آئیژ عزمی
جغرافیا و روابط انسانی
2645-3851
3
2
2020
09
22
بررسی اثرات احداث سد طالقان بر روی نحوه معیشت در روستای شهراسر
1
14
FA
مهسا
صفی صمغ آبادی
کارشناس ارشد برنامهریزی توسعه منطقه ای، دانشگاه علامه طباطبایی.
mahsa_safi_m@yahoo.com
10.22034/gahr.2020.245658.1436
محیط و اجتماع همیشه بر هم تاثیر داشته اند، محیط طبیعی بر آهنگ و شیوه زندگی انسان ها خصوصا روستاییان اثر گذار است. انسان ها نیز در مواردی توانسته اند بر برخی از جنبه های طبیعی غلبه نمایند. احداث و بهره برداری از سدها، یکی از روش های غلبه و دستکاری انسان ها در محیط طبیعی است. تحقیق حاضر در روستای شهراسر از توابع شهرستان طالقان انجام شده و به تحولات معشیتی پس از احداث سد طالقان، در این روستا پرداخته است. در این پژوهش رویکرد اصلی توصیفی تحلیلی است و در بخش میدانی تحقیق از تکنیک مصاحبه نیمه ساختار یافته استفاده شده است. همچنین برای تکمیل و تدقیق داده ها از روش کتابخانه ای استفاده شده است. روستای مورد مطالعه به سبب نزدیکی به سد طالقان دچار تحولات اقتصادی و معیشتی گوناگونی شده است. بر اساس نتایج این تحقیق می توان بیان نمود از جمله پیامدهای معیشتی، تغییرات جمعیتی، تغییرات کاربری زمین و افزایش قیمت زمین و کاهش تعداد دام نسبت به گذشته است و دیگر دامداری در بین ساکنان مانند گذشته رایج و زنده نیست. لذا پیشنهاد می گردد قبل از ایجاد هر گونه سازه مانند سد، مطالعات جامعی در خصوص مسائل اقتصادی و معیشتی منطقه انجام شود.
سد,معیشت,کاربری زمین,دامداری
https://www.gahr.ir/article_114171.html
https://www.gahr.ir/article_114171_e7f3ddc78563c568c90cf69bfb94125b.pdf
آئیژ عزمی
جغرافیا و روابط انسانی
2645-3851
3
2
2020
09
22
مرورری بر منشا رفتار احساسی سرمایه گذاران و تاثیرات آن بر بازار بورس
16
26
FA
نرگس
آذربویه
حسابداری،دانشگاه آزاد اسلامی،ایران،ساری
nargesazarbooye37@gmail.com
در تئوری مالی سنتی فرض بر این است که سرمایه گذاران رفتار عقلایی دارند و با دردسترس داشتن منابع اطلاعاتی به دنبال حداکثر ساختن مطلوبیت مورد انتظار اند در حالی که دیدگاه مالی رفتاری حاکی از آن است که رفتار سرمایه گذاران، در گرو قضاوت ها، گرایش های احساسی و منابع اطلاعاتی غیر رسمی قرار می گیرد.همچنین مطالعات بسیاری نشانگر ان اند که رفتار احساسی سرمایه گذاران بر بازار بورس تاثیر گذار است.در پژوهش پیش رو، با مرور نظام مند مطالعات پیشین ، تعداد 45 مقاله و پژوهش بر اساس سه معیار ثبت در نشریات معتبر، ثبت یافته های مورد انتظار و کامل بودن پژوهش مورد مطالعه و بررسی قرار گرفته اند.جستجوی نظام مند مطالعات پیشین حاکی از آن است که گروه های فرهنگی، گروه های موثر در بازار سهام(شفافیت،کارآیی، گروه های پیشرو و...) و گروه های موثر در موسسات مالی بر رفتار احساسی سرمایه گذاران موثر اند.همچنین رفتار و گرایش احساسی سرمایه گذاران منجر به تغییر بازدهی های سری زمانی، مشوش شدن جو بازار و بی نظمی بازار، تغییر درالگوهای قیمت گذاری و قیمت سهام و کاهش سطح اعتماد به منابع خبرگزاری رسمی می شود.
رفتار احساسی,سرمایه گذاران بورس,بازار بورس
https://www.gahr.ir/article_114197.html
https://www.gahr.ir/article_114197_bc90b6fb42b514d4f21adfa0a2befd38.pdf
آئیژ عزمی
جغرافیا و روابط انسانی
2645-3851
3
2
2020
09
22
پتانسیل های اکوتوریسم استان کرمان زمینه برای توسعه گردشگری آینده
27
42
FA
محسن
کمانداری
دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه فردوسی مشهد
mohsenkamandari69@gmail.com
مسعود
چهارراهی
کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری
masoud.ch1987@yahoo.com
حشمت
قربانپور
- دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیا دانشگاه شهید باهنر کرمان
heshmatghorbanpour@gmail.com
امروزه صنعت گردشگری به عنوان بخش مهم و اصلی در اقتصاد جهانی به شمار می رود.یکی از زمینه های مهم این صنعت، توریسم طبیعت گرا یا اکوتوریسم است. سهم اکوتوریسم از صنعت گردشگری بسیار بالا ودارای جایگاه مهمی می باشد.مناطقی که از شرایط مناسب طبیعی برخوردار هستند امکان توسعه اکوتوریسم در آنها فراهم است.استان کرمان به دلیل موقعیت ویژه جغرافیایی از پتانسیل های اکوتوریستی فراوانی برخوردار است.به طور مثال تنوع آب و هوایی (آب و هوای خشک، نیمه خشک، کوهستانی، گرم و نیمه مرطوب )، تنوع مرفولوژیکی (از مناطق پست و هموار تا کوهستانهای بلند و مرتفع)،تنوع زیستی (گیاهی و جانوری)، باعث شده که سرزمین تنوع ها نام بگیرد و این تنوع ها آن چیزی است که توریست به دنبال آن می باشد. مقاله حاضر بر آن است تا ضمن بررسی پتانسیل ها، محدودیت ها و چالشهای پیش رو طبیعت گردی در استان مورد بررسی قرار گیرد. با هدف بهره گیری از مطالعات راهبردی جاذبه های اکوتوریستی سعی دارد که با ایجاد بستری برای رونق دادن به قابلیت های اکوتوریستی و فرصتهای شگرف گردشگری در کاهش نرخ بیکاری ،افزایش سطح درآمد و تامین منابع انرژی در رونق بازار صنایع دستی،و ایجاد اشتغال و در نتیجه باعث توسعه مناطق طبیعت گردی در استان کرمان شد.نوع پژوهش کیفی و روش آن توصیفی- تحلیلی است.نتایج تحقیق نشان می دهد که استان کرمان علی رغم برخورداری از جاذبه های طبیعی فراوان، اکوتوریسم منطقه با مشکلاتی از قبیل مانند عدم اطلاع رسانی، عدم مشارکت افراد محلی در برنامه های توسعه طبیعت گردی، مسائل امنیتی محدودیت امکانات و زیر ساختهای پذیرایی و اقامتی وغیره در جذب طبیعت گرد مواجه است که مانع از گسترش این صنعت گردشگری در استان کرمان شده است.و در پایان به ارائه راهکارهای جهت توسعه این نوع گردشگری در این استان پرداخته شده است.
توریسم,توسعه گردشگری,اکوتوریسم,استان کرمان
https://www.gahr.ir/article_114198.html
https://www.gahr.ir/article_114198_08ff850b857fa75abcd3fa79803f8cd2.pdf
آئیژ عزمی
جغرافیا و روابط انسانی
2645-3851
3
2
2020
09
22
ارزیابی و مقایسه نتایج پردازش MNF در دسته داده های TM و ASTER در محدوده VNIR+SWIR+TIR (مطالعه موردی: گنبدهای نمکی فیروزآباد، فارس)
43
49
FA
حمید
توکلی
0000-0001-6546-7590
موسسه آموزش عالی امین، گروه جغرافیا، فولادشهر، اصفهان، ایران
hamidt2020@iran.ir
تفاوت در ماهیت سنجش از دور گرمایی و بازتابی موجب شده تا در اصل به کار گیری داده های سنجش از دور گرمایی و تلفیق آن با سنجش از دور بازتابی با مشکلات و محدودیت هایی روبه رو شود. اما تحقیقات متعددی نشان داده که در برخی موارد، چنانچه تلفیق بین داده های گرمایی و بازتابی صورت گیرد، امکان استخراج اطلاعات مفید از داده های سنجش از دور گرمایی فراهم می آید. دراین تحقیق تاثیر باند گرمایی در پردازش تصویر- پایه؛ کسر کمترین نوفه (MNF) مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است. بنابراین پس از انجام پردازش MNF در دسته داده های TM و ASTER نتایج حاصل از پردازش مورد ارزیابی و مقایسه قرار گرفت. ترکیب رنگی کاذب از مولفه های خروجی(MNF2, MNF3, MNF4) برای داده های TM و (MNF1, MNF2, MNF3) برای داده های ASTER در محدوده VNIR+SWIR+TIR ایجاد شد که باعث نمایان شدن مناطق مختلف بر روی گنبدهای نمکی فیروزآباد، فارس (کنار سیاه و جهانی) با رنگ های متفاوت شد. نتایج با نقشه زمین شناسی، مشاهدات صحرایی و میدانی مقایسه و صحت پردازش مورد ارزیابی قرار گرفت.
کسر کمترین نوفه,دسته داده های TM و ASTER,داده های گرمایی و بازتابی,گنبدهای نمکی کنار سیاه و جهانی
https://www.gahr.ir/article_114329.html
https://www.gahr.ir/article_114329_75fca1cc23013e34772e83506de4bd18.pdf
آئیژ عزمی
جغرافیا و روابط انسانی
2645-3851
3
2
2020
09
22
مدلسازی تراز آب زیرزمینی و بررسی وضعیت آبخوان دشت میناب
50
59
FA
جلیل
دستواره
علوم جفرافیا/ دانشگاه هرمزگان
dastvareh_gis@yagoo.com
زهرا
ناصریان اصل
درحال تحصیل/دانشگاه ملایر
zahranaserianasl@gmail.com
هانیه
حسنوند
درحال تحصیل دانشگاه ملایر
h.hasanvand1996@gmail.com
سحر
امیری دوماری
گروه بیابانزدایی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه اردکان، اردکان
amiri7522@gmail.com
10.22034/gahr.2020.247817.1442
یکی از راههای مدیریت پایدار منابع آب زیرزمینی، مدل کردن تراز آب زیرزمینی دشتها به منظور شناسایی پتانسیل-های آبی و برنامهریزی بلندمدت براساس وضعیت آبخوانها میباشد. در این پژوهش جهت شبیهسازی جریان آب زیرزمینی آبخوان دشت میناب از کد MODFLOW که از کدهای موجود در نرم افزار GMS7.1 میباشد، استفاده شد. برای بررسی تراز مشاهدهای و محاسباتی آب زیرزمینی منطقه مورد مطالعه از اطلاعات مربوط به سطح ایستابی 16 چاه مشاهداتی سطح دشت استفاده گردید. مدل ساخته شده در ابتدا با فرض ثابت بودن جریان واسنجی شد و پارامترهای تاثیرگذار بر مدل شامل هدایت هیدرولیکی و تغذیه بهینه شدند. سپس مدل با فرض ناپایدار بودن جریان در 12 گام زمانی (مهر 91 تا شهریور 92) واسنجی شد و پارامتر آبدهی ویژه نیز بهینه گردید. براساس بیلان محاسبه شده آبخوان، مجموع تغذیه آبخوان 433/1409 میلیون مترمکعب، و مجموع تخلیه از آبخوان 101/1640 میلیون متر مکعب میباشد که به دلیل بیشتر بودن میزان خروجی از آبخوان نسبت به ورودی، بیلان دشت منفی میباشد و موجب افت شدید تراز آب زیرزمینی در سالهای آینده خواهد شد
شبیهسازی,MODFLOW,دشت میناب,تراز آب زیرزمینی
https://www.gahr.ir/article_114485.html
https://www.gahr.ir/article_114485_af7d3767cde0c5fe20840150644df807.pdf
آئیژ عزمی
جغرافیا و روابط انسانی
2645-3851
3
2
2020
09
22
نقشه برداری زاویه طیفی با استفاده از طیف های کتابخانه USGS و JHU (مطالعه موردی: گنبدهای نمکی فیروزآباد، فارس)
60
67
FA
حمید
توکلی
0000-0001-6546-7590
موسسه آموزش عالی امین، گروه جغرافیا، فولادشهر، اصفهان، ایران
hamidt2020@iran.ir
امروزه با پیشرفت فناوری دورسنجی، کاربرد آن در زمینه های مختلف نظیر مدیریت منابع، کشاورزی، اکتشافات معدنی و ... نیز توسعه یافته است. ثبت اطلاعات طیفی پدیده های مختلف با تعداد باند فراوان و پهنای بسیار کم، ایجاد نیمرخ طیفی پیوسته ای تحت عنوان منحنی طیفی است. در شرایط آزمایشگاهی منحنیهای حاصل در یک بانک اطلاعاتی تحت عنوان کتابخانه طیفی ذخیرهسازی میشوند و به عنوان طیف مرجع جهت مقایسه با منحنیهای بازنویسی شده توسط سنجندههای مختلف مورد استفاده قرار میگیرند. سنجنده استر به دلیل داشتن تعداد باندهای بیشتر نسبت به سنجنده های چند طیفی قدیمی تر دارای توانایی بیشتری برای انجام پردازش های طیفی است و می توان پردازش های پیشرفته طیفی را که بیشتر مختص پردازش داده های ابرطیفی هستند روی آن ها انجام داد. پردازش نقشه برداری زاویه طیفی، برای بارزسازی واحدهای سنگ شناختی و کانی شناسی گنبدهای نمکی فیروزآباد، فارس (کنارسیاه و جهانی) با استفاده از طیف های آزمایشگاهی (USGS, JHU) اجرا شد. با توجه به این که ترکیب کانی شناسی و سنگ شناختی گنبدهای نمکی اساسا از ژیپس، انیدریت، هالیت، آهک، شیل، رس و مارن است؛ حاصل پردازش؛ بارزسازی واحدهای رسی، آهکی و گچی می باشد. نتایج با نقشه زمین شناسی، مشاهدات صحرایی و میدانی مقایسه و صحت پردازش بررسی شد.
نقشه برداری زاویه طیفی,طیف های کتابخانه USGS و JHU,داده های استر,گنبدهای نمکی کنار سیاه و جهانی
https://www.gahr.ir/article_114571.html
https://www.gahr.ir/article_114571_0dbfee3597e2717b7660b4d76abd0d37.pdf
آئیژ عزمی
جغرافیا و روابط انسانی
2645-3851
3
2
2020
09
22
سیاست بهرهگیری از انرژی تابش خورشیدی در پراکنش پهنههای جغرافیایی با استفاده از برنامههای ArcGIS
61
84
FA
حسن
مومنی
0000-0002-8464-6196
دانشجو
hassan_momeni679@yahoo.com
حجت اله
محمدقلیان
دانشجو
greenhomefrill@yahoo.com
انرژی خورشیدی یکی از مهم ترین و پاکترین انواع انرژی های تجدیدپذیر در دنیاست. شرایط اقلیمی مناسب در ایران به دلیل قرار گرفتن در موقعیت خاص جغرافیایی و پتانسیل بالای دریافت انرژی خورشیدی، عاملی است برای بهره گیری هرچه بیشتر از این منبع عظیم تولید انرژی پاک، بنابراین پژوهش حاضر با هدف سیاست میزان بهره برداری از سطوح مستعد استقرار پلنهای خورشیدی که با تکیه بر داده های اقلیمی انجام گرفته است. بدین سبب ابتدا با تهیه لایه های تابش خورشیدی، مجموع ساعات آفتابی و تعداد روزهای ابری به عنوان مهمترین عوامل اقلیمی موثر بر میزان تابش، تهیه و در مرحله بعد لایه های محدود کننده مانند فاصله از مراکز جمعتی و لایه های توپوگرافی منطقه اضافه شدند. پهنه استان تهران به عنوان مرجع بررسی ها تلقی میگردد و تحلیل پراکنشها با استفاده از داده های مکانی مرجع و با بهره مندی از نرم افزار GIS مورد تحلیل قرار گرفته است. بر اساس این تحقیق 4 درصد از سطح استان (553 کیلومتر مربع) به عنوان مناطق خیلی مناسب، 9 درصد مناطق مناسب، 16 درصد منطق نسبتا مناسب و 71 درصد مناطق نامناسب برای توسعه و نصب سیستمهای خورشیدی هستند. همچنین نتایچ تحقیق نشان داد مناطق شرق تهران بستر مناسبی برای توسعه پنلهای خورشیدی است چرا که علاوه بر پهنه مناسب، توان فتوولتاییک این مناطق نیز بیشتر از سایر مناطق برآورد میشود.
سیاستگذاری,انرژی تجدید پذیر,تابش خورشیدی,پهنه جغرافیایی
https://www.gahr.ir/article_114593.html
https://www.gahr.ir/article_114593_0c3d9ddf1efe6e8a27057203664adf3a.pdf
آئیژ عزمی
جغرافیا و روابط انسانی
2645-3851
3
2
2020
09
22
نقشه برداری زاویه طیفی با استفاده از طیف های صحرایی (مطالعه موردی: گنبدهای نمکی فیروزآباد، فارس)
85
91
FA
حمید
توکلی
0000-0001-6546-7590
موسسه آموزش عالی امین، گروه جغرافیا، فولادشهر، اصفهان، ایران
hamidt2020@iran.ir
هدف اساسی فنآوری سنجش از دور شناسایی و تفکیک پدیده های زمینی است. رده بندی تصاویر ماهواره ای مهمترین مرحله تفسیر داده های ماهواره ای محسوب می شود. برای بررسی بیشتر روش های پیشرفته پردازش طیفی و انجام رده بندی تصویر لازم است که تصاویر سنجش از دور در باندهای طیفی متعدد و با پهنای باندی کوچک (اغلب در حد نانومتر) تصویربرداری شده باشند. این طیف سپس با طیف مواد شناخته خالص مانند کانی ها، گیاهان و ... مقایسه شده و مواد مورد نظر شناسایی می شوند. در این مطالعه داده های سنجنده استر مورد استفاده قرار گرفته است. سنجنده استر به دلیل داشتن تعداد باندهای بیشتر نسبت به سنجنده های چند طیفی قدیمی تر دارای توانایی بیشتری برای انجام پردازش های طیفی است و می توان پردازش های پیشرفته طیفی را که بیشتر مختص پردازش داده های ابرطیفی هستند روی آنها انجام داد. پردازش نقشه برداری زاویه طیفی (SAM)، برای بارزسازی واحدهای سنگ شناختی و کانی شناسی گنبدهای نمکی فیروزآباد، فارس (کنارسیاه و جهانی) با استفاده از طیف های صحرایی اجرا شد. با توجه به این که ترکیب کانی شناسی و سنگ شناختی گنبدهای نمکی اساسا مخلوطی از ژیپس، انیدریت، هالیت، آهک، شیل، رس و مارن است؛ دو نمونه که از نظر طیفی، خلوص نسبی نشان می داد برای پردازش SAM استفاده شد. حاصل پردازش؛ بارزسازی واحدهای آهکی و گچی در گنبدهای نمکی مورد مطالعه می باشد. نتایج با نقشه زمین شناسی، مشاهدات صحرایی و میدانی مقایسه و صحت پردازش بررسی شد.
نقشه برداری زاویه طیفی,طیف های صحرایی,داده های استر,گنبدهای نمکی کنار سیاه و جهانی
https://www.gahr.ir/article_114775.html
https://www.gahr.ir/article_114775_16f01e60a2e35ba458f364c19e6fd307.pdf
آئیژ عزمی
جغرافیا و روابط انسانی
2645-3851
3
2
2020
09
22
تاثیر ویروس کرونا COVID-19بر اقلیم و آب و هوای شهر و سلامتی شهروندان در برنامه ریزی شهری
91
119
FA
سید سلام
حسینی
salam.hosaini@yahoo.com
کارشناس ارشد آب و هواشناسی (اقلیم شناسی) گرایش آب و هواشناسی شهری، دانشگاه پیام نور استان کردستان
salam.hosaini@yahoo.com
گونا
مهردانش
کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه پیام نور
gonamehrdanesh@yahoo.com
لقمان
فرشاد
دانشجو کارشناسی ارشد جغرافیا برنامه ریزی گردشگری، دانشگاه تهران
loghman.farshad@ut.ac.ir
COVID-19 یکی از بیماری های واگیر قرن بیست و یکم است. که از اواخر دسامبر سال 2019 به صورت شیوع چشم گیری در جهان در شهر ووهان چین و تحلیل الگوی مکانی شهرها شیوع این ویروس و بررسی عوامل اقلیمی از جمله رطوبت و نور خورشید و مطالعه اپیدمیولوژیکی و بهداشت جامعه. در کشور و شهرهای جهت جلوگیری شیوع به سایر شهرها و بررسی چگونگی عوامل دخالت در انتشار از جمله فرهنگ و روابط اجتماعی، آموزشی، اقتصادی، آب و هوا از جمله گرمایش جهانی و تغییرات آب و هوایی ناشی از فعالیتهای بشر یکی از مشکلات عمده زیست محیطی و به وجودآمدن بیماری های واگیر ویروسی و .. و تاثیر بسزاری برسلامتی شهروندان و جمعیت شهری شده است. که در دو دهه اخیر توجه بسیاری از محافل علمی و سیاسی جهان را به خودش جلب کرده است. و تاثیرات انسان و اقلیم، بر سلامتی شهروندان در برنامه ریزی شهری و عوامل معمولاً دگرگونی و تغییر در اقلیم، پدیدهای طبیعی است. که در مقیاس زمانی چند هزار ساله رخ میدهد اما تغییرات اقلیمی که اخیراً به وقوع پیوسته؛ در مقایسه با تغییرات اقلیمی دو میلیون سال پیش پیآمدها میتوانند به دلایل گوناگونی همچون ویرانی محیط خانه، آوارهگی، قحطی، سوءتغذیه، بیکاری، فقر و همچنین؛ شیوع بیماریهای عفونی و غیر عفونی، تنفسی و قلبی عروقی خطرناک؛ بر روی سلامتی روان انسانها تأثیرات مخربی داشته باشند. در چنین شرایطی که هر روز بحران گرمایش زمین رو به فزونی است بدون تردید؛ روند افزایشی جمعیت، دامنه این مخاطرات را گسترش بیشتری خواهد دادو فعالیت انسانها با توجه به شرایط موجب گسترش فضاهای مختلف در زمینه فضای مجازی در زمینه های مختلف در شرایط بحرانی نه تنها این بیماری بلکه سایر بحران های طبیعی و انسانی می باشد. این پژوهش با استفاده از منابع کتابخانه ای و اسنادی استفاده شده است .
: کووید 19,اقلیم,سلامتی شهروندان,برنامه ریزی شهری,آب و هوا شهری
https://www.gahr.ir/article_114806.html
https://www.gahr.ir/article_114806_90c18f89a2efaaa15fe143ae83fb4589.pdf
آئیژ عزمی
جغرافیا و روابط انسانی
2645-3851
3
2
2020
09
22
تحلیلی بر نگهداشت بافتهای سنتی و با ارزش و نقش آن در توسعه کالبدی روستاهای هدف گردشگری مطالعه موردی (روستاهای شهرستان گرگان)
120
135
FA
زهره
سلیمانی
کارشناس ارشد جغرافیا و برنامهریزی روستایی دانشگاه گلستان
sahnehbahman@yahoo.com
بهمن
صحنه
0000-0001-9421-8243
گروه جغرافیا، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه گلستان، گرگان، ایران
b.sahneh@gu.ac.ir
علیرضا
خواجه شاهکوهی
گروه جغرافیا، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه گلستان، گرگان، ایران
shahkoohi@gu.ac.ir
10.22034/gahr.2020.247911.1444
حفظ و نگهداری بافتهای سنتی و با ارزش در روستاهای هدف گردشگری با انتقال ارزشهای موجود به شیوه پایدار برای نسل آینده و توسعه گردشگری ارتباط تنگاتنگی دارد. در طرحهای توسعه گردشگری؛ استفاده از طبیعت زیبا، سبکهای معماری سنتی و بهرهمندی از محصولات محلی؛ نقش مهمی در ایجاد اشتغال و فعالیت اقتصادی روستاییان ایفا میکند. پژوهش حاضر با هدف تحلیلی بر نگهداشت بافتهای سنتی و نقش آن در توسعه کالبدی دو روستای گردشگری زیارت و شاهکوه سفلی از توابع بخش مرکزی (دهستان استرآباد جنوبی) شهرستان گرگان انجام پذیرفته است. جامعه آماری تحقیق شامل 927 خانوار بوده و 271 خانوار به عنوان حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران تعیین گردید. جمعآوری دادهها از طریق پرسشنامه محقق ساخته بوده و اعتبار آن با استفاده از نظر اساتید و متخصصان و پایایی آن با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ 85 درصد بدست آمد. نتایج حاصل از این پژوهش بدان معناست که رابطه معناداری میان حفظ و نگهداشت بافت سنتی روستاهای مورد مطالعه با توسعه کالبدی به دلیل افزایش قیمت اجاره بهای زمین، مسکن، واحدهای تجاری و تولیدی وجود ندارد و اقدامات مؤثری که باید در جهت و سمت و سوی حفظ، نگهداشت و احیای بافتهای سنتی و در نتیجه توسعه کالبدی روستا انجام پذیرد به طور اصولی و دقیق صورت نگرفته است. همچنین بین حفظ و نگهداشت بافتهای سنتی با گسترش گردشگری و رونق اقتصادی و بهبود مؤلفههای اجتماعی رابطه معناداری وجود دارد بطوریکه ساکنان روستاها، دستگاههای دولتی، گردشگران وسازمانهای ذیربط نقش مهمی در حفظ و تعیین حریم بافتهای با ارزش و سنتی و توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در روستاهای هدف گردشگری دارند و حفظ این بافتهای با ارزش نیازمند فرآیندی منظم از برنامهریزی و تصمیمگیری و اجرا میباشد و سبب توسعه کالبدی و گردشگری میشود.
بافتهای سنتی و با ارزش,توسعه کالبدی,روستاهای هدف گردشگری,شهرستان گرگان
https://www.gahr.ir/article_114952.html
https://www.gahr.ir/article_114952_3f6cd69ba476c17f5b47d79b25d015d4.pdf
آئیژ عزمی
جغرافیا و روابط انسانی
2645-3851
3
2
2020
09
22
نقشه برداری زاویه طیفی با استفاده از طیف های تصویر در داده های ASTER (مطالعه موردی: گنبدهای نمکی فیروزآباد، فارس)
136
142
FA
حمید
توکلی
0000-0001-6546-7590
موسسه آموزش عالی امین، گروه جغرافیا، فولادشهر، اصفهان، ایران
hamidt2020@iran.ir
بیشتر روش های سنجش از دور بر این حقیقت استوار است که تصاویر سنجش از دور در باندهای طیفی متعدد و پهنای باندی کوچک تصویربرداری شده باشند و بتوان طیف پیکسل را استخراج کرد. این طیف سپس با طیف مواد شناخته شده خالص مانند کانی، سنگ، گیاه، خاک و ... مقایسه می شود و پیکسل هایی که با این طیف های شناخته شده شباهت دارند مشخص می شوند. با وجود اینکه این روش ها بیشتر مختص تصاویر ابرطیفی بوده ولی در خیلی از موارد در تحلیل تصاویر چندطیفی مانند استر می توان از آنها استفاده کرد. نقشه برداری زاویه طیفی (SAM) با استفاده از طیف استخراج شده از تصاویر استر برای بارزسازی پدیده های زمین شناختی در گنبدهای نمکی فیروزآباد، فارس (کنارسیاه و جهانی) اجرا شد. طیف های استخراجی خالص شامل طیف گیاهان سبزینه دار، ایلیت، ژیپس و کلسیت می شود. حاصل پردازش؛ بارزسازی پوشش گیاهی منطقه و واحدهای سنگی رسی، آهکی و گچ دار می باشد. نتایج با نقشه زمین شناسی، مشاهدات صحرایی و میدانی مقایسه و صحت پردازش بررسی شد.
نقشه برداری زاویه طیفی,داده های استر,طیف های تصویر,گنبدهای نمکی کنار سیاه و جهانی
https://www.gahr.ir/article_115105.html
https://www.gahr.ir/article_115105_3b612373d18b983c6c7458f226c22d65.pdf
آئیژ عزمی
جغرافیا و روابط انسانی
2645-3851
3
2
2020
09
22
نقش هیدروپلیتیک هیرمند در بروز بحران های قومی در سیستان و بلوچستان
143
164
FA
مریم
وریج کاظمی
0000-0002-5554-2435
دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران
mariamverijkazemi@gmail.com
10.22034/gahr.2020.247844.1443
آب جزو منابع استراتژیک یک کشور محسوب می شود و در قرن حاضر حکومتها غالبا به عنوان سلاحی موثر برای غلبه بر رقیبان از آن استفاده می کنند. تامین منابع آب پایدار برای ساکنین نواحی مرزی در جلوگیری از تخلیه سرزمین های مرزی و مهاجرت به سمت نواحی داخلی، از ارکان اصلی امنیت ملی کشورهاست. در شرق ایران، رود هیرمند به عنوان شاخصه تامین امنیت و شکوفایی منطقه، نقش مهمی در همگرایی ساختار سیستمی دولت-ملتها برعهده دارد چراکه به مثابه یک شاهراه بزرگ آبی تامین کننده ثبات سیاسی و اقتصادی منطقه از طریق اجرای پروژه های کشاورزی وآبی- برقی می باشد. اما بهره برداری یک جانبه افغانستان از هیرمند در پی رشد جمعیت و نیاز به توسعه و بسترسازی برای تامین منافع سیاسی-اقتصادی توانسته برای ایران چالش های را بوجود آورد. از این رو این تحقیق با روش تحلیلی-توصیفی و استفاده از منابع پژوهشی به این فرضیه می پردازد که نتایج عملکرد افغانستان در جلوگیری از ورود آب هیرمند به ایران به دلیل سدسازی در پیوند با منافع غرب در منطقه، فعالیت نیروی های گریز از مرکز را تحت عنوان مطالبات قومی تسهیل می کند و میزان نفوذ گروههای تجزیه طلب فرامرزی را درمناطق شرقی کشور افزایش می دهد.
کلید واژگان: هیدروپلیتیک,مرز,هیرمند,بحران قومی,سیستان و بلوچستان
https://www.gahr.ir/article_115535.html
https://www.gahr.ir/article_115535_6dd2d89637995670f3b64e8a13342aa4.pdf
آئیژ عزمی
جغرافیا و روابط انسانی
2645-3851
3
2
2020
09
22
ارزیابی و مقایسه نتایج پردازش بسط ناهمبستگی در دسته داده های TM و ASTER در محدوده VNIR+SWIR+TIR (مطالعه موردی: گنبدهای نمکی فیروزآباد، فارس)
165
171
FA
حمید
توکلی
0000-0001-6546-7590
موسسه آموزش عالی امین، گروه جغرافیا، فولادشهر، اصفهان، ایران
hamidt2020@iran.ir
تفاوت در ماهیت سنجش از دور گرمایی و بازتابی موجب شده تا در اصل به کار گیری داده های سنجش از دور گرمایی و تلفیق آن با سنجش از دور بازتابی با مشکلات و محدودیت هایی روبه رو شود. اما تحقیقات متعددی نشان داده که در برخی موارد، چنانچه تلفیق بین داده های گرمایی و بازتابی صورت گیرد، امکان استخراج اطلاعات مفید از داده های سنجش از دور گرمایی فراهم می آید. دراین تحقیق تاثیر باند گرمایی در پردازش تصویر- پایه؛ بسط ناهمبستگی مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است. بنابراین پس از انجام پردازش بسط ناهمبستگی در دسته داده های TM و ASTER نتایج حاصل از پردازش مورد ارزیابی و مقایسه قرار گرفت. محاسبه فاکتور شاخص بهینه (OIF) نشان داد، بهترین ترکیب رنگی کاذب برای تفکیک واحدهای سنگ شناختی گنبدهای نمکی در محدوده VNIR+SWIR+TIR برای مجموعه داده های TM، باندهای 1-6-7 و ASTER باندهای 1-9-10 است. اجرای پردازش بسط ناهمبستگی باعث نمایان شدن مناطق مختلف بر روی گنبدهای نمکی فیروزآباد، فارس (کنار سیاه و جهانی) با رنگ های متفاوت شد. نتایج با نقشه زمین شناسی، مشاهدات صحرایی و میدانی مقایسه و صحت پردازش مورد ارزیابی قرار گرفت.
بسط ناهمبستگی,دسته داده های TM و ASTER,داده های گرمایی و بازتابی,گنبدهای نمکی کنار سیاه و جهانی
https://www.gahr.ir/article_115610.html
https://www.gahr.ir/article_115610_8d1eb2787176412f6db5a24065ad5cec.pdf
آئیژ عزمی
جغرافیا و روابط انسانی
2645-3851
3
2
2020
09
22
بررسی تأثیر برنامههای توانمندسازی در مناطق حاشیهنشین در افزایش مشارکت اجتماعی (مطالعه موردی : شهرستان پاکدشت)
172
191
FA
شهریار
برقی
دانشجوی دکتری علوم سیاسی(جامعه شناسی سیاسی)دانشگاه آزاد اسلامی قم
tabikaran2020@gmail.com
پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر برنامههای توانمندسازی در مناطق حاشیهنشین در افزایش مشارکت اجتماعی انجامشده است. این پژوهش از نوع توصیفی ـ تحلیلی و از نظر هدف کاربردی و از نظر روش اجرا پیمایشی میباشد. جامعه آماری تحقیق کلیه ساکنان شهرستان پاکدشت ( محله استاد شهریار) بودند که جمعیت مناطق حاشیهنشین آن در حدود سی هزار نفر تخمین زده میشود که به این ترتیب حجم نمونه با استفاده از جدول کوکران عدد 379 به دست آمده است. ابزار مورد استفاده جهت جمع-آوری اطلاعات از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شده است که روایی و پایایی آنها مورد تائید قرار گرفت. پس از توزیع و جمعآوری پرسشنامهها با استفاده از آزمون رگرسیون و نرمافزار SPSS دادهها تحلیل شدند. نتایج نشان داد که بین توانمندسازی و مشارکت اجتماعی رابطه مثبت وجود دارد. توانمند کردن مناطق حاشیهنشین و دادن برخی امتیازات میتواند تأثیرات بسیار مؤثری بر افراد ساکن در این محلهها با خود به همراه داشته باشد. و موجب بالا رفتن مشارکت اجتماعی آنها شود. بهطورکلی میتوان گفت توانمندسازی اجتماعمحور و مشارکت شهروندان در مدیریت شهری و محلهای در یک ارتباط دوسویه با یکدیگر قرار دارند.
توانمندسازی,مشارکت اجتماعی,مناطق حاشیهنشین,شهرستان پاک دشت,مدیریت شهری
https://www.gahr.ir/article_117883.html
https://www.gahr.ir/article_117883_f872ca5e42d37386733440a02b5e08b6.pdf
آئیژ عزمی
جغرافیا و روابط انسانی
2645-3851
3
2
2020
09
22
نقش مدیریت ریسک در کاهش آسیبپذیری اقتصادی-اجتماعی سکونتگاههای روستایی با تأکید بر خشکسالی (مطالعه موردی: دهستان میان خواف شهرستان خواف)
192
211
FA
جمشید
عینالی
دانشیار جغرافیا و برنامه ریزی روستایی دانشگاه زنجان، زنجان، ایران
einalia@znu.ac.ir
مهری
جهانسوزی
دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی روستایی دانشگاه زنجان، زنجان، ایران
m.jahansoozi86@gmail.com
10.22034/gahr.2020.246089.1437
بروز خشکسالی در مناطق مختلف جهان نشان از آسیبپذیری همه ملتها از رویدادهای آب و هوایی دارد. وقوع خشکسالی در جوامع روستایی خسارتهای اقتصادی و اجتماعی فراوانی را به بار آورده است. افزایش آگاهی از هزینههای اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی خشکسالی، منجر به رشد دیدگاههای فعال در خصوص مدیریت ریسک خشکسالی در کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه گردیده است. پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش مدیریت ریسک خشکسالی در کاهش آسیبپذیری اقتصادی-اجتماعی سکونتگاههای روستایی، در دهستان میان خواف انجام شده است. در این راستا از روش تحقیق پیمایشی با به کارگیری پرسشنامه استفاده شده است. جامعه آماری تحقیق را، 1148 خانوار از روستاهای دهستان میان خواف تشکیل دادند که بر پایه فرمول کوکران، شمار نمونهها 326 نمونه به دست آمد. از این تعداد 288 نفر پرسشنامهها را تکمیل و برگشت دادند. در تجزیه و تحلیل دادهها از آزمونهای فریدمن، t تک نمونهای، ضریب همبستگی پیرسون، رگرسیون و تحلیل مسیر استفاده شده است. نتایج بررسی آسیبپذیری سکونتگاههای روستایی از خشکسالی نشان داد که سکونتگاهها بعد از وقوع خشکسالی بیشترین آسیب را دیدهاند و مدیریت ریسک خشکسالی بر مبنای ابعاد اقتصادی، اجتماعی و اقتصادی-اجتماعی با میانگین 79/3 میتواند در کاهش آسیبپذیری سکونتگاههای روستایی تأثیر بسزایی داشته باشد؛ نتایج بررسیهای حاصل از تحلیل مسیر نشان داد بعد اقتصادی با ضریب 555/0 دارای بیشترین و بعد اجتماعی با ضریب 310/0دارای کمترین تأثیر مستقیم بر کاهش آسیبپذیری اقتصادی و اجتماعی سکونتکاههای روستایی میباشد. با تعمق در ماهیت عوامل اثرگذار بر کاهش آسیبپذیری اقتصادی و اجتماعی سکونتگاههای روستایی مشخص میشود که مدیریت ریسک خشکسالی رویکردی مناسب برای کاهش آسیبپذیری اقتصادی و اجتماعی در روستاهای مورد مطالعه است و میتوان در فرایند کاهش پیامدها و آسیبهای ناشی از خشکسالی، بر مدیریت ریسک تأکید داشت.
واژگان کلیدی: خشکسالی,آسیب پذیری,مدیریت خشکسالی,دهستان میان خواف
https://www.gahr.ir/article_118184.html
https://www.gahr.ir/article_118184_8599d355fe233c55ecf102144ec47818.pdf
آئیژ عزمی
جغرافیا و روابط انسانی
2645-3851
3
2
2020
09
22
پهنهبندی توسعه کارست سطحی در حوضه آبریز فخر داوود(دامنه جنوبی بینالود)
212
230
FA
محمدعلی
زنگنه اسدی
Department of Geomorphology, Hakim Sabzevar University, Sabzevar
ma.zanganehasadi@hsu.ac.ir
مهناز
ناعمی تبار
دانشگاه حکیم سبزواری
mahnaznaemi70@gmail.com
10.22034/gahr.2020.248980.1447
فرایند تحول کارست، فرایندی پیچیده و متاثر از متغیرهای مختلف است. با توجه به حساسیت ذاتی سیستم کارست، امروزه در برنامهریزیهای مربوط به مناطق کارستی تلاش بر این است که میزان تحول و حساسیت کارست در چهارچوب مدلهای مناسب مورد بررسی قرار گیرد. دامنه جنوبی بینالود بدلیل گستردگی سازندهای آهکی، وجود خطواره های تکتونیکی و شرایط اقلیمی، دارای کارست تحولیافتهای است. ابزارهای اصلی این پژوهش را نقشههای توپوگرافی، زمین شناسی، تیپ خاک و کاربری اراضی به همراه دادههای هواشناسی تشکیل دادهاند. در پژوهش موجود 9 عامل محیطی به عنوان متغیرهای مستقل و اشکال کارستی به عنوان متغیر وابسته مورد بررسی قرار گرفت. چالههای بسته به عنوان تکاملیافته ترین لندفرمهای کارستی منطقه شناسایی شد و براساس ویژگیهای این لندفرمها به هرکدام از عوامل مؤثر در توسعه کارست وزن کارشناسی اختصاص داده شد. سپس با استفاده از مدل آنتروپی و سیستم اطلاعات جغرافیایی پهنه بندی توسعه کارست سطحی انجام شده است. در نهایت درمحیط Arc GIS10/4 نقشههای همپوشانی تهیه و یکسانسازی عوامل و تصحیح نهایی با کمک مدل آنتروپی انجام شد و نقشه پهنهبندی نهایی تهیه و عوامل تأثیرگذار در تحول کارست منطقه مشخص شد. هدف از پژوهش حاضر شناسایی مناطق مستعد توسعه کارست میباشد که نتیجه آن شناسایی منابع آبهای زیر زمینی و چشمههای کارستی میباشد.
پهنه بندی,کارست,مدل آنتروپی,هیدروژئومورفیک1,بینالود
https://www.gahr.ir/article_118220.html
https://www.gahr.ir/article_118220_0fa94448ad936ce260a8afb01bf066db.pdf
آئیژ عزمی
جغرافیا و روابط انسانی
2645-3851
3
2
2020
09
22
تحلیل و ارزیابی وضعیت پراکنش فضاهای ورزشی در شهر بناب
231
256
FA
ایوب
نیکنام
دانش آموخته دانشگاه تربیت مدرس
ayoub.nik90@gmail.com
اماکن ورزشی به عنوان اساسی ترین بخش سخت افزاری در حوزه تربیت بدنی و ورزش و جزء مهمی از تاسیسات سازمان های انسانی به شمار میرود و تعیین مکان های بهینه مراکز ورزشی از وظایف مهم ، برنامه ریزان و تصمیم گیرندگان شهری است، مکان یابی صحیح و مناسب برای احداث اماکن و تاسیسات ورزشی به منظور بهره برداری بهینه و مناسب از آنها در زمان حال و آینده امری است مهم که توجه نکردن به این مسئله در بسیاری از موارد موجب عدم استفاده مناسب از آن اماکن و همچنین صرف هزینه های زیاد برای احداث آنها می شود.در همین راستا هدف از این پژوهش بررسی توزیع و پراکنش انواع اماکن ورزشی و همچنین تحلیل فضایی اماکن ورزشی در شهر بناب بوده است روش تحقیق در این پژوهش از نوع توصیفی – تحلیلی و روش اجرای آن میدانی و کتابخانه ای بوده است جامعة آماری تحقیق را کلیة اماکن ورزشی شهر بناب (6 مکان ورزشی)تشکیل میدهند. این جامعه کلیة اماکن روباز و سرپوشیدة ورزشی از قبیل استادیوم، استخر، سالن ورزشی، زمین ورزشی، و... را شامل در نظر گرفته شد. نتایج پژوهش نشان میدهند که کاربریهای ورزشی در شهر بناب و در سطح نواحی پنجگانه از نظر سطح و سرانه و توزیع فضایی ،متناسب با تراکم جمعیتی و ساختمانی نبوده است ، چنانکه ناحیه 3و 4 شهر بناب از نظر توز یع کار بریهای ورزشی از وضعیت نامطلوب تری نسبت به سایر نواحی برخو ردار بوده اند، به طور کلی میتوان گفت که پراکنش فضایی کاربریهای ورزشی در سطح نواحی شهر بناب داری نا همگونی بوده است.
توزیع فضایی,اماکن ورزشی,شهر بناب
https://www.gahr.ir/article_118273.html
https://www.gahr.ir/article_118273_e8d0a8530b025d1d1d4701103034429d.pdf
آئیژ عزمی
جغرافیا و روابط انسانی
2645-3851
3
2
2020
09
22
ارزیابی نقش بازآفرینی بافت های ناکارآمد بر مدیریت توسعه در اهواز
256
270
FA
زهرا
خزایی
استادیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران
khazaie20@gmail.com
عباس
شیاعی
کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، واحد اهواز،دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز،ایران
abbassheaiy@gmail.com
بافت های ناکارآمد شهری پهنه هایی از شهر هستندکه درمقایسه با سایر پهنه های شهر از جریان توسعه عقب افتاده، از چرخۀ تکاملی حیات جدا گشته و به کانون مشکلات و نارسایی ها تبدیل شده اند .با این وجود این بافتها درصد بالایی از جمعیت شهری را در خود جای داده و در عین حال از ظرفیت ها و قابلیت های نهفته بسیاری برای توسعه های آتی درون شهری برخوردار هستند. اما پرداختن به بافت های ناکارآمد شهرها و برنامه ریزی برای آنها، جدا از پرداختن به واقعیت های اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی نبوده و مستلزم برنامه ریزی دقیق، جامع و واقع گرانه است.درسالهای اخیر بازآفرینی شهری به عنوان رویکرد جدید برای بهسازی و نوسازی این بافت ها مطرح شده است. این پزوهش با هدف ارزیابی نقش بازآفرینی بافت های ناکارآمد بر مدیریت توسعه در اهواز انجام گرفته که به منظورتجزیه و تحلیل داده ها و آزمون فرضیات ازنرم افزارSPSS، سپس از طریق تکنیک SWOT تجزیه و تحلیل انجام و جهت آزمون فرضیه از آزمون T استفاده می گردد. یافته های این پژوهش نشان می دهد موقعیت راهبردکلی برای برون رفت از وضعیت موجود و حرکت به سمت بازآفرینی شهری پایدار در ساختار اقتصادی- اجتماعی(راهبرد محافظه کارانه)و در ساختار کالبدی- زیست محیطی(راهبرد تدافعی )می باشد. نتیجه گیری کلی اینکه: در ارتباط با فرضیه با میانگین 28/3 مورد تأیید است.
ناپایداری,بافت ناکارآمد,بازآفرینی شهری,بافت شهری,اهواز
https://www.gahr.ir/article_118493.html
https://www.gahr.ir/article_118493_02d5ebdc7c5ce2246aedb1d24ef7f90f.pdf
آئیژ عزمی
جغرافیا و روابط انسانی
2645-3851
3
2
2020
09
22
تاثیر مدیریت پسماند بیمارستانی بر کاهش آلودگی زیست محیطی در شهر اهواز
271
297
FA
زهرا
نظری
دانشیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه آزاد اسالمی، سمنان، ایران
zahranazari6900@gmail.com
سعید
کامیابی
دانشیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه آزاد اسلامی، سمنان، ایران
saeidkamyabi@gmail.com
مریم
شعبانی
دانشجوی دکترا جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه آزاد اسلامی، سمنان، ایران.
shabani.maryam81@yahoo.com
بیمارستان ها، مراکز بهداشتی و درمانی مطب پزشکان، کلینیک ها، مراکز تحقیقاتی پزشکی، داروخانه ها، آزمایشگاه ها، سرای سالمندان و... یکی از منابع تولید مواد زائد شهری هستند.از آنجایی که بیمارستان ها و مراکز درمانی مهمترین مراکز تولد زباله های بیمارستانی هستند، در اینجا تأکید بیشتری بر روی زباله های بیمارستانی می شود. دراین پژوهش به منظورتجزیه و تحلیل داده ها و آزمون فرضیات ازنرم افزارSPSS،آزمونT ، ضریب همبستگی اسپیرمن و به منظور مقایسه شاخص های برتر از تکنیک و مدل AHP استفاده شده است. نتایج حاصل از مدل AHPنشان دادند که از دیدگاه افراد شرکت کننده در مطالعه عامل «توجه به آموزش و به روز رسانی کارکنان بخش پسماند « با میانگین وزن ۰/۱۶۲ به عنوان اولین و مهمترین عامل موثر بر مدیریت پسماندهای بیمارستانی بود . عوامل « آگاهی در مورد حفظ سلامت عمومی ، محیط زیست و پسماندهای پزشکی » با وزن ۰/۱۴۲ و « استفاده از تکنولوژی به روز در هر یک از مراحل مدیریت پسماند» با وزن ۰/۱۴۱ در رتبه دوم و سوم قرار گرفتند. نتایج ضریب همبستگی آزمون اسپیرمن بین دو متغیر مدیریت دفع زباله های بیمارستانی و جلوگیری از آلودگی محیطی (097/0) است. در نتیجه فرضیه به تایید می رسد.
مدیریت,پسماند های بیمارستانی,کاهش آلودگی,اهواز
https://www.gahr.ir/article_118637.html
https://www.gahr.ir/article_118637_41e7e5a4ab627fc3a969ec32f41996cd.pdf
آئیژ عزمی
جغرافیا و روابط انسانی
2645-3851
3
2
2020
09
22
بررسی نقش گردشگری روستایی در توسعه اجتماعی و اقتصادی روستاها (مطالعه موردی: روستاهای شهرستان لردگان استان چهارمحال و بختیاری)
298
317
FA
ایوب
کردلو
گروه آموزشی جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران، تهران
ayoub.kordlou@gmail.com
کوروش
احمدی
گروه آموزشی جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران، تهران.
koorosh.ahmadi.m@ut.ac.ir
صنعت گردشگری در مناطق روستایی کشورهای در حال توسعه نقش مهم را در پایداری اقتصادی و اجتماعی مناطق روستایی از طریق تنوع منابع درآمدی، کاهش مهاجرت و.. داشته است. گردشگری روستایی منبعی برای افزایش درآمد بوده و نقش مهمی در توسعه اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی روستاها ایفا می نماید. هدف از پژوهش حاضر بررسی نقش گردشگری روستایی در توسعه اجتماعی و اقتصادی روستاها (مطالعه موردی: روستاهای شهرستان لردگان استان چهارمحال و بختیاری) است. این تحقیق از نوع توصیفی- تحلیلی و با استفاده از روش پیمایشی و کتابخانه ای استفاده شده است. جامعه آماری در این پژوهش، شامل روستاییان ساکن در مناطق روستایی شهرستان لردگان است بر اساس سرشماری سال، 1395 دارای 9027 نفر جمعیت و 2512 خانوار می باشد. در جامعه آماری مورد مطالعه از فرمول کوکران استفاده و حجم نمونه برابر با 37/368 و برای دقت بیشتر حجم نمونه 369 انتخاب شد. برای تعیین پایایی کمی پرسشنامه از ضریب آلفای کرونباخ، استفاده شد. مقدار آلفا برای قسمت های مختلف پرسشنامه74/0 تا 80/0 محاسبه شد. به منظور به دست آوردن دیدگاه ساکنان در خصوص مولفه های ذکر شده از آزمون های آماری میانگین پاسخ ها و واریانس و آزمون Tتک نمونه ای استفاده شد. نتایج یافته های پژوهش نشان داد که رابطه معناداری بین گردشگری روستایی و مولفه های اقتصادی و اجتماعی پژوهش وجود دارد. بیشترین بررسی نقش گردشگری روستایی در توسعه اقتصادی و اجتماعی مناطق روستایی به این ترتیب است که در بعد اقتصادی مولفه درآمد با میانگین (36/1- ) بیشترین تأثیر و مولفه فقر (11/1- ) کمترین و در بعد اجتماعی مولفه مشارکت با میانگین(33/1-) بیشترین تاثیر و مولفه کیفیت زندگی با (11/1-) درصد کمترین تأثیر را از گردشگری روستایی داشته است. نتایج حاصل آزمون t تک نمونه نشان دهنده ی تأثیرگذاری منفی و معنی داری گردشگری روستایی در توسعه اقتصادی و اجتماعی مناطق روستایی بوده است.
گردشگری,گردشگری روستایی,توسعه اجتماعی,توسعه اقتصادی,شهرستان لردگان
https://www.gahr.ir/article_118787.html
https://www.gahr.ir/article_118787_12afd1a23bdc6b491422b95d48104ce0.pdf
آئیژ عزمی
جغرافیا و روابط انسانی
2645-3851
3
2
2020
09
22
مسئولیت کیفری اطفال و نوجوانان (مطابق کود جزای افغانستان و قانون مجازات اسلامی ایران)
318
329
FA
محمود
پوپل
دانشجوی دکتری حقوق جزا و جرم شناسی دانشگاه فردوسی مشهد
mahmoodpopal35@gmail.com
10.22034/gahr.2020.251870.1453
بزهکاری اطفال و نوجوانان از موضوعاتی مهمی است که در سال های گذشته توجه افکار عموم و بسیاری از دانشمندان حقوق را به خود جلب نموده است. با مطالعه دقیق علل و عوامل بزهکاری اطفال و نوجوانان، میتوان به کاهش آمارهای رو به افزایش برهکاری آنان کمک نمود. پس مطالعه و بررسی مسئولیت کیفری اطفال و نوجوان در هر کشوری یک امر ضروری است.<br /> بنابراین در پژوهش حاضر مسئولیت کیفری اطفال و نوجوان و عوامل بزهکاری آنان با توجه و با توجه به کود جزا و قانون رسیدگی تخلفات اطفال افغانستان و قانون مجازات اسلامی ایران بررسی گردیده. همچنین با تصویب قانون "حمایت از کودکان و نوجوانان" در کشور ایران و قانون "رسیدگی به تخلفات اطفال" در کشور افغانستان نشانه های از پذیرش سیاست کیفری افتراقی در برخورد با جرایم علیه اطفال در حقوق کیفری ایران و افغانستان، نمایان گردیده است. قوانین که بر خلاف عنوان کلی آن فقط با جرم انگاری برخی رفتارهای خاص در صدد حمایت کیفری ویژه از اطفال برآمده است.
مسئولیت کیفری,نوجوان,بلوغ,طفل,تخلفات و بزهکار
https://www.gahr.ir/article_118827.html
https://www.gahr.ir/article_118827_57b55afafb505372634c470ddf8fd519.pdf
آئیژ عزمی
جغرافیا و روابط انسانی
2645-3851
3
2
2020
09
22
بررسی اثر تغییر اقلیم بر آلودگی هوای کلانشهرها
330
351
FA
آرش
قربانی سپهر
دانشجوی دکتری جغرافیای سیاسی، دانشگاه خوارزمی تهران، تهران، ایران
arash.sepehr91@yahoo.com
مهتاب
امرایی
دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران
m.amraie1372@yahoo.com
مریم
قالوجه
کارشناسی ارشد برنامه ریزی شهری، دانشگاه آزاداسلامی، واحد تهران مرکزی
maryamghaloogeh@gmail.com
پروین
دانشور
دانشجوی دکتری جغرافیای سیاسی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
paryparvin@gmail.com
10.22034/gahr.2020.253389.1459
از مهمترین موضوعاتی که امروزه در ارتباط با اقلیم مطرح است بحث مربوط به توسعه شهرنشینی و آلودگی هوای شهری به-ویژه در کلانشهرها و متعاقب آن اقلیم شهرها میباشد. امروز آلودگی هوا و محیطزیست بهعنوان یکی از معضلات جامعه بشری مطرح گردیده و این مسئله منطقهای نبوده و به مرزهای سیاسی و جغرافیایی محدود نیست بلکه یک مسئله جهانی است. بنابراین، یکی از چالشهای قرن 21 میلادی موضوع نوسانات و تغییرات اقلیمی است. لذا در این پژوهش با استفاده از روشهای توصیفی تحلیلی و با استناد به منابع به طرق مختلف تلاش شده تا به تأثیرات تحولات اقلیمی صورت گرفته بر کلانشهرها پرداخته شود. بر پایه یافتههای موجود میتوان گفت تغییرات اقلیمی خود یکی از نتایج افزایش انتشار آلایندههای در مناطق کلانشهری است که در حال حاضر تمام جوانب زندگی بشر را تحت شعاع خود قرار داده است. در عین حال تغییرات اقلیمی میتواند از طریق؛ گرمایش جهانی، تشدید انتشار برخی از آلایندههای اصلی مثل ازن و ذرات معلق، آتش-سوزی جنگلها، مهاجرت، افزایش جمعیت کلانشهرها، تهدیدات سلامتی انسان شهرنشین، وارونگی و ایجاد جزایر حرارتی بر کیفیت هوای کلانشهرها تأثیر بگذارد.
تغییرات اقلیمی,آلودگی کلانشهرها,رشد شهرنشینی,گرمایش جهانی
https://www.gahr.ir/article_118959.html
https://www.gahr.ir/article_118959_e0a511f9b3716d6903b0e63a0a22f266.pdf
آئیژ عزمی
جغرافیا و روابط انسانی
2645-3851
3
2
2020
09
22
چالشهای مدیریت شهری با تاکید بر حمل ونقل عمومی (نمونه: منطقه 7 شهر کرج)
352
369
FA
حسین
مجتبی زاده
استاد یار پایه 14، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز
لیلا
عابدی فرد
دانشگاه ازاد تهران مرکز
leilaabedifar@yahoo.com
گونا
مهردانش
علوم جغرافیایی و دانشگاه پیام نور پاوه
gonamehrdanesh@yahoo.com
سمیرا
تاسا
کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی روستایی دانشگاه بیرجند
چکیده<br /> پژوهش حاضر با هدف بررسی چالشهای عمده مدیریت شهری در حمل و نقل شهری منطقه هفت شهر کرج به نگارش درآمده است. پژوهش حاضر بر حسب هدف کاربردی و از لحاظ ماهیت و روش، توصیفی ـ تحلیلی می باشد. روش جمع آوری داده ها به صورت پیمایشی با استفاده از تکنیک پرسشنامه با نظرخواهی از دوگروه شهروندان و خبرگان بوده است. جامعه نمونه تحقیق در گروه شهروندان به تعداد 383 نفر و خبرگان به تعداد 15 نفر بوده که روش نمونه گیری برای گروه شهروندان به صورت تصادفی و برای گروه خبرگان به صورت هدفمند بوده است. جهت تجزیه و تحلیل داده ها نیز از نرم افزار SPSS و فرایند تحلیل شبکه استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که تمامی شاخصهای به کار رفته در تحقیق، از سطح معناداری بالای ۹۹٪ برخوردار بودهاند. بر اساس آزمون T، شاخصخدمات با میانگین 62/3 دارای بیشترین میانگین رتبهای بوده است. ضریب همبستگی اسپیرمن نیز نشان داد که بین شاخصهای پنجگانه و میزان تحصیلات و درآمد افراد در سطح 99 درصد رابطۀ معنادار مشاهده میشود. در نهایت، برپایۀ اولویتبندی فرایند تحلیل شبکه، چالش "سیاست مدیریت شهری" با بالاترین امتیاز (357/0A: ) به عنوان اولویت اول و در واقع اصلی ترین چالش مدیریت شهری کرج در حمل و نقل عمومی مشخص شد.
واژگان کلیدی: مدیریت شهری,حمل و نقل عمومی,چالش مدیریتی,منطقه 7 کرج
https://www.gahr.ir/article_119348.html
https://www.gahr.ir/article_119348_77f79442f66307e52de8373b1ba8a99e.pdf
آئیژ عزمی
جغرافیا و روابط انسانی
2645-3851
3
2
2020
09
22
بررسی وضعیت مبلمان پارکی و تأثیر آن بر رضایت شهروندان (مطالعهموردی: پارکهای مناطق شهر اصفهان)
371
390
FA
اعظم
مرادی
دفتر تسهیل گری
azammoradi63@gmail.com
مریم
صالحی
کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه اصفهان، ایران.
salehi.maryam48@yahoo.com
فاطمه
سوری
دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه شهید بهشتی،تهران، ایران.
f.soori547@gmail.com
مهدی
خداداد
کارشناسی ارشد جغرافیاوبرنامه ریزی روستایی- دانشگاه گلستان
khodadadmehdi91@yahoo.com
یکی از عوامل مؤثر در بهبود وضع فضاهای سبز شهری که دارای اثرات اجتماعی، فرهنگی، روحی و روانی فراوانی می-باشد مبلمان موجود در پارک است. در همین راستا، هدف پژوهشحاضر بررسی نحوة عملکرد مبلمانپارکی در مناطق شهر اصفهان و مقایسه میزان رضایت شهروندان از مبلمان موجود در پارکهای مناطق میباشد. روشپژوهش، توصیفی-تحلیلی و پیمایشی است که با تکمیل 325 پرسشنامه در 60 پارک مهم انجام شده است. برای تحلیل دادههای حاصل از پرسشگری و سنجش تعامل متغیرهای مورد مطالعه، از آزمونهای آماری در محیط نرم افزار Spss و همچنین برای ترسیم نقشه از نرم-افزار ArcGIS استفاده گردیده است. برای بررسی میزان رضایت از انواع مبلمان پارکی در مناطق، از روش تحلیل آزمون واریانس استفاده گردید بهطوریکه نتایج محاسبات نشان داد پاسخگویان منطقه هفت دارای میزان رضایت کمتر و پاسخگویان منطقه هشت دارای بیشترین میزان رضایت میباشند. همینطور جهت بررسی تمایل به استفاده مجدد از پارکها، از آزمون کروسکال والیس استفاده گردید، که این آزمون نشان داد که تفاوت معناداری از نظر متغیر مورد نظر، در مناطق اصفهان وجود دارد. در نهایت نتایج پژوهش حاکی از آن است که نحوة عملکرد مبلمانپارکی و میزان رضایت شهروندان از مبلمان موجود در پارکهای هر منطقه باهم متفاوت میباشند و بیشترین میزان رضایت متعلق به ساکنین منطقة 13 و کمترین میزان مربوط به منطقة هفت میباشد.
مبلمان پارکی,نحوة عملکرد,میزان رضایت شهروندان,اصفهان
https://www.gahr.ir/article_119518.html
https://www.gahr.ir/article_119518_c153df903cd0088297d0e70db367ce94.pdf
آئیژ عزمی
جغرافیا و روابط انسانی
2645-3851
3
2
2020
09
22
بررسی تاثیر فرهنگ بر منظر شهری با رویکرد برنامه ریزی در مجتمع های زیستی(شهر شاهو)
411
442
FA
حبیب
علیزاده فرد
کارشناسی ارشد جغرافیا برنامه ریزی شهری دانشگاه پیام نور
کامران
نوری
استادیار دانشگاه پیام نور
norei1234@gmail.com
گونا
مهردانش
علوم جغرافیایی و دانشگاه پیام نور پاوه
gonamehrdanesh@yahoo.com
پایداری اجتماعی از نظر فرهنگ در معنای کلی مترادف با بالا بودن کیفیت زندگی انسان نسل حاضر و نسل آینده با درنظر گرفتن استعدادها و ظرفیت های او و برآوردن نیازهای همه اقشار است. امروزه پایداری به عنوان یکی از مباحث در کلیه عرصه ها، بویژه در عرصه فضاهای شهری و معماری می باشد . شاخصه اصلی تأثیر گذار: اقتصادی، زیست محیطی و اجتماعی در کنار یکدیگر به تعادل برسد. اقتصادی از طریق سرمایه گذاران به علت انگیزه های مالی، اغلب به حد افراط مورد توجه قرار می گیرد، زیست محیطی نیز به فراخور هر جامعه برای خود دارای ضوابط معین می باشد. که مورد توجه قرار می گیرد. با توجه به اجتماعی کمتر مورد عنایت همگان قرار گرفته شده است. در پژوهش حاضر، اصول پایداری اجتماعی در طراحی فرهنگسراها که امروزه یکی از مهم ترین عرصه های فرهنگی می باشد مورد بررسی قرار گرفته است. برای نیل به این پایداری رعایت زیر از قبیل: عدالت، مسائل زیباشناسی، راحتی و آسایش، امنیت و رشد کودکان، هویت اجتماعی و سایر شاخص های مرتبط امری ضروری است. روش تحقیق می باشد در مقاله حاضر، روش تحلیلی توصیفی است و استخراج نتایج از منابع کتابخانه ای اسنادی مختلف به کشف اصول پایداری و روابط بین این اصول انجام می گیرد. در نهایت اصول پایداری اجتماعی فرهنگسراها تبیین می شود. تعاریف متفاوتی از فرهنگ گرایی وجود دارد
: فرهنگ,کالبد و طراحی منظرشهری,نظریه های فرهنگی مجتمع های زیستی
https://www.gahr.ir/article_119751.html
https://www.gahr.ir/article_119751_c5e37cad334d7edc37ad4b9644ea6ca3.pdf
آئیژ عزمی
جغرافیا و روابط انسانی
2645-3851
3
2
2020
09
22
نقش تصویرسازی ذهنی در راهبرد تغییر رژیم آمریکا در قبال ایران: با تاکید بر ناآرامیهای سال 1396
443
460
FA
سجاد
مرادی کلارده
کارشناس ارشد روابط بینالملل دانشگاه گیلان و پژوهشگر مستقل
smkelardeh@gmail.com
فرزاد
نویدی نیا
عضو هیات علمی گروه علوم سیاسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اندیمشک
farzad.navidi@gmail.com
عباس
پوروحدانی
دانشجوی کارشناسی ارشد مدیریت دولتی دانشگاه آزاد تهران شمال
poorvahdani2001@gmail.com
جمهوری اسلامی ایران از ابتدای انقلاب اسلامی تحت تاثیر دولتهای مختلف قرار داشته است. در این چارچوب آمریکا مهمترین کشوری است که از ابتدای انقلاب اسلامی تاکنون در قالب اتخاذ راهبرد تغییر رژیم، ایران را با چالش مواجه کرده است. راهبرد تغییر رژیم از سوی آمریکا در قبال ایران در زمان حضور روسای جمهور مختلف این کشور با روشهایی مانند تهدید به استفاده از قدرت نظامی، اعمال تحریم و استفاده ترکیبی از این دو روش اعمال شده است. این پژوهش در قالب روش توصیفی – تحلیلی انجام شده است. سوال اصلی پژوهش این است که راهبرد تغییر رژیم آمریکا در قبال ایران در ناآرامیهای دی 1396 چگونه بوده است؟ یافتهها نیز نشان میدهد که به نظر میرسد که آمریکا در صدد بوده است تا از طریق استفاده از روش تصویرسازی ذهنی در قالب استفاده از شبکههای اجتماعی نظیر توئیتر و تلگرام و رسانههای ماهوارهای، حکومت را با بحران مشروعیت مواجه کند.
آمریکا,ایران,راهبرد تغییر رژیم,تصویرسازی ذهنی,بحران مشروعیت
https://www.gahr.ir/article_119834.html
https://www.gahr.ir/article_119834_ddc186b1808ad2f8a530c3cd29db09c5.pdf
آئیژ عزمی
جغرافیا و روابط انسانی
2645-3851
3
2
2020
09
22
نقش فرهنگ سازمانی در ارزیابی عملکرد نیروی انسانی سازمان ها (مورد مطالعه: شهرداری منطقه 5 تهران)
461
477
FA
محدثه
ملک پور
کارشناس ارشد مدیریت شهری، دانشکده مدیریت و حسابداری، واحد یادگار امام خمینی (ره)، شهر ری، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
m.malekpour71@gmail.com
زهره
آذرباد
کارشناس ارشد مدیریت شهری، دانشکده مدیریت و حسابداری، واحد یادگار امام خمینی (ره)، شهر ری، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
azarbad1988@yahoo.com
غلامرضا
پورابراهیم گیل کلایه
کارشناس ارشد مدیریت شهری، دانشکده مدیریت و حسابداری، واحد یادگار امام خمینی (ره)، شهر ری، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
ski.karate@yahoo.com
امروزه دغدغه اصلی سازمانها بهکارگیری هر چه بیشتر نیروی انسانی به عنوان مهمترین منابع سازمان در<br />جهت اهداف سازمانی میباشد یکی از مهمترین عوامل موثر بر عملکرد شغلی، فرهنگ سازمانی است. به-طوریکه صاحبنظران نسبت فرهنگ سازمانی به سازمان را همچون نسبت شخصیت به فرد میدانند که نقش مهمی در شکلگیری رفتار (فردی و سازمانی) دارد. فرهنگ سازمانی از رشد فردی، ارتباطات باز، همکاری و پیروی از اهداف و احساسات شخصی درون پروژهها پشتیبانی میکند. هدف از این پژوهش تبیین تأثیر فرهنگ سازمانی در ارزیابی عملکرد نیروی انسانی سازمان ها است. روش جمع آوری اطلاعات در این تحقیق، پیمایشی مبتنی بر پرسشنامه محقق ساخته بوده است. جامعه آماری این تحقیق 1367 نفر از کارکنان شهرداری منطقه 5 می باشد که با استفاده از جدول مورگان 300 نفر برآورد و در ادامه با نرم افزار spss به تحلیل و توصیف متغیرها و فرضیه های پژوهش پرداخته شده است. نتایج حاصل از پژوهش بیانگر آن است که تطبیق فرد با شغل، غنی سازی شغل، توسعه شغلی و علاقه و وفاداری به سازمان در فرهنگ سازمانی در ارزیابی عملکرد نیروی انسانی سازمان ها تأثیرگذار است.
فرهنگ سازمانی,ارزیابی عملکرد,نیروی انسانی,شهرداری منطقه 5 تهران
https://www.gahr.ir/article_119896.html
https://www.gahr.ir/article_119896_35d711e5e435cf1d3d8c106271eb03ce.pdf
آئیژ عزمی
جغرافیا و روابط انسانی
2645-3851
3
2
2020
09
22
تحلیلی بر نقش مکانهای مذهبی در ایجاد حسّ مکان در ساکنین محلّات شهری (مطالعهی موردی: مسجد و محلّهی حسینیّهی زنجان)
478
496
FA
محمدجواد
حیدری
0000-0003-4505-7353
دانشجوی دکتری شهرسازی اسلامی، گروه معماری و شهرسازی، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر اسلامی تبریز، تبریز، ایران
mj.heydari@tabriziau.ac.ir
10.22034/gahr.2020.254902.1463
حسّ مکان به ادراک ذهنی و آگاهانهی مردم از محیط پیرامونی خویش اطلاق میشود که موجب دستیابی به هویّت در ایشان و دلبستگی آنها به محیط میگردد. لذا حسّ مثبت مردم به محیط پیرامونی خویش که باعنوان«حسّمکان» شناخته میشود، فرصتی است که در صورت بهرهبرداری صحیح از آن، میتواند زمینهساز خلق مشارکتهای اجتماعی و در نتیجه تسهیل در اجرای طرحهای شهری شود. بر این اساس، در این پژوهش به بررسی نقش و تأثیر حسینیّهی اعظم در ایجاد و ارتقاء حسّمکان در ساکنین محلّهی حسینیّه و مشارکت اجتماعی آنها اقدام شده است. روش پژوهش حاضر مبتنی بر مطالعات اسنادی و میدانی بوده و از ابزار پرسشنامه برای جمعآوری اطّلاعات میدانی استفاده گردید. علیرغم آنکه نرمافزار G-Power تعداد نمونهی آماری را 191 نفر تعیین کرده بود، ولی به منظور اطمینان بیشتر در تعمیم دادهها به کل جامعه، تعداد 200 پرسشنامه تنظیم و تکمیل گردید. همچنین برای تحلیل نتایج حاصل از پرسشنامه، از برنامهی رایانهای SPSS و Excel و برای تحلیل همبستگی شاخصها از روش تحلیل واریانس تک فاکتوری و روش پیرسون استفاده گردید. نتایج حاصل از آزمون پرسشنامه مبیّن آن بود که بین«مدّت زمان سکونت درمحلّه» و «میزانتحصیلات» پاسخدهندگان با حسّ مکان آنها رابطهی معناداری وجود دارد. همچنین قاطبهی پاسخدهندگان، حسینیّهیاعظم را عنصر اصلی هویّتبخش به محلّهی خویش دانسته و از سکونت در آن ابراز رضایت نمودند (74 درصد). علاوهبراین، بیش از 85 درصد از پاسخدهندگان مشارکت اجتماعی را امری مقدّس دانسته و شرکت در آن را وظیفهای همگانی میدانند.
حس مکان,هویّت مکان,مشارکت اجتماعی,حسینیّهی اعظم زنجان
https://www.gahr.ir/article_120039.html
https://www.gahr.ir/article_120039_ff35b9ce926cb919c7751706ba9e8445.pdf
آئیژ عزمی
جغرافیا و روابط انسانی
2645-3851
3
2
2020
09
22
ردیابی الگوی اسلامی-ایرانی شهرسازی مشارکتی در آراء ابونصر فارابی
498
513
FA
محمدجواد
حیدری
0000-0003-4505-7353
دانشجوی دکتری شهرسازی اسلامی، گروه معماری و شهرسازی، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر اسلامی تبریز، تبریز، ایران
mj.heydari@tabriziau.ac.ir
10.22034/gahr.2020.255076.1465
سودای تشکیل آرمانشهر یکی از وجوه اشتراک مردمان اکثر فرهنگها و تمدّنهای مختلف میباشد. در جهان اسلام نیز، حکیم ابونصرفارابی، اولین فیلسوفی بود که ایدهی آرمانشهر یا مدینهی فاضله را ارائه کرد. وی که به منظور تبیین ایدهی خود از مثال جسم سالم انسان بهره میگیرد، یکی از عوامل اصلی در دستیابی به مدینهی فاضله را مشارکت و تعاون اعضای آن میداند. اصلی که بیتوجّهی بهآن را میتوان یکی از علّل اصلی شکست طرحهای شهری در کشور دانست. در این طرحها که گرتهای از الگوهای غربی منسوخشده میباشند، به مشارکت شهروندان در طول فرآیند تهیه و اجرا توجّه نمیشود. حال آنکه مشارکت شهروندان، نه تنها تضمینکنندهی موفقیّت طرحها میباشد، بلکه هزینهی اقتصادی اجرای آنها را نیز کاهش میدهد. موضوعی که فارابی قرنها پیش، اهمیّت آنرا متذکّرشده و آنرا از عوامل اصلی در شکلگیری مدینهی فاضله میداند. بنابراین در این مقاله، به بررسی موضوع مشارکت شهروندان در امور شهری از دیدگاه فارابی پرداخته شده است، تا ضمن تبیین اهمیّت این موضوع، به ردیابی و ارائهی الگوی اسلامی-ایرانی شهرسازی مشارکتی از نظر فارابی اقدام گردد. فارابی عدالتخواهی، اخلاقمداری، تعاون، شایستهسالاری در انتخاب مدیران، جهانشهری اندیشیدن، جامعهپذیری و اطاعت از زعیم مدینه را از راههای مشارکت شهروندان در ادارهی امور شهرها میداند. بر این اساس، روش پژوهش حاضر، تاریخی، توصیفی و تحلیلی بوده و شیوهی گردآوری آطلاعات مبتنی بر روش اسنادی میباشد.
مشارکت,فارابی,آرمانشهر,مدینه ی فاضله,شهرسازی مشارکتی
https://www.gahr.ir/article_120262.html
https://www.gahr.ir/article_120262_c9453657f3874d31837a3229ba0beaa6.pdf