شناسایی مناطق مستعد جهت اسکان موقت بعد از وقوع زلزله (مطالعه موردی: شهر سنندج)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه تهران

2 دانشگاه خوارزمی

چکیده

یکی از مهم‌ترین مخاطرات محیطی که با خسارات زیادی همراه است، زلزله است. با توجه به اینکه بعد از وقوع زلزله، احتمال وقوع پس‌لرزه زیاد است، بنابراین شناسایی مناطق مناسب جهت اسکان موقت جمعیت بسیار حائز اهمیت است، به همین دلیل در این تحقیق به شناسایی مناطق مستعد جهت اسکان موقت در شهر سنندج پرداخته شده است. این تحقیق بر مبنای روش‌های توصیفی-تحلیلی می‌باشد و به منظور دستیابی به اهداف مورد نظر از ۶ پارامتر (نزدیکی به جاده، نزدیکی به فضای باز، نزدیکی به خطوط ارتباطی، فاصله از خطوط گسل، شیب و ارتفاع) و همچنین مدل تلفیقی منطق فاری و تحلیل سلسله‌مراتبی (AHP) استفاده شده است. نتایج بدست آمده بیانگر این است که طبقات دارای تناسب خیلی زیاد و زیاد، حدود ۴۱ درصد از محدوده شهری سنندج را شامل می‌شود، این مناطق به دلیل دسترسی به فضاهای باز، مراکز درمانی و راه ارتباطی و همچنین ارتفاع و شیب کم‌تر، تناسب لازم جهت اسکان موقت را دارند. همچنین بر اساس نتایج بدست آمده، طبقات با تناسب خیلی کم و کم حدود ۳۱ درصد از محدوده را دربرگرفته است که این مناطق به دلیل داشتن ارتفاع و شیب زیاد، دور بودن از فضاهای باز، مراکز درمانی و راه ارتباطی، تناسب لازم جهت اسکان موقت را ندارند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Identify potential areas for temporary settlement after occurrence Earthquake (Case study: Sanandaj city)

نویسندگان [English]

  • Alireza Sadeghi 1
  • tina pisozi 2
1 Tehran University
2 kharazmi university
چکیده [English]

Earthquakes are one of the most important environmental hazards. Given that there is a high probability of aftershocks after an earthquake, it is important to identify suitable areas for temporary population settlement, for this reason, in this research, the potential areas for temporary accommodation in Sanandaj city have been identified. This research is based on descriptive-analytical methods and in order to achieve the desired goals of 6 parameters (near to the road, near to the open space, near to communication lines, distance from fault lines, slope and height) as well as the integrated model. Ferrari logic and hierarchical analysis (AHP) have been used. The results show that classes with very high and high proportions, about 41% of the urban area of Sanandaj. These areas are suitable for temporary accommodation due to access to open spaces, medical centers and communication routes, as well as lower height and slope. Also, according to the results, the classes with very low proportions and low occupancy are about 31% of the range, which due to high altitude and slope, distance from open spaces, medical centers and communication roads, the necessary fit for temporary accommodation.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Earthquake
  • Temporary settlement
  • Sanandaj
  1. احدنژاد روشتی، محسن؛ جلیلی، کریم؛ زلفی، علی (۱۳۹۰)،مکان­یابی بهینه محل‌های اسکان موقت آسیب دیدگان ناشی از زلزله در مناطق با استفاده از روش‌های چند معیاری و­GIS  (مطالعه موردی: شهر زنجان)، نشریه تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی، دوره ۱۱، شماره ۲۳، صص ۶۱-۴۵
  2. اوزی، رمضان (۱۳۹۰)، جغرافیای مخاطرات (مخاطرات انسانی و طبیعی)، انتشارات دانشگاه تبریز، ۴۷۰ صفحه
  3. آصفی، مازیار؛ فرخی، شهین (۱۳۹۵)، ارزیابی اسکان موقت بعد از زلزله و راهکارهای بهبود کیفی آن متناسب با نیاز آسیب دیدگان (مطالعه موردی: روستای سرند-هریس)، مجله پژوهش­های روستایی، دوره ۷، شماره ۱، صص ۸۰-۵۵
  4. پورطاهری، مهدی؛ حمدالله، سبحانی قیداری؛ صادقلو، طاهره (۱۳۹۰)، ارزیابی تطبیقی روش­های رتبه بندی مخاطرات محیطی در مناطق روستایی (مطالعه موردی: استان زنجان)، فصلنامه پژوهش­های روستایی، سال ۲، شماره ۳، صص ۵۴-۳۱
  5. پیام­راد، داود؛ وفایی­نژاد، علیرضا (۱۳۹۴)، کمک به مدیریت بحران زلزله با مکان‌یابی مراکز اسکان موقت با استفاده از یک سیستم حامی تصمیم‌گیری GIS مبنا (مطالعه موردی: منطقه 8 شهرداری اصفهان)، نشریه علمی-پژوهشی علوم و فنون نقشه­برداری، دوره ۵، شماره ۲، صص ۲۴۶-۲۳۱
  6. دانایی­نیا، احمد؛ زاغیان، محمدعلی (۱۳۹۷)، مکان­یابی اسکان موقت زلزله زدگان در بافت تاریخی؛ مبانی و راهبردها (مطالعه موردی: محله محتشم کاشان)، فصلنامه پژوهشی برنامه ریزی فضایی (جغرافیا)، سال ۸، شماره ۴، صص ۴۶-۲۷
  7. علوی، سیدعلی؛ شاهرخی­فر، زینب؛ گروسی، علیرضا (۱۳۹۶)، ساماندهی توزیع فضایی (کالبدی) مراکز اسکان موقت در مدیریت بحران (مطالعه موردی: منطقه 7 تهران)، نشریه جغرافیا و مطالعات محیطی، دوره ۶، شماره ۲۳، صص ۲۴-۷
  8. علیجانی، بهلول (۱۳۹۳)، مبانی فلسفی مخاطرات محیطی، فصلنامه تحلیل مخاطرات فضایی، سال ۱، شماره ۱، صص ۱۵-۱
  9. کلانتری، محسن؛ سرکارگر اردکانی، علی؛ المدرسی، سیدعلی (۱۳۹۵)، مکان یابی اسکان موقت با استفاده از فازی سازی متغیرها و فرایند تحلیل سلسله مراتبی در محیط GIS (مورد شناسی: شهر میبد)، مجله جغرافیا و آمایش شهری منطقه­ای، سال ۶، شماره ۲۰، صص ۲۴۴-۲۲۳
  10. لحمیان، رضا؛ غلامی، غلام (۱۳۹۸)، برنامه‌ریزی بهینه اسکان موقت شهری در حوادث طبیعی (مطالعه موردی: شهر ساری)، فصلنامه جغرافیا (برنامه­ریزی منطقه­ای)، دوره ۹، شماره ۲، صص ۸۰۶-۷۹۳
  11. نارویی، خدیجه؛ آقایی­زاده، اسماعیل (۱۳۹۶)، مکان­یابی سایت اسکان موقت در برابر زلزله در شهرها (مطالعه موردی: شهر زاهدان)، مجله جغرافیا و توسعه فضای شهری، سال ۴، شماره ۱، صص ۱۷۳-۱۵۵
  12. نیری، هادی؛ سالاری، ممند؛ گنجائیان، حمید؛ امانی، خبات (۱۳۹۶)، ارزیابی ژئومورفولوژیکی تناسب زمین برای گسترش کالبدی شهرسنندج با اعمال مناطق ممنوعه، مجله پژوهش­های جغرافیای برنامه­ریزی شهری، دوره ۵، شماره ۱، صص ۱۲۹-۱۴۷