مطالعه ی آثار اجتماعی و فرهنگی گردشگری روستایی از منظر جوامع محلی(مطالعه موردی روستاهای طایقان و چشمه علی استان قم)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

گروه برنامه ریزی اجتماعی دانشکده ی علوم اجتماعی دانشگاه تهران

چکیده

امروزه صنعت گردشگری در دنیا، یکی از عوامل موثر در تبادلات بین فرهنگی محسوب می شود و به عنوان گسترده ترین صنعت خدماتی جهان جایگاه ویژه ای دارد. گونه های متفاوتی از گردشگری با استقبال فراونی از سوی گردشگران روبرو شده است.گردشگری روستایی، یکی از گونه های گردشگری فرهنگی است.در خصوص مفهوم گردشگری روستایی می توان آن را شامل هر نوع فعالیت تفریحی و گذران فراغت یا دریافت خدماتی از قبیل غذا، محل اقامت و محصولات ساکنین محلی ، در مکانی که از نظر قوانین و مقررات جاری کشور روستا است در نظر گرفت (افتخاری و قادری،1381: 28) این نوع از گردشگری، همانند سایر انواع گردشگری با آثار مختلف اجتماعی، فرهنگی و زیست محیطی روبرو بوده است.آثار زیست محیطی، اجتماعی و فرهنگی گرشگری نقش به سزایی را در جامعه ی میزبان و گردشگر دارند.از سوی دیگر درک افراد از آثار گردشگری در جامعه محلی نقش به سزایی را در توسعه گردشگری دارد.پژوهش حاضر با هدف مطالعه آثار اجتماعی و فرهنگی گردشگری روستایی از منظر جامعه محلی در روستای طایقان و چشمه علی استان قم، با روش کیفی صورت گرفته است.پژوهشگر با حضور در میادین تحقیق به مصاحبه و سپس ثبت و تحلیل مشاهدات خود پرداخته است.روش تحلیل مضمون نیز روش تحلیل داده های پژوهش حاضر است. مصاحبه ی نیمه ساختار یافته ی فردی و مشاهده از فنون گرداوری داده اند.همچنین در این پژوهش از تحلیل زمینه ای برای تحلیل داده های پژوهشی استفاده شده است. جامعه ی پژوهش شامل ساکنین روستای چشمه علی و طایقان -واقع در قم- هستند که از این میان پژوهشگر 30 نفر را به عنوان نمونه ی هدف انتخاب نموده است .نمونه به صورت هدفمند انتخاب شده و تا رسیدن به اشباع نظری ادامه یافته است.نتایج تحقیق در قالب مفاهیم متعدد و 6 مقوله ارائه شده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The study of social and cultural impacts of rural tourism from the perspective of local communites(case study of Qom province villages)

نویسنده [English]

  • zahra raji
social planning at social science ut
چکیده [English]

Today, tourism industry reckoned as the effective factors in cross-cultural alternation and has a great rank as the most extensive service industry in the world. diverse kind of tourism is welcomed by the tourists.rural tourism is a kind of cultural tourism,that include any recreational activity, leisure or receive services like food,residence or local products.this kind of tourism like all kind of tourism has diverse impact like:social,cultural and environmental.these kind if impact are effective in tourism society and local society.this research is done by the goal of study social and cultural impact of rural tourism from the perspective of the local community. In this qualitative research,researcher recorded interview and observation data also thematic analysis is the method of data analyzing and the population of interest is the residents of Tayeghan and Cheshmeali villages. Statistical sampling is chosen by purposeful sampling to get to theorical saturation.the result of research collected in 6 categories.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Rural tourism
  • social and cultural impact
  • local communities
افتخاری، رکن الدین عبدالرضا.قادری، اسماعیل(1381)نقش گردشگری روستایی در توسعه ی روستایی، پایگاه مرکز اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی ،دوره 6، شماره 2
امینی ،عباس. زیدی ، زهرا(1393)تاثیرات فرهنگی گردشگری  در مناطق روستایی از دید جامعه محلی،فصلنامه تحقیقات جغرافیایی، شماره 2
رحیمی مقدم، جواد .  ناظریف احسان(1392). تاثیر رفتار جامعه میزبان در جذب گردشگر، دومین همایش ملی گردشگری و طبیعت گردی ایران زمین، همدان، شرکت هم اندیشان محیط زیست فردا،https://www.civilica.com/Paper-CTEI02-CTEI02_038.html
زاهدی، شمش السادات.نجفی، غلامعلی(1385)، بسط مفهومی توسعه پایدار،پایگاه مرکز اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی، دوره 10، شماره 4
شبکه اطلاع رسانی دانا،محرومیت در 18 کیلومتری قم،1396،شناسه خبر 1076152
قصابی، محمد جواد.بدری، سید علی(1392)، نقش مدیریت محلی در توسعه کالبدی سکونتگاه ها ی روستایی، فصلنامه پژوهش های روستایی، دوره 4، شماره 2
وثوقی، لیال. دادورخانی، فضیله. مطیعی لنگرودی، حسن. رهنمایی، محمدتقی(1390) ارزیابی عوامل مؤثر بر رضایت در گردشگری زمستانی؛ مطالعه موردی دو مقصد زمستانی شمشک و دربندسرفصلنامه،علوم اجتماعی مطالعات گردشگری
 کرباسیان، قاسم(1394)،تهاجم فرهنگی،  دانشکده ی باقرالعلوم http://pajoohe.ir/%D8%AA%D9%87%D8%A7%D8%AC%D9%85-%D9%81%D8
 
محمدی، جواد.بگیان، محمد جواد و سید سهراب موسوی(1391)،بررسی رابطه احساس امنیت اجتماعی با کیفیت زندگی زنان شهر کرمانشاه، فصلنامه مطالعات امنیت اجتماعی،شماره 31
محمود زاده مجتبی،بذرافشان شیما(1394)،ادراک ساکنان محلی از نقش گردشگری در تغییرات اجتماعی، مجله ی پژوهش و برنامه ریزی روستایی،سال 4، شماره 4
میسون،پیتر(1387)،اثرات برنامه ریزی و مدیریت، ترجمه میرزایی و ترابیان، انتشارات ترمه
ولا، فرانسوا. یونل، بیرچیل(1384)، گردشگری بین المللی، ترجمه محمد ابراهیم گوهریان و محمد مهدی کتابچی، تهران: انتشارات امیر کبیر
Alipour Eshliki ,s.and  Kaboudi m,2011,community perception of tourism impact  and their participation in tourism planning: A case study od Ramsar ir,Department of Architecture and Urbanism,Iranian university of Science and Technology,Tehran,ir