نقش مدیریتی عمرانی در بهسازی و نوسازی بافت های فرسوده شهری با تأکید بر ارتقاء کیفیت زندگی

مزرعه, امیررضا

نقش مدیریتی عمرانی در بهسازی و نوسازی بافت های فرسوده شهری با تأکید بر ارتقاء کیفیت زندگی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

امیررضا مزرعه

دانشجوی کارشناسی مهندسی عمران زلزله، دانشگاه آزاد اسلامی واحد واحد تهران جنوب

چکیده

امروزه کیفیت زندگی شهری به عنوان کلیدی ترین مفهوم در برنامه ریزی شهری است. بر این اساس در بسیاری از کشورهای توسعه یافته برنامه ریزان در تلاش برای نمایش سطوح کیفیت زندگی در سطوح مختلف جغرافیایی هستند تا از این طریق بتوانند راهکارهای بهینه ای را برای بهبود کیفیت زندگی نواحی عقب مانده از نظر شاخص های مورد بررسی بیابند. مفهوم کیفیت زندگی ارتباط آن با نیازهای بشر است. بر همین اساس هدف اصلی پژوهش حاضر نقش مدیریتی عمرانی در بهسازی و نوسازی بافت های فرسوده شهری با تأکید بر ارتقاء کیفیت زندگی می باشد. روش تحقیق در این پژوهش، «توصیفی-تحلیلی» و شیوة گردآوری، پیمایشی بوده برای جمع آوری اطلاعات و داده ها مورد نیاز، از بررسی های اسنادی و مطالعات میدانی از قبیل مصاحبه، مشاهده، استفاده شده است. نتیجه پژوهش نشان می دهد تغییر در سطح درآمد مردم، شرایط زندگی، وضع سلامت، محیط، فشار روحی روانی، فراغت، شادمانی خانوادگی، روابط اجتماعی و چندین متغیر دیگر نظیر آن به شکل مرکب کیفیت زندگی و تغییرات آن را تعیین می کند. می توان گفت بافت قدیمی منطقه18 تهران به دلیل شهرنشینی سریع و کمبود زیر ساختها و امکانات، کیفیت زندگی را به شدت تحت تاثیر قرار داده که این خود ناشی از عدم برنامه ریزی دقیق و پیش بینی شده در کنترل مهاجرت و رشد جمعیت است.

کلیدواژه‌ها

20.1001.1.26453851.1400.4.2.6.0

عنوان مقاله [English]

The role of civil engineering in improving and renovating worn-out urban structures; With emphasis on improving the quality of life

نویسنده [English]

Amir Reza Mazrae

BS student in Civil Engineering - Earthquake, Islamic Azad University, South Tehran Branch

چکیده [English]

Today, quality of urban life is the key concept in urban planning. Accordingly, in many developed countries, planners are trying to show the quality of life levels at different geographical levels in order to find optimal solutions to improve the quality of life in the backward areas in terms of indicators. The concept of quality of life is related to human needs. Accordingly, the main purpose of this study is the role of civil engineering in improving and renovating worn-out urban structures with an emphasis on improving the quality of life. The research method in this research is "descriptive-analytical" and the method of collection is survey. To collect the required information and data, documentary studies and field studies such as interviews, observations have been used. The results show that changes in people's income level, living conditions, health status, environment, stress, leisure, family happiness, social relationships and several other variables like it determine the quality of life and its changes. It can be said that the old texture of Tehran's 18th district, due to rapid urbanization and lack of infrastructure and facilities, has severely affected the quality of life, which is due to the lack of careful and predictable planning to control migration and population growth.

کلیدواژه‌ها [English]

improvement
renovation
worn-out urban tissues
improving the quality of life
population growth

مراجع

احمدپور، احمد، زارعی، جواد، 1394، سنجش کیفیت زندگی در قلمرو بافت فرسوده شهری مطالعه موردی منطقه9 تهران، مجله پژوهش و برنامه ریزی شهری، سال ششم، شماره 21
ابراهیم زاده، عیسی و همکاران، 1390، تحلیلی بر ساماندهی مداخله در بافت فرسوده شهری، فصلنامه پژوهش های جغرافیایی انسانی، شماره 81، ص 234.
اسدی، احمد، حسین آبادی، سعید، 1399، مدلسازی رابطه بین سرزندگی شهری و حس تعلق مکانی در شهر قاین، فصلنامه علمی پژوهش و برنامه ریزی شهری، سال 11، شمارۀ پیاپی40.
اشرفی، آزاده، 1398، راهبردهای ارتقای کیفیت زندگی کاری کارکنان مشاغل دولتی، فصلنامه علمی پژوهشی مطالعات مدیریت راهبردی، سال دهم تابستان، شماره 38.
ابراهیم زاده، عیسی و همکاران، 1390، تحلیلی بر ساماندهی مداخله در بافت فرسوده شهری، فصلنامه پژوهش های جغرافیایی انسانی، شماره 81، ص 234.
حبیبی، کیومرث و پور احمد و مشکینی، ابوالفضل، 1386بهسازی و نوسازی بافت های کهن، چاپ اول، انتشارات دانشگاه کردستان.
حبیبی، محسن و ملیحه مقصودی، 1381، مرمت شهری، انتشارات دانشگاه تهران.
زیاری، کرامت اله، 1380، توسعه پایدار و مسئولیت برنامه ریزان شهری در قرن بیست و یکم، مجله دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران، شماره 160، ص3- 358.
سرایی، محمد حسین و عبدالحمید زارعی فرشاد، 1388، جای پای بوم شناختی به عنوان شاخص سنجش پایداری اجتماعات، مجله محیط شناسی، شماره50، ص26.
بندرآباد، علیرضا؛ احمدی نژاد، فرشته(1393)، ارزیابی شاخص های کیفیت زندگی با تأکید بر اصول شهر زیست پذیر در منطقه 22 تهران، نشریه پژوهش و برنامه ریزی شهری، 5(16)، 55-74.
بنیاد مسکن انقلاب اسلامی (1395) گزارش تهیه طرح بهسازی بافت باارزش روستایی، معاونت عمران روستایی، دفتر امور فنی و تهیه طرح ها؛
شاطریان، محسن، حیدری، رسول، 1399، ارزیابی شاخص های کیفیت زندگی شهری با رویکرد شهر سالم (مطالعۀ مودی: بافت های فرسودۀ شهر کاشان)، فصلنامه جغرافیای اجتماعی شهری، شماره 7 ص68
حبیب پور، کرم و صفری، رضا (1388)، راهنمای جامع کاربرد spss در تحقیقات پیمایشی، تهران، انتشارات لویه، متفکران.
حسین زاده، نعمت، استعلاجی، علیرضا، 1395، راهبردهای مدیریت بحران در سکونتگاه های غیر رسمی اسلامشهر با تاکید بر توانمند سازی، دوره 7، شماره 1، زمستان 1395، صفحه 85-101.
خلیل آبادی، حسن، قرشی رویا، دادخواه ندا،1394، برنامه ریزی و مدیریت شهری: بررسی تاثیر عملکرد مدیریت شهری بر ارتقا کیفیت زندگی شهروندان نمونه موردی: محله سرشور مشهد، کنفرانس ملی برنامه ریزی و مدیریت شهری، دوره6.
خلیل آبادی، حسن، 1397، تأثیر عملکرد مدیریت شهری بر ارتقای کیفیت زندگی شهروندان(نمونه موردی: شهر جدید بهارستان)، دوره 16، شماره 2 - شماره پیاپی 45، تابستان، صفحه 93-109
خاتم، اعظم، (1395)، سنجش ظرفیت جمع پذیری و کیفیت زندگی در تهران، مطالعات فرادست طرح جامع تهران، مرکز مطالعات و تحقیقات شهرسازی و معماری ایران، حوزه معاونت شهرسازی و معماری وزارت مسکن و شهرسازی.
شماعی، علی و پوراحمد، ک، 1385، بهسازی و نوسازی شهری از دیدگاه علم جغرافیا، انتشارات دانشگاه تهران.
دهقانی، مصطفی، 1400، تحلیل و ارزیابی کیفیت زندگی در سکونتگاه بافت فرسوده شهری(مطالعه موردی: منطقه15 تهران)، مجله علمی تخصصی جغرافیا و روابط انسانی، دوره 3، شماره 4 - شماره پیاپی 12، بهار 1400
علوی، علی؛ عبودی، محمدرضا؛ دانشور، مهناز (1397)، سنجش شاخص های ذهنی کیفیت زندگی شهری بارویکرد شهر سالم(مطالعه موردی: شهر بهبهان) مجله آمایش جغرافیایی فضا، فصلنامه علمی-پژوهشی دانشگاه گلستان، دورۀ 8، شماره 28صص18-1
کرمانی، علی نوری، یوسف زاده، زهره، 1399، سنجش ارتباط و تاثیر ابعاد بازآفرینی پایدار بر رویکرد کیفیت زندگی شهروندان (مطالعه موردی‌: تهران، منطقه 15)، فصلنامه نگرش نو در علوم انسانی، دوره 12، شماره 3 - شماره پیاپی 47 صفحه 2.
کاظمی قراجه، محمد، 1399، ارزیابی کیفیت زندگی شهری در شهر اردبیل با استفاده از تلفیق داده های سنجش از دور و تحلیل های مکانی، فصلنامه برنامه ریزی شهری، مقالات آماده انتشار.
گیفورد، رابرت، 1388، روان شناسی محیط های مسکونی، ترجمه وحید قبادیان، فصلنامه معماری و فرهنگ، شماره دوم و سوم.
لینچ، کوین(١٣٧٦)، تئوری شکل خوب شهر، ترجمه سید حسین بحرینی، انتشارات دانشگاه تهران.
ﻣﺮﺻﻮصی، ﻧﻔﻴﺴﻪ، ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻓﻀﺎﻳﻲ ﻋﺪاﻟﺖ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ در ﺷﻬﺮ ﺗﻬﺮان، ﭘﺎﻳﺎن ﻧﺎﻣﻪ دوره دﻛﺘﺮی ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎ ﮔﺮاﻳﺶ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﻳﺰی ﺷﻬﺮی، داﻧﺸﮕﺎه ﺗﺮﺑﻴﺖ ﻣﺪرس، 1392.
نجفی، سعید، احدنژاد، محسن؛ دویران، اسماعیل، 1394، ارزیابی کیفیت زندگی در سکونتگاه های غیررسمی شهرها موردشناسی: محله اسلام آباد شهر زنجان، فصلنامه جغرافیا و آمایش شهری- منطقه ای5(16)، 90-90.
یوسف زاده، زهره، نوری کرمانی علی، 1399 سنجش ارتباط و تاثیر ابعاد بازآفرینی پایدار بر رویکرد کیفیت زندگی شهروندان(مطالعه موردی‌: تهران، منطقه 15)، فصلنامه نگرش نو در علوم انسانی، دوره 12، شماره 3 - شماره پیاپی 47، 299

Balsas and soon(2007), Urban land Economics, Machmillan, Ltd, U. K.
Shin et al, 2003, Urban Land Use Planning, New York.
Izadi (2014), “Green Cities, Growing Cities, Just Cities Urban Planning and the Contradictions of Sustainable Development”, Journal of the American Planning Association296-312 :)3 (62.
Loosum, R, (1996). Urban conservation policy and the pre servation of historical and cult.
Norbe, E. (2002), Urban Regeneration Experiences in Brazil: Historical Preservation, Tourism Development and Gentrification.
Amerigom, Evangelinos, K. I. 2007 A SWOT analysis of environmental management practices in Greek Mining and Mineral Industry. Resources Policy, 35(3): 226–234.