اولویت بندی مناطق روستایی در دستیابی به سرمایه اجتماعی رهیافتی به سوی توسعه روستایی مطالعه موردی مناطق روستایی شهرستان آبدانان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه اصفهان

2 دانشگاه سیستان و بلوچستان

چکیده

مفهوم سرمایه اجتماعی، یک مفهوم فرا رشته ای است که چند دهه اخیر مورد توجه محققان رشته های علوم انسانی قرار گرفته است .این مفهوم در تحلیل های اجتماعی و اقتصادی پیرامون توسعه جوامع روستایی نیز، مطرح شده و بر منابع محلی سکونتگاههای روستا از قبیل روابط انسانی، شبکه ها و نهادهای موجود در ساختارهای اجتماعی تأکید دارد .امروزه سرمایه ی اجتماعی را یکی از اجزای ثروت ملتها و توسعه ی پایدار، یکی از ابزارهای ظرفیت سازی در اجتماعات، تدبیری برای پیشگیری و کاهش مشکلات اجتماعی و عاملی برای موفقیت برنامه های رفاه اجتماعی و ارتقاء سلامت فردی و اجتماعی می دانند و در ارتباط با توسعه ی مناطق روستایی سرمایه ی اجتماعی ابزاری برای ارتقاء درآمد، کاهش فقر، مدیریت پایدار منابع، ارتقاء انگیزش، مشارکت فعال در تصمیم گیری، ارتقاء شاخص های سلامت، توانمند سازی و ... محسوب می شود. هدف از انجام این تحقیق اولویت بندی مناطق روستایی در دستیابی به سرمایه اجتماعی رهیافتی به سوی توسعه روستایی در شهرستان آبدانان( 6 دهستان مورموری، آب انار، ماسبی، جابر انصار، چم کبود، سراب باغ) با استفاده از روش وزن دهی آنتروپی و تکنیک های تصمیم گیری چند شاخصه(TOPSIS،SAW) است. نتایج تحقیق برآورده شده از تکنیک های تصمیم گیری چندشاخصه نشان می دهد که دهستان جابر انصار در تمامی ابعاد سرمایه اجتماعی(مشارکت اجتماعی، اعتماد اجتماعی، انسجام اجتماعی، تعامل اجتماعی، تضاد اجتماعی، تعاون اجتماعی و امنیت اجتماعی) رتبه ی 1 را به خود اختصاص داده است که نشان از موفقیت این دهستان در دستیابی به سرمایه اجتماعی می باشد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Prioritize of rural areas in achieving social capital; approach towards rural development case study rural areas from Abdanan county

نویسندگان [English]

  • hamid barghi 1
  • sakine karamshahi 1
  • Mohsen shayan 2
1 university of isfahan
2 university of sistan and baluchestan
چکیده [English]

Abstract
The concept of social capital, is a multidisciplinary concept that Recent decades, attractive have been Humanities researchers. This concept also in social and economic analysis about the development of rural communities, Considered And on local resources of Rural settlement such as human relations, networks and institutions focused on social structures. Nowadays the social capital as a one of the component of national wealth and sustainable development, one of the means of capacity building in communities, Measures to prevent and reduce social problems and contributing to the success of social welfare programs and the promotion of individual and social well know and in connection with the development of social capital in rural areas means to enhance income, poverty reduction, sustainable management of resources, enhance motivation, active participation in decision making, promotion of health indicators, empowerment, etc. is considered. The aim of this study is to prioritize rural areas in achieving of social capital as an approach to rural development in the Abdanan County( 6 rural district Moormoory, Ab Anar, Masbi, Jaber Ansari, Cham kabood , Sarab Bagh). The research method in this article, is descriptive – analytic method , for data collection were used of two methods field ‌ libraries ( questionnaires and interviews ). As well as for the of data analysis from the Multiple Attribute Decision Making techniques (TOPSIS, SAW) and entropy weighting method is used. Research results met the multiple Attribute Decision Making techniques Show that the rural district Jaber Ansari in all aspects of social capital(Community participation, social trust, social cohesion, social interaction, social conflict, social cooperation and social security) With a score of 0.99 percent in SAW and 0.91 percent in TOPSIS first ranks to be allocated Which indicates the success of this rural district is to achieve social capital and rural development.

کلیدواژه‌ها [English]

  • "social capital"
  • "prioritize"
  • "Decision making techniques"
  • "rural areas"
  • "Abdanan county"

مراجع

- آذر، عادل و رجب زاده، علی .(1381)، تصمیم گیری کاربردی(رویکرد MADM)، چاپ اول، نگاه دانش، تهران.
- اجتهادی، مصطفی (1386)، سرمایه اجتماعی، پژوهشنامه علوم انسانی،‌ شماره 53.
- ازکیا، مصطفی و فیروزآبادی، سید احمد، (1387)، بررسی سرمایه اجتماعی در انواع نظام های بهره برداری از زمین و عوامل مؤثر بر تبدیل بهره برداری های دهقانی به تعاونی، فصلنامه علوم اجتماعی شماره 16، تهران.
- ازکیا، مصطفی و حسنی راد، کریم (1388)، نقش اعتماد اجتماعی در مشارکت مردم در طرح های توسعه روستایی، پژوهش نامه علوم اجتماعی سال سوم شماره 1، گرمسار.
- اصغرپور،محمدجواد ، (1385)، تصمیم گیری چند معیاره، چاپ چهارم، انتشارات دانشگاه تهران، تهران.
- احمد وند، مصطفی و هدایتی نیا، سعید و عبدالهی، خسرو (1390)، بررسی تأثیر رفاه و سرمایه اجتماعی بر کیفیت زندگی در مناطق روستایی شهرستان بویر احمد، مجله پژوهش و برنامه ریزی روستایی شماره 2، مشهد.
- الوانی، سید مهدی و شیروانی، علیرضا ( ‌1385)، سرمایه اجتماعی اصل محوری توسعه، ماهنامه تدبیر سال پانزدهم، شماره 147، تهران.
- اندیشمند، ویدا (1388)، شناسایی مؤلفه های سرمایه اجتماعی در دانشگاه ها به منظور ارائه مدلی جهت ارتقاء آن، مجله رهبری و مدیریت آموزشی شماره 8، گرمسار.
- توکلی، مرتضی و دهقانی، کیومرث و زارعی، رضا (1390)، تحلیلی بر میزان سرمایه ی اجتماعی در مناطق روستایی شهرستان ممسنی در بخش دشمن زیاری،‌ فصلنامه برنامه ریزی منطقه ای ‌شماره 4، مرودشت.
-تولایی، نوین و شریفیان ثانی، مریم (1384)، نقش سرمایه ی اجتماعی در برنامه ریزی برای رفاه اجتماعات محلی، مجموعه مقالات نخستین سمپوزیوم سرمایه ی اجتماعی و رفاه اجتماعی، دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی، تهران.
- حقیقتیان، منصور و ربانی، رسول و کاظمی،‌ سهیلا (1387)، تأثیر سرمایه اجتماعی بر فعالیت شغلی دبیران مقطع متوسطه ی شهرستان اصفهان، مجله ی دانش و پژوهش در علوم تربیتی،‌ دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوراسگان، شماره 17 و 18، اصفهان.
- حیدری ساربان، وکیل (1393)، اثرات سرمایه اجتماعی در مناطق روستایی، مطالعه موردی شهرستان مشگین، فصلنامه توسعه اجتماعی دوره هشتم شماره 4، تهران.
- حیدری ساربان، وکیل (1390)، تأثیر سرمایه ی اجتماعی بر میزان مشارکت روستاییان در مناطق روستایی، مجموعه مقالات یازدهمین کنگره ی جغرافیدانان ایران، دانشگاه شهید بهشتی، تهران.
- رومیانی، احمد و عنابستانی، علی اکبر و ولائی، محمد (1394)، تحلیلی بر اثرات سرمایه اجتماعی بر روی توسعه پایدار روستایی، دهستان رومشگان غربی، شهرستان کوهدشت، فصلنامه علمی- پژوهشی فضای جغرافیایی سال پانزدهم، شماره 52، اهر.
- رکن الدین افتخاری، عبدالرضا و محمودی، سمیرا و غفاری، غلامرضا و پور طاهری، مهدی‌(1394)، تبیین الگوی فضایی سرمایه اجتماعی در توسعه پایدار روستایی مطالعه موردی: روستاهای استان خراسان رضوی، فصلنامه اقتصاد فضا و توسعه روستایی سال چهارم شماره 1، تهران.
- زالی، نادر و استاد رحیمی، رضا‌(1387)، ‌ارزیابی کیفیت و ساختار روابط اجتماعی به عنوان یکی از مؤلفه های سرمایه اجتماعی، مطالعه موردی: شهر تبریز، فصلنامه توسعه انسانی، دوره سوم، شماره 1، تهران.
- سلمانی، محمد و تقی پور، فریده و رمضان زاده لسبویی، مهدی و جلیل پروانه، زهرا (1387)، بررسی ابعاد سرمایه اجتماعی( مشارکت مدنی،‌تعامل اجتماعی و اعتماد) در توسعه روستایی، مطالعه موردی: روستاهای باغستان و برون- شهرستان فردوس، ‌مجله جغرافیا و توسعه ناحیه ای‌ شماره 12، مشهد.
- شربتیان، محمد حسن و بخارایی، احمد و طوافی، پویا (1394)، مطالعه تأثیر سرمایه اجتماعی بر توسعه روستایی، مطالعه ی موردی روستای اسدآباد شهرستان تربت حیدریه، فصلنامه علمی- پژوهشی نگرش های نو در جغرافیای انسانی، سال هفتم، شماره 4، گرمسار.
- صیدایی، سید اسکندر و دهقانی، امین ( 1389)، نقش مشارکت های مردمی در توسعه روستایی: با تاأکید بر مشارکت سنتی و جدید در بخش مرکزی شهرستان نورآباد ممسنی، جامعه شناسی کاربردی دوره بیست و یکم شماره 1, اصفهان.
- طاهرخانی، مهدی (1386)، کاربرد تکنیک TOPSIS در اولویت بندی مکانی استقرار صنایع تبدیلی و تکمیلی کشاورزی در مناطق روستایی، فصلنامه پژوهش های اقتصادی سال ششم شماره 3، تهران.
- عابدینی راد، آرزو (1393)، اولویت بندی سکونتگاه های روستایی دهستان ملارد در سطوح توسعه ای سرمایه اجتماعی با تکنیک TOPSIS، همایش علوم جغرافیایی ایران.
- عبدالهی، محمد و موسوی، میرطاهر (1386)، سرمایه اجتماعی در ایران؛ وضعیت موجود، دورنمای آینده و امکان شناسی گذار،‌ نشریه رفاه اجتماعی سال ششم شماره 25، تهران..
- فراهانی، حسین و عینالی، جمشید و عبدلی، سمیه (1392)، ارزیابی نقش سرمایه اجتماعی در توسعه نواحی روستایی، مطالعه موردی: دهستان مشهد میقان شهرستان اراک، نشریه تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی شماره 29،تهران.
- فرجی سبکبار، حسنعلی و رضا علی، منصور ( 1388)،  مقایسه مدلهای گسسته و پیوستة مکانی مطالعه موردی: مکانیابی محل واحدهای تولید روستایی بخش طرقبه، پژوهش های جغرافیای انسانی شماره 67، تهران.
- فیروزآبادی، سید احمد (1384)، بررسی سرمایه اجتماعی در ایران و راه های ارتقاء آن، شورای عالی انقلاب فرهنگی.
- فیلد، جان.( 1385)، سرمایه اجتماعی، ترجمه احمد رضا اصغر پور، نشر اینترنتی پارس بوک، تهران.
- قاضی نوری، سپهر و طباطبائیان، حبیب اله. (1384) ،تحلیل حساسیت مسائل تصمیم گیری چند شاخصه نسبت به تکنیک مورد استفاده، چاپ اول، انتشارات دفتر همکاری های فنی ریاست جمهوری، تهران.
- کیانی، اکبر و میرزاپور، سلیمان (1388)، بررسی افتراق فضایی- مکانی در ابعاد سرمایه اجتماعی،‌ مطالعه موردی شهرستان خرم آباد، مجله علمی- پژوهشی فضای جغرافیایی سال نهم، شماره 28، اهر.
- ماجدی، مسعود و لهسایی زاده، عبدالعلی (1385)، بررسی رابطه بین متغیرهای زمینه ای، سرمایه اجتماعی و رضایت از کیفیت زندگی،‌ مطالعه موردی در روستاهای استان فارس، فصلنامه روستا و توسعه شماره 4، تهران.
- مرکز آمار ایران ( 1395)،‌سرشماری عمومی نفوس و مسکن استان ایلام، شهرستان آبدانان.
- مطیعی لنگرودی، سید حسن و نوربخش، سید مرتضی و اکبرپور سراسکانرود، محمد (1391)، نقش سرمایه اجتماعی در توسعه روستایی، مطالعه موردی: روستای خورجستان از توابع بخش مرکزی شهرستان هشترود، همایش ملی توسعه روستایی، رشت.
- میری، غلامرضا (1389)، نقش سرمایه اجتماعی در توسعه روستایی مطالعه موردی: منطقه پشت آب سیستان، مجله جغرافیا و توسعه ناحیه ای شماره 14، مشهد.
- یدالهی فارسی، جهانگیر و رضوی، سید مصطفی‌ (1391)، نقش سرمایه ی اجتماعی و سرمایه انسانی در کار آفرینی جوانان در روستای بخش کربال، پژوهش های جغرافیای انسانی شماره 79، تهران.
-Woodhouse, A, (2006), Social Capital and Economic Development in Regional Australia- a case study, Journal of Studies 22(2006)- 83- 94.
-Coleman. Joss. (1990). Colema. S, foundations of social theory, Harvard University press Cambridge.
- National Statistics, (2001), Social Capital a review of the literature.
- Pelerine, Lisa and Elizabeth Stearns, 2001, Status Honor and Valuing of Cultural and Material Capital, Poetics 29(1): 1- 24.
- Putnam, R.d, (2000), Bowling alone: the collapse and revival of American community, New York: Simon and Schuster.
-Reay, Diane, (2000), A Useful Extension of Bourdieu, s Conceptual Framework? Emotional Capital as a Way of Understanding Mothers Involvement in Their Childrens Education. The Sociological Review 55: 568- 585.
-Word bank, (2006), www. Word bank. Org. In: www. Cbs- netword. Org. uk(2006) social capital.

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 30 مرداد 1397
  • تاریخ بازنگری: 02 شهریور 1397
  • تاریخ پذیرش: 12 شهریور 1397

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار