تحلیل چند سطحی علل ژئوپلیتیکی عدم تاسیس دولت کردی در شمال عراق

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناشی ارشد جغرافیای سیاسی گرایش آمایشی سیاسی فضا دانشگاه تهران

2 دانشگاه تهران

چکیده

کشور عراق قبل از هر چیز مخلوق سیاست ژئوپلیتیکی فرامنطقه‌ای است بنابراین رهبران این کشور همواره در ایجاد هویت ملی فراگیر با مشکل رو به رو بوده و تنها ابزارهای سخت را به کار برده است. مهم‌ترین بحران هویتی و تهدید کننده یکپارچکی سرزمین این کشور واگرایی کردها در شمال این کشور است. استقلال خواهی کردها به عنوان پدیده‌ای مطرح در سطح فروملی که در مقیاس‌های گوناگون از محلی تا جهانی نقش‌‌آفرینی کرده است به دلایل گوناگون ژئوپلیتیکی امکان تحقق پیدا نکرده است؛که این امر به دلیل تاثیر چند سطحی نیروهای فعال نظام ژئوپلیتیک جهانی و منطقه‌ای و همچنین عوامل و عناصر ژئوپلیتیکی تاثر گذار بر رفتار دولت عراق در سطح ملی و کردها در سطح محلی و فروملی است که از قضا همگی آنها در خلاف جهت آرمان کردها حرکت می‌کنند.
این مقاله به روش توصیفی _تحلیلی در پی بررسی دلایل ژئوپلتیکی عدم تحقق تاسیس دولت کردی در شمال عراق می‌باشد و اینکه بین سطوح تاثیر گذار کدام سطح بیش‌ترین تاثیر را به جا گذاشته است. یافته‌های پژوهشگر نشانگر حساسیت بالای این منطقه و نقش‌آفرینی تمامی بازیگران در سطوح گوناگون از خرد تا کلان می‌باشد که این امر به دلیل ویژگی‌های ژئوپلیتیک شکننده خاورمیانه، تلاقی منافع قدرت‌های بزرگ و موقعیت ژئواستراتژیک این منطقه می‌باشد. نتایج تحقیق نشانگر تاثیر گذاری بیشتر نقش عوامل محلی در عدم توفیق کردها در رسدن به استقلال می‌باشد، هرچند که این به معنای کم اهمیت بودن سایر سطوح تاثیرگذار بر رخدادهای این منطقه نیست.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Multi-level analysis of the geopolitical causes of the lack of a Kurdish state in northern Iraq

نویسندگان [English]

  • Iraj Ahmad Zadeh 1
  • Saeed Rajabi 2
1 Graduate Student, Political Geographical Political Space, University of Tehran
2 university of Tehran
چکیده [English]

The country of Iraq is, above all, the creation of trans-national geopolitical politics, so its leaders have always faced the challenge of creating an inclusive national identity, using only the hard tools. The most important identity and threatening crisis in the country is the Kurdish diverging north of the country. Independence of the Kurds as a phenomenon at the sub-national level, which has played a role on a large scale from local to global, has not materialized for various geopolitical reasons; this is due to the multilevel influence of the active forces of the geopolitical system Global and regional as well as geopolitical factors and elements influence the behavior of the Iraqi government at the national level and the Kurds at the local and sub-national level, which all of them are unlikely to move in the direction of the Kurdish cause.
This article analytically analyzes the geopolitical reasons of the failure to establish a Kurdish state in northern Iraq, and which level of influence has had the most impact on the levels. The findings of the researcher indicate the high sensitivity of this region and the role of all actors at various levels from micro to macro, due to the fragile geopolitical characteristics of the Middle East, the intersection of the interests of great powers and the geostrategic position of this region. The results of the research indicate that the role of local factors in Kurdish failure to achieve independence is more influential, although this does not mean that other levels of influence affect the events of this region are not very important.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Kurdistan
  • Iraq
  • Geopolitics
  • Independence
احمدی، سید عباس،حیدری موصلو، طهمورث و نیکزاد، روح الله،‌(1392)، جنبه‌های بین المللی ژئوپلیتیک زیست محیطی، پژوهش‌های جغرافیای انسانی، دوره 45، ش3 .
بوژمهرابی، حسن و پور اسلامی، مهدی،‌(01393)، اهدید نرم خودمختاری کردستان عراق و تاثیر آن بر کردهای ایران،جامعه شناسی حهان اسلام، دوره 2، ش1.
حافظ نیا، محمد­رضا،‌(1385)، اصول و مفاهیم ژئوپلیتیک، انتشارات پاپلی، مشهد.
حافظ نیا، محمد­رضا،‌(1385)‌، تاثیر خودگردانی کردهای شمال عراق بر کشورهای همسایه، فصلنامه تحقیقات جغرافیایی، ش83.
حافظ نیا، محمدرضا، ریباز قربانی نژاد و زهرا احمدی پور،‌(1389)«تحلیل تطبیقی الگوی خودگردانی کردستان عراق با الگوهای خود مختاری و فدرالیسم»، مدرس علوم انسانی: برنامه ریزی و آمایش فضا، دوره 14، شماره 2.
حافظ نیا، محمدرضا،‌(1371)،خلیج فارس و نقش استراتژیک تنگه هرمز، انتشارات سمت، تهران.
حافظ نیا، محمدرضا،‌(1386)،قدرت و منافع ملی، نشر انتخاب، تهران.
درایسدل، آ. و بلیک، جی، اج؛‌(1374)جغرافیای سیاسی خاورمیانه و شمال آفریقا: ترجمه دره میرحیدر، دفتر مطالعات سیاسی و بین المللی، تهران.
رشنو، نبی الله و حمیدی فراهانی،همایون،(1392)نگاهی به ژئوپلیتیک و دیپلماسی اقتصادی ج.ا. ایران، مرکز مطالعات جهانی شدن، تهران
سیف زاده، سید حسن(1375)نظریه‌های مختلف درباره راه‌های گوناگون نوسازی و دگرگونی سیاسی؛ قومس، تهران.
فولر، گراهام؛(1373) قبله عالم؛ ترجمه عباس مخبر، تهران، نشر مرکز.
قانون اساسی کشور عراق مصوب سال‌(2005).
کرمی، هاشم،‌(1389)، اثر ژئوپلیتیک کردستان عراق بر وضعیت سیاسی کردهای عراق، پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه علامه طباطبایی.
کندال، عصمت شریف وانلی مصطفی نازدار(1379)؛ کردها؛ مترجم ابراهیم یونسی، تهران، نشر روز بهان،.
محمدی، حمیدرضا،(1377)، نقش نواحی بحرانی در جهت گیری استراتژی ملی، پژوهش موردی کردستان، رساله دکتری جغرافیای سیاسی دانشگاه تربیت مدرس.
محمود واعظی،(1387)، رویکرد گروه‌های داخلی عراق به ایران و امریکا، در علی اکبر اسدی: عراق پس از صدام و بازیگران منطقه‌ای، پژوهشنامه شماره ۱۲، تهران: مرکز تحقیقات استراتژیک.
نوری، فریدون،‌(1384)،نشریه ئاشتی، 12 اردیبهشت ماه.
یونسی، ابراهیم،(1380)،‌ ترجمه­ی مسائل سیاسی کردستان، تهران نشر پانیذ.‌