آشکارسازی تغییرات کاربری اراضی با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای طی دوره 1998-2017 (مطالعه‌موردی: شهرستان بناب)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه شهید بهشتی

2 کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه آزاد اسلامی ملایر

3 دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه آزاد اسلامی تهران

4 کارشناسی ارشد جغرافیاوبرنامه ریزی روستایی- دانشگاه گلستان

چکیده

تغییرات کاربری زمین‌شهری سالهای زیادی مورد‌مطالعه قرار گرفته است؛ اما، ظهور تصاویر ماهوارهای و تکنیک‌های زمین‌مکانی، بُعد جدیدی برای بازبینی و ارزیابی تغییرات پوشش کاربری‌زمین باز کرده است. پژوهش حاضر به ارزیابی تغییرات کاربری اراضی توسعه شهرستان بناب در بازه زمانی 1998 تا 2017 با استفاده تلفیقی روش‌های سیستم اطلاعات-جغرافیایی (GIS) و سنجش از دور (RS) انجام گرفته است. لذا اطلاع از نسبت کاربری‌ها در یک محیط‌شهری و نحوة تغییرات آن در گذر زمان یکی از مهم‌ترین موارد در برنامه‌ریزی‌ها می‌باشد. شهرستان در ترازهای ارتفاعی بین 1600 تا 1700 متر درحال توسعه است که برای توسعه شهری مطلوب می‌باشد.از سال 1998 تا سال‌های 2007 و 2013 درصد کاربری شهری افزایش یافته و در سال 2017، 32.33 درصد بوده است که شامل 2125.26 هکتار را شامل می‌شود. با توجه به نتایج حاصل از پردازش تصاویر ماهواره‌ای، شهر بناب گسترش فضایی- کالبدی قابل توجهی داشته است. با اطلاع از نسبت تغییرات کاربری‌ها در گذر زمان می‌توان تغییرات آتی را پیش بینی نمود و اقدامات مقتضی را انجام داد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Detect Land Use Change Using Satellite Images During 1998-2017 (study: Bonab city)

نویسندگان [English]

  • Fatemeh Souri 1
  • Ali Yahya Poor 2
  • Fatemeh Hasan Kari 3
  • mehdi khodadad 4
1 Ph.D. student of Geography and Urban Planning, Shahid Beheshti University
2 Geography and Urban Planning, Islamic Azad University of Malayer
3 Graduate Student of Geography and Urban Planning, Islamic Azad University, Tehran
4 دانشگاه گلستان
چکیده [English]

Land-use changes have been the subject of many years, but the advent of satellite imagery and land-based techniques has opened a new dimension to reviewing and evaluating land-use coverage changes. The present study was carried out to evaluate land use changes in the development of Bonab in the period 1998 to 2017 using the combined use of Geographic Information System (GIS) and Remote Sensing (RS) methods. Therefore, the knowledge of the ratio of the use of a city environment and how it changes over time is one of the most important issues in the planning process. The city is developing at an altitude of between 1,600 and 1,700 meters, which is favorable for urban development. From 1998 to 2007, the percentage of urban use increased by 2017 and was 32.33 percent, including 2125.26 hectares Includes. Due to the results of satellite images processing, the city of Bonab has had considerable spatial-physical expansion. Depending on the changes in the use of resources over time, we can anticipate future changes and take appropriate measures.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Land use
  • satellite imagery
  • sensing data (RS)
  • Bonab city
  1. استعلاجی، علیرضا و همکاران (1387)، نحوه مدیریت بحران در بافت فرسوده شهرها، مجموعه مقالات اولین همایش بافت­های فرسوده شهری، چشم­انداز توسعه پایدار، ارزش­ها و چالش­ها، مشهد.
  2. عزیزی، محمد مهدی (1379)، سیر تحول سیاستهای مداخله در بافت­های کهن شهری در ایران، مجله دانشکده هنرهای زیبا، شماره 7 ، دانشگاه تهران.
  3. عندلیب (1389)، اصول نوسازی شهری، انتشارات آذرخش، تهران.
  4. قربانی، فرج الله(1370)، مجموعه کامل قوانین و مقررات شهرداری و خدمات عمومی، چاپ دوم، انتشارات فردوس.
  5. کلانتری خلیل­آبادی، حسین (1387)، کاربرد تکنیک AHP در برنامه­ریزی شهری (مطالعه موردی: احیاء بافت تاریخی شهر اردکان)­، مجموعه مقالات همایش بافت فرسوده شهری، مشهد مقدس.
  6. کیانی، گشتاسب (­1387­)، بررسی وضعیت و عملکرد مدیریت شهری، نمونه موردی سکونتگاه­های شهری استان چهارمحال و بختیاری، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه اصفهان.
  7. لاله­پور، منیژه و سرور، هوشنگ (1387)، بررسی نظام برنامه­ریزی و مدیریت بافت­های فرسوده شهری در ایران (با تأکید بر رویکردهای مشارکتی)، مجموعه مقالات اولین همایش بافت­های فرسوده شهری، چشم­انداز توسعه پایدار، ارزش­ها و چالش­ها، مشهد.
  8. محمدی، کاوه؛ رضویان، محمدتقی؛ صرافی، مظفر و غلامحسینی، اسماعیل (1393)، شراکت بخش­های عمومی - خصوصی در نوسازی بافت­های فرسوده منطقۀ 9 شهرداری تهران، فصلنامۀ اقتصاد و مدیریت شهری، شمارۀ هشتم.
  9. مدانلو (1391)، بررسی نقش توسعه درونی و استفاده مجدد از ظرفیت­های موجود در بازساخت بافت فرسوده، مطالعه­موردی: منطقه سه ساری، پایان­نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه گلستان.
  10. منصوری (1385)، نگاهی نو به طرح­های ویژه نوسازی بافت­های فرسوده، دومین سمینار ساخت و ساز در پایتخت، پردیس دانشکده­های فنی دانشگاه تهران.
  11. مهندسین مشاور طرح محیط پایدار (1385)، طرح راهبردی تفصیلی ویژه و طراحی بافت فرسوده (مسأله­دار) شهر ساوه.
  12. ناظری و همکاران (1387)، راهکارها و شیوه­های نوسازی و بهسازی مردم­گرایانه در بافت­های فرسوده شهری (نمونه­موردی: بافت قدیم شهر کرمانشاه)­، مجموعه مقالات همایش بهسازی و نوسازی بافت­های فرسوده شهری، مشهد مقدس.
  13. نجفی کانی، علی اکبر و مهدوی، شهرام (1391)، ارزیابی و تحلیل نقش شهرداری در ارتقاء شاخصهای اجتماعی زندگی شهروندان (نمونه­موردی: شهر کاشان)، نخستین همایش شهرداری به منزله نهاد اجتماعی شهرداری تهران.
  14. وزارت راه و شهرسازی (1384)، دفترچه راهنمای مداخله در بافت­های فرسوده.تهران.
  15. یزدانی (1388)، واژگان برنامه­ریزی و مدیریت بافت­های فرسوده شهری، ماهنامه اطلاع رسانی – آموزشی و پژوهشی، سال چهارم.
  1. توسلی (1379)، فصلنامه هفت شهر، سازمان عمران و بهسازی شهری، شماره دوم.
  2. توسلی (1376)، طراحی شهر در بافت قدیم شهر یزد، انتشارات مرکز مطالعات و تحقیقات شهرسازی و معماری.
  3. حافظ­ نظامی، علیرضا (1387)، درآمدی بر عملکرد تأسیسات زیرساختی در بافت­های فرسوده شهری کشور، مجموعه مقالات بافت­های فرسوده شهری.
  4. حبیبی، کیومرث؛ پوراحمد، احمد و مشکینی، ابوالفضل (1386)، بهسازی و نوسازی بافتهای فرسوده شهری. نشرانتخاب، چاپ اول.
  5. شماعی، علی و پوراحمد، احمد (1384)، بهسازی و نوسازی شهری از دید علم جغرافیا. انتشارات دانشگاه تهران.

 

  1. Boskoff, A,(1970), the Sociology of Urban Region", Meredith Corporation U.S.A.

22. Durgesh, C.R (2004). Review Rehabilitation and Renovatio of Urban Worn-out Tissue, WASHINGTON, d.C.