ارزیابی میزان تحقق‌پذیری مکان‌یابی کاربری‌های آموزشی در طرح هادی با بهره‌گیری از مدل‌های (GIS)، نمونه موردی، روستای تنگ چنار

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

کارشناس امور فنی و مطالعات عمرانی بنیاد مسکن انقلاب اسلامی استان یزد

چکیده

طرح هادی روستایی طرحی است که ضمن ساماندهی و اصلاح بافت موجود، میزان و مکان گسترش آتی و نحوه استفاده از زمین برای کاربری‌های مختلف را بر حسب مورد در قالب مصوبات طرح‌های ساماندهی فضا و سکونتگاه‌های روستایی یا طرح‌های جامع ناحیه‌ای تعیین می‌نماید یکی از مهم‌ترین کاربری‌ها طرح هادی، کاربری آموزشی می‌باشد که معمولاً با توجه به میزان جمعیت لازم التعلیم روستا و با محاسبه سطح و سرانه به دست می‌آید و در محدوده مصوب روستا مکان‌یابی می‌گردد. امروزه شیوه‌های مختلفی برای ارزیابی تحقق‌پذیری کاربری‌های پیشنهادی در طرح‌های هادی روستایی با رویکردی علمی‌ و جامع به وجود آمده است تا بتواند با شناخت نقاط ضعف و قوت، مکان‌یابی‌های طرح‌ هادی، از نتایج آن در برنامه‌ریزی آینده مدد گرفته شود تا بر قدرت و کارایی آن‌ها افزوده گردد. یکی از این شیوه‌ها، استفاده از مدل‌های سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) است که در این تحقیق سعی بر استفاده از آن در ارزیابی میزان تحقق‌پذیری مکان‌یابی کاربری‌های آموزشی در طرح‌های هادی مجموعه روستایی تنگ چنار می‌باشد. روش گردآوری اطلاعات در این تحقیق به صورت کتابخانه‌ای (طرح هادی روستای تنگ چنار) و میدانی (مشاهده، کنترل و تدقیق کاربری آموزشی در محل روستا با نقشه کاربری اراضی طرح هادی) و پردازش توسط مدل‌های کمی و کیفی توسط نرم‌افزار GIS می‌باشد. یافته‌های تحقیق با استفاده از مدل‌ همسایگی، مدل همجواری، مدل تعیین شعاع عملکردی و مدل تحلیل شبکه و حریم نشان می‌دهد که تحقق‌پذیری کاربری آموزشی در طرح هادی مجموعه تنگ چنار کمتر از 10 درصد بوده است که از مهم‌ترین دلایل آن می‌توان به مهاجرت ساکنان به شهر مهریز و یزد و کاهش جمعیت محصلین و همچنین کمبود ردیف اعتبارات و بودجه‌ها عمرانی ساخت مدارس اشاره نمود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Assess the degree of realization of location a user education a plan Guide with use from the model of (GIS), Case Study, Tange Chenar Village

نویسنده [English]

  • behnam motavaseli
bonyad maskan
چکیده [English]

rural plan Guide is that the reorganization and reform of texture available, the amount and location of the future and how to use the land for by several of the terms used in the form of resolutions of the plan of reorganization of space and settlements in rural or plan for comprehensive Area is set. one of the most use of design guides, user education can be as usually with regard to the population of the school-age village and to calculate the level of per capita and in range by the village location can be. The practices of several to evaluate the realization of use of the proposals in the plan of conducting rural to approach scientific and comprehensive in existence that is to be able to identify the weaknesses and strengths of the proposals and selection of projects, the results of the program planning future to the will and the power and efficiency of the added result. One of these methods, the use of model of system information geographical (GIS). The method of collecting data in this study to form a library of (plan Guide Tange Chenar) and field (see, control and scrutiny User education in the village of map use the land plan Guide) and processed by the modeling of quantitative and qualitative by software Ware GIS It is. The findings of the study with the use of the neighborhood, the proximity, the model determines the radius of action and model of Network and proximity, shows you that the realization of user education in plan Guide of less than 10 percent of that is that the important the reason it can be to move to the city Mehriz and Yazd and reduce the population of students and the lack of credit for civil construction of schools out there.

کلیدواژه‌ها [English]

  • plan Guide
  • realization
  • user education
  • Hardware GIS
  • Tange Chenar Village
-          ابراهیمی، ابراهیم، کریمی، محمد، اصغرزاده نشلی، مجتبی و رضایی، سهیل (1397)، تخصیص بهینه کاربری اراضی در سطح روستا با توجه به پارامترهای طرح هادی روستایی، بیست و پنجمین همایش و نمایشگاه ملی ژئوماتیک و سومین کنفرانس مهندسی فناوری اطلاعات مکان، تهران، سازمان نقشه برداری کشور، دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی، ص 1-19.
-          احمدی زاده، مریم و دوستی مقدم، حسین (1395)، ارزیاتی میزان تحقق‌پذیری معیارهای کاربری اراضی در طرح‌های هادی روستایی (مطالعه موردی روستای کشکوئیه دهستان دشت آب)، سومین کنفرانس علمی پژوهشی افق های نوین در علوم جغرافیا و برنامه‌ریزی معماری و شهرسازی ایران، تهران، انجمن توسعه و ترویج علوم و فنون بنیادین، ص 1-17.
-          اعظمی، موسی، توحیدلو، شادعلی و حضرتی، مجید (1395) ارزیابی میزان تحقق‌پذیری کاربری اراضی در اجرای طرح هادی روستایی (مطالعه موردی: شهرستان زنجان)، مجله آمایش جغرافیایی فضا 6 (22) ص 31-49.
-          ایمانی بهرام، خلیفه ابراهیم و محمدی، زهرا (1398)، بررسی عملکرد طرح هادی در پایداری سکونتگاه های روستایی (مطالعه موردی: روستای ورس، شهرستان البرز)، چهاردهمین کنگره انجمن جغرافیایی ایران، تهران، انجمن جغرافیایی ایران، ص 1-16.
-          ﭘﻨﺎﻫﯽ، ﻋﻠﯽ، ﻋﺒﺎس ﭘﻮر، ﻓﺮﻧﺎز و ﻋﺎﺑﺪﯾﻨﯽ، ﭘﺮﯾﺎ (1397) ﺑﺮرﺳﯽ و ﺳﺎﻣﺎﻧﺪﻫﯽ ﻣﮑﺎنﮔﺰﯾﻨﯽ ﻣﺮاﮐﺰ آﻣﻮزﺷﯽ اﺑﺘﺪاﯾﯽ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺳﯿﺴﺘﻢ اﻃﻼﻋﺎت ﺟﻐﺮاﻓﯿﺎﯾﯽ، ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﻮردی: ﻣﻨﻄﻘﻪ 4 ﺷﻬﺮداری ﺗﺒﺮﯾﺰ، ﻣﺠﻠﻪ آﻣﺎﯾﺶ ﺟﻐﺮاﻓﯿﺎﯾﯽ ﻓﻀﺎ، ﻓﺼﻠﻨﺎﻣﻪ ﻋﻠﻤﯽ- ﭘﮋوﻫﺸﯽ داﻧﺸﮕﺎه ﮔﻠﺴﺘﺎن ﺳﺎل ﻫﺸﺘﻢ/ ﺷﻤﺎره ﻣﺴﻠﺴﻞ ﺑﯿﺴﺖ و ﻫﻔﺘﻢ/ ﺑﻬﺎر، ص 21-34.
-          حاج علیزاده، احمد (1396) بررسی میزان سازگاری کاربری اراضی شهری و نقش آن در مکان‌یابی کاربری‌های شهری (نمونه موردی شهرک سبلان اردبیل)، فصلنامه علمی و پژوهشی معماری شهر پایدار، سال پنجم، شماره ششم، صص 71-84.
-          ﺧﺎﻛﭙﻮر، ﺑﺮاﺗﻌﻠﻲ، ﺷﺮﻳﻔﻲ بایزید و ﻣﻌﺮوﻓﻲ، اﻳﻮب (1393) ارزﻳﺎﺑﻲ ﻣﻜﺎنﮔﺰﻳﻨﻲ ﻓﻀﺎﻫﺎی آﻣﻮزﺷﻲ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺳﻴﺴﺘﻢ اﻃﻼﻋﺎت ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﻳﻲ (GIS) (ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﻮردی: ﺷﻬﺮ اﺷﻨﻮﻳﻪ)، ﻓﺼﻠﻨﺎﻣﻪ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﺑﺮﻧﺎﻣﻪرﻳﺰی ﺷﻬﺮی، ﺳﺎل دوم، ﺷﻤﺎره ی ﭘﻨﺠﻢ، ﺑﻬﺎر 1393، ﺻﻔﺤﺎت 11-31.
-          رستگار، محسن، اجزاء شکوهی، محمد و رهنما، محمد رحیم (1398)، تحلیل فضایی تولید و جذب سفر کاربری‌های آموزشی در کلان‌شهر مشهد، فصلنامه جغرافیا و آمایش شهری- منطقه ای 9 (30).
-          روحی دهکردی، زهرا (1398)، ارزیابی سرانه‌های کاربری آموزشی طرح جامع شهر فردوس با توجه به هرم سنی آن، چهارمین کنفرانس بین المللی پژوهشهای نوین در عمران، معماری، مدیریت شهری و محیط زیست، کرج، دانشگاه جامع علمی کاربردی –سازمان همیاری شهرداری ها و مرکز توسعه خلاقیت و نوآوری علوم نوین، ص 1-4.
-          سالمی، مهدی، سیاحی زهرا، جوزی سیدعلی (1395)، ارزیابی مکان گزینی فضاهای آموزشی ابتدایی با استفاده Gis و ahp مطالعه موردی: شهرستان کارون، فصلنامه مطالعات مدیریت شهری سال هشتم/ شماره بیستم و هشتم/ زمستان 1395.
-          ﺷﺠﺎﻋﯿﺎن، ﻋﻠﯽ، اﮐﺮاﻣﯽ، ﻧﻌﯿﻢ و ﻋﻠﯿﺰاده، ﻣﻬﺪی (1396) آﺳﯿﺐﺷﻨﺎﺳﯽ ﻣﺮاﮐﺰ آﻣﻮزﺷﯽ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺳﯿﺴﺘﻢ اﻃﻼﻋﺎت ﺟﻐﺮاﻓﯿﺎﯾﯽ (ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﻮردی: ﻣﺪارس ﻣﻘﻄﻊ اﺑﺘﺪاﯾﯽ ﻣﻨﻄﻘﻪ 4 ﺷﻬﺮ اﻫﻮاز)، فصل ﻧﺎﻣﻪ ﺟﻐﺮاﻓﯿﺎ و ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﯾﺰی ﺷﻬﺮی ﭼﺸﻢ اﻧﺪاز زاﮔﺮس، دوره ﻫﺸﺘﻢ، ﺷﻤﺎره29، ص 59-77.
-          شمس الدینی، علی و کریمی ببراز (1396)، مکان‌یابی مراکز آموزشی شهر شیراز با استفاده از مدل همپوشانی شاخص‌ها و تلفیق آن با AHP (مطالعه موردی: دبیرستانهای شهر شیراز)، مطالعات محیطی هفت حصار شماره بیست ویکم/ سال ششم/ پاییز 1396، ص 83-93.
-          شورای عالی شهرسازی و معماری ایران (1397) قوانین و مقررات کاربری اراضی شهری، وزرات راه و شهرسازی.
-          ملکی، سعید، گودرزی، مجید، فیروزی، محمدعلی و طاهری، علی (1398)، تحلیل و ارزیابی اثرات اجرای طرح هادی در ابعاد کالبدی-فضایی و محیطی کیفیت زندگی روستایی (مطالعه موردی: روستای میداوود وسطی، شهرستان باغملک)، فصلنامه جغرافیا و روابط انسانی 1 (4).
-          معاونت عمران روستایی بنیاد مسکن استان یزد (1389) طرح هادی روستای تنگ چنار، مهندسین مشاور چشم انداز شهر و آبادی.
-          نیک سرشت، نرگس، رئیسی، طاهره، بهادری، فرخ لقا و سرگلزایی علیرضا (1395)، بررسی تغییرات کاربری اراضی بعد از اجرای طرح‌های هادی روستایی (مطالعه موردی روستای کوشک آباد شهرستان مشهد)، سومین کنفرانس علمی پژوهشی افق های نوین در علوم جغرافیا و برنامه‌ریزی معماری و شهرسازی ایران، تهران، انجمن توسعه و ترویج علوم و فنون بنیادین، ص 1-25.
-          ﻧﺎﻣﺪاری دره دﻧﮓ، ﺳﺠﺎد (1394) ارزﻳﺎﺑﻲ ﻣﻜﺎنﻳﺎﺑﻲ ﻛﺎرﺑﺮیﻫﺎی آﻣﻮزﺷﻲ در ﺷﻬﺮ دورود اﺳﺘﺎن ﻟﺮﺳﺘﺎن ﻃﻲ ﺳﺎل 94- 1393، ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﺑﺮﻧﺎﻣﻪرﻳﺰی ﺳﻜﻮﻧﺘﮕﺎهﻫﺎی اﻧﺴﺎﻧﻲ، ﺳﺎل دﻫﻢ، ﺷﻤﺎره 33، زﻣﺴﺘﺎن 1394، ص 25-37.
-          وحیدی راد، علی عسکر و ذبیح الله صادق زاده (1395)، بررسی عوامل موثر در تغییر کاربری اراضی در طرح‌های هادی روستایی، چهارمین کنفرانس ملی توسعه پایدار در علوم جغرافیا و برنامه‌ریزی، معماری و شهرسازی، تهران، موسسه آموزش عالی مهر اروند، مرکز راهکارهای دستیابی به توسعه پایدار، ص 1-15.
-     هیئت وزیران (1381)، آئین نامه معابر درون و برون شهری و میزان حرایم آنها، سازمان برنامه و بودجه.
 
Reference
-       Dina Statuto, Giuseppe Cillis, Pietro Picunom (2016), Analysis of the effects of agricultural land use change on rural environment and landscape through historical cartography and GIS tools, Journal of Agricultural Engineering 2016; volume XLVII:468, p 27-38.
-       Evidence Chinedu Enoguanbhor, Florian Gollnow, Jonas Ostergaard Nielsen, Tobia Lakes and Blake Byron Walker (2019), Land Cover Change in the Abuja City-Region,Nigeria: Integrating GIS and Remotely Sensed Data to Support Land Use Planning www.mdpi.com/journal/sustainability, p 1-18.
-       Maggie G. Munthali, Nerhene Davis, Abiodun M. Adeola, Joel O. Botai, Jonathan M. Kamwi, Harold L. W. Chisale and Oluwagbenga O. I. Orimoogunje (2019), Local Perception of Drivers of Land-Use and Land-Cover Change Dynamics across Dedza District, Central Malawi Region, www.mdpi.com/journal/sustainability, p 1-25.
-       Mohamad Gore and Vulcan damir (2018), paper on the application of the land in both as a tool of rural development in the cracks of the legs of have done In this research, Should be a total of about interaction between development of rural Leg, Fashion of the Conference of the land in both the government and the planning of the land in both.
-       Longgao Chen, Long Li, Xiaoyan Yang, Yu Zhang, Longqian Chen and Xiaodong M (2019) Assessing the Impact of Land-Use Planning on the Atmospheric Environment through Predicting, Int. J. Environ. Res. Public, p 1-18.
-       Nicholas R. Magliocca, Quy Van Khuc, Evan A. Ellicott and Ariane de Bremond (2019), Archetypical pathways of direct and indirect land-use change caused by Cambodia’s economic land concessions, change caused by Cambodia’s economic land concessions. Ecology and Society, p 1-26.
-       Pooro ningsho (2018) integrated and analyzed the mechanism of decomposition of the relative in the planning of the rural space programs or international conference of women in the rural, Turkey.