بررسی ریشه های بحران امنیتی در جنوب شرق ایران متاثر از مرز مشترک با پاکستان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانش آموخته دکترا جغرافیای سیاسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، گروه جغرافیا، تهران، ایران.

چکیده

در طول دوره حیات واحد های سیاسی، ثبات نسبی مناطق مرزی همواره عامل چالش برانگیز برای حفظ موجودیت کشورها به حساب می آمد و حتی این موضوع می تواند به دلیل عدم برنامه ریزی مناسب و مدیریت صحیح بسترهای مساعدی را برای فروپاشی سیستم حکومتی کشورها هموار سازد. ایران نیز به دلیل قرارگیری در کانون بحرانی منطقه خاور نزدیک بزرگ و همجواری با کشورهای عمدتا بی ثبات از تاثیرات مخرب تهدیدات فرامرزی که به سمت موضوعات قومی- مذهبی نشان رفته در امان نبوده است، بخصوص در مناطق جنوب شرق کشور که بیشترین آسیب را از لحاظ قاچاق مواد مخدر - انسان و پدیده تروریسم و افراط گرایی قومی-مذهبی به خود دیده است. این مقاله با روش تحلیلی –توصیفی و استفاده از منابع علمی ضمن بررسی مناطق مرزی جنوب شرق کشور و رابطه آن با کشور پاکستان و مسائل قومی- مذهبی بین شان به این سوال که آیا رشد تمایلات بنیادگرایانه و افراطی مذهبی در پاکستان می تواند با ایجاد بی ثباتی، چالش های امنیتی مدنظر مداخله گران منطقه ای و فرامنطقه ای را در منطقه جنوب شرق ایران برقرار سازند، می پردازد. در این بررسی نشان داده می شود که بحران بر فضاهای جغرافیایی، سیاسی و اقتصادی و شکل گیری تنش های قومی – مذهبی، رشد بنیادگرایی و رادیکالیسم اسلامی و دخالت نیروهای فرامنطقه ای در پاکستان به طور مستقیم با مباحث امنیتی منطقه جنوب شرق ایران در ارتباط مستقیم است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Investigating the roots of the security crisis in Southeastern Iran is affected by the Pakistan

نویسنده [English]

  • mariam verij kazemi
PhD in Political Geography, Islamic Azad University, Tehran Branch of Science and Research, Faculty of Literature and Humanities, Department of Geography, Tehran, Iran.
چکیده [English]

Throughout the life of political units, the relative stability of border areas has always been a challenging factor in maintaining the existence of countries, and even this issue can pave a way for the collapse of the system of government due to lack of proper planning and management. Because of its location in the critical Center of the Greater Middle East and its proximity to largely unstable countries, Iran has not been spared the destructive effects of cross-border threats to ethnic-religious issues, especially in the Southeastern part of the country. Drug trafficking - man and the phenomenon of terrorism and ethnic-religious extremism are seen.
This article uses analytical-descriptive method and scientific sources while examining the border areas of the southeast of the country and its relationship with Pakistan and ethnic-religious issues between them .the question was about the growth of fundamentalist and religious extremist tendencies in Pakistan wether it can addresses the security challenges envisaged by regional and trans regional intervenors in the Southeastern region of Iran or not .This study shows that the crisis in geographical, political and economic spheres and the formation of ethnic-religious tensions, the growth of fundamentalism and Islamic radicalism and the involvement of supra-regional forces in Pakistan are directly related to security issues in the Southeastern region of Iran.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Security crisis
  • Islamic Fundamentalism
  • Pakistan
  • USA
  • Southeast Iran

مراجع

-         احمدی پور، زهرا و همکاران(1390)؛ تبیین عوامل ناامنی در جنوب شرق ایران، فصلنامه مطالعات اجتماعی.
-         احمدی، حمید؛ بیداله خانی،آرش(1390)؛ طالبان پاکستان، علل پیدایش ماهیت و چالش های امنیتی، فصلنامه سیاست، مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی، شماره 1.
-         پیشگاهی فرد،زهرا، میرزاده کوهشاهی،مهدی(1393)؛ تبیین عوامل مؤثر در بحران زایی و مدیریت مرزهای ایران و پاکستان، فصلنامه جغرافیا و توسعه، شماره36.
-         پورسعید، فرزاد(1385)؛ تروریسم نوین و منافع ملی جمهوری اسلامی ایران، فصلنامه مطالعات راهبردی، سال نهم، شماره چهارم.
-         پورخسروانی،انیس(1385)؛ همکاری های ایران و پاکستان در عرصه امنیت انسانی، مجموعه مقالات همایش بین المللی امنیت انسانی در غرب آسیا، بیرجند: دانشگاه بیرجند.
-         جهانبانی، امان اله(1338)؛ بلوچستان و سرگذشت مرزهای آن، تهران: انتشارات ارتش.
-         حسام،الهام؛حسنی پور،اسامه(1395)؛ تاثیر قدرت های فرامنطقه ای بر شکل دهی روابط پاکستان با همسایگانش، مطالعه موردی امریکا و عربستان، همایش بحرانهای ژئوپلیتیک جهان اسلام.
-         دهشیار،حسین؛ محمودی،زهرا(1389)؛ ملاحظات پاکستان در فرآیند مبارزه علیه تروریسم2001-2008 فصلنامه بین المللی روابط خارجی، سال دوم ، شماره پنجم.
-         دلاورپوراقدم، مصطفی(1388)؛ منازعات فرقه ای پاکستان و امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران، سایت پگاه حوزه، شماره267.
-         زارع، مجتبی(1390)؛ بررسی تطبییقی قانون مبارزه با قاچاق انسان، نشریه قانون .
-         سیدنژاد، باقر(1388)؛ موج جدید افراط گرایی، سلفی گری و تأثیر آن بر سیاست خارجی ج ا ا، تهران: دانشکده پیامبر اعظم(ص).
-         شفیعی، نوذر و همکاران(1389)؛ بسترها و زمینه های موثر در تکوین و گسترش طالبان پاکستانی،فصلنامه آفاق امنیت. شماره 7 .
-         عطایی،فرهاد؛ شهوند،شهراد(1391)؛ افراط گرایی فرقه ای در پاکستان (1979-2001)دوفصلنامه علمی-پژوهشی دانش سیاسی، شماره2 .
-         فرجی نصیر، شهریار(1387)؛ تقابل هند و پاکستان در افغانستان، مجموعه مقالات همایش تحولات افغانستان، فصلنامه مطالعات منطقه ای جهان اسلام.
-         معتمدی، هادی(1388)؛ قاچاق انسان، مؤسسه رشد.
-         مجتهدزاده،پیروز(1377)؛ مرزهای شرقی ایران، فصلنامه گفتگو، شماره2.
-         مجتهد زاده، پیروز(1373)؛ سیرتکاملی مرزهای خاوری ایران، فصل نامه ره آورد،ش53.
-         مجتهدزاده، پیروز(1381)؛ جغرافیای سیاسی و سیاست جغرافیایی، تهران،انتشارات سمت.
-         وریج کاظمی، مریم(1399)؛واکاوی ریشه های تروریسم درفضای پیرامونی مرزهای شرق و جنوب شرق ایران، همایش ملی ابعاد نظری و کاربردی امنیت و توسعه در مناطق مرزی با رویکرد آمایشی، دانشگاه فردوسی مشهد.
مقالات انگلیسی
-Ashraf Syed Irfan(2009), ‘Nothing Sells Like Terror, Aryana Institute for Regional Research Advocacy,http://www.airra.org/analysis/Nothingsellsiketerror.html,
-Neill, Alexander(2009) ,Afghanistan . Iran. Pakistan Cross- Border Security Symposium, Royal United Services Institute,London, https://www.econstor.eu/bitstream/10419/59867/1/656976020.pdf
-Harrison, Selig(2007), The US meddles aggressively in Iran, Le Monde Diplomatique, , https://mondediplo.com/2007/10
-Governor Jhagra(2017), Govt Serious about Implementation of FATA Reforms, Pakistan Today, https://watermark.silverchair.com/as_2019_59_3_521.pdf?t
-Khan Zeb, Zahid Shahab Ahmed(2019), Structural Violence and Terrorism in the Federally Administered Tribal Areas of Pakistan, Civil wars, Pages 1-24 | Published online: 12 Mar 2019, https://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/13698249.2019.1586334?journalCode=fciv2
-Khalid Aziz(2015), Paper on, “10 Years Governance Program for Fata 2015-2025,” prepared for the Institutional Support Unit, of Post Conflict Need Assessment for Fata, Peshawar.
- Naveed, Sumbal(2018), The importance of educating girls in the Newly Merged Districts of Khyber Pakhtunkhwa, Pakistan, Echidna Global Scholars Program,
-Umair Jamal(2018)“Understanding the Realpolitik Behind Pakistan’s FATA-KPMerger,” The Diplomat, , https://thediplomat.com/2018/05/understanding-the-realpolitik-behind-pakistans-fata-kp-provincial-merger/.
-Yusufzai Rahimullah(2009),A Who’s Who of the Insurgency in Pakistan’s North-West Frontier Province : Part To- FATA Excluding North and South Waziristan,’ Terrorism Monitor, 7 no. 4 (March 2009) and Laila Bokhari,‘Who are the Pakistani Taliban? The Actors, their Ideology and Pragmatism,’ OMS Conference paper, Oslo,April 2008.
-Zaman Lal, Sadaf Mansoor, Dr Arab Naz(2016), FATA Reforms: Community Perception And Identification Of Constraints In Implemention , Pakistan Journal of Society, Education and Language PJSEL 2 (1) January 2016 ISSN 2521-8123, https://www.researchgate.net/publication/320490934

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 09 دی 1399
  • تاریخ پذیرش: 24 دی 1399

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار