ارزیابی کاربری اراضی شهری، شهر دهدشت...

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 عضوهیئت علمی دانشگاه پیام نور اصفهان

2 کارشناسی ارشد جغرافیا وبرنامه ریزی شهری دانشگاه پیام نور اصفهان

3 کارشناسی ارشد جغرافیا وبرنامه ریزی شهری دانشگاه یزد.

چکیده

امروز با توجه به رشد نابسامان کالبدی شهرها و بی تعادل در کاربریهای موجود و از طرفی برای ارتقای کیفی شهر نشینی و تعادل بخشی و ساماندهی و بهینه گزینی کاربری ها، اراضی شهرها، از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است.هدف از این مقاله تشریح انواع کاربریها در سطح شهر دهدشت با توجه به مکان قرارگیری آنها و شناسایی کمبودهای این شهر از نظر کاربری های مورد نیازو بررسی وسعت، سرانه، تراکم وپراکندگی هریک ازآنها ونهایتاً ارائه الگوی توسعه آتی و راهکارهایی برای دستیابی به توسعه مطلوب است. روش تحقیق در این مقاله مبتنی بر رویکرد توصیفی –تحلیلی است که برای تدوین چارچوب نظری تحقیق و مروری بر تحقیقات پیشین، از روش کتابخانه ای (اسنادی) بهره گرفته شد و نتایج با استفاده از تکنیک SWOT تحلیل گردید. یافته های تحقیق با توجه به وضع موجود شهر تا سال 1382 بیانگر این است که بعضی ازکاربری های شهر از نظر سرانه (به ازای هر نفر) و سطح(مسافت)، در وضعیت نامطلوب بوده و از سوی دیگر بعضی از کاربری ها از این نظر در جایگاه مطلوب و مناسبی قرار گرفته اند. این وضعیت بیانگر عدم تعادل و ناهماهنگی بین کاربری ها است که از عدم دقت نظر کافی برنامه ریزان شهری در زمان تهیه آنها ناشی می شود. نتیجه تحلیل کاربری ها در شهر دهدشت، نشان می دهد که گسترش کالبدی شهر در دهه های اخیر و افزایش جمعیت آن، باعث عدم تعادل در پراکنش کابری ها گردیده است و سرانة بسیاری از کاربری های موجود با ضوابط علمی و استانداردهای معماری و شهرسازی مطابقت ندارد

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Urban land use assessment, Dehdasht city ..

نویسندگان [English]

  • mehdi ebrahimi 1
  • TEYMUR ABARKAR 2
  • Mina Ebrahimi 3
1 عضوهیئت علمی دانشگاه پیام نور اصفهان
2 کارشناسی ارشد جغرافیا وبرنامه ریزی شهری دانشگاه پیام نور اصفهان
3 Master of Geography and Urban Planning, Yazd University.
چکیده [English]

Today, due to the unhealthy physical growth of cities and imbalances in existing land uses, and on the other hand, to improve the quality of urbanization and balance and organize and optimize land uses, urban lands are very important. The purpose of this article is to describe the types of land uses. In Dehdasht city, considering their location and identifying the shortcomings of this city in terms of required uses, it is necessary to study the size, per capita, density and distribution of each of them and finally provide a future development model and strategies to achieve the desired development. The research method in this article is based on a descriptive-analytical approach. To develop a theoretical framework for research and review of previous research, the library method (documentary) was used and the results were analyzed using SWOT technique. Findings of the research according to the current situation of the city until 2003 indicate that some of the city uses in terms of per capita (per person) and area (distance), in an unfavorable situation and on the other hand some uses in this regard They are in a good position. This situation indicates an imbalance and inconsistency between users, which is due to the lack of careful attention of urban planners at the time of their preparation. The results of land use analysis in Dehdasht show that the physical expansion of the city in recent decades and its increase in population has caused an imbalance in the distribution of land uses and many existing land uses do not comply with scientific criteria and standards of architecture and urban planning.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Planning
  • land use
  • Dehdasht city
  • swot
  1. ابراهیم زاده، عیسی ، بذرافشان،جواد، حبیب زاده لمسو، کاظم(1389)،تحلیل و ارزیابی کاربری اراضی روستا – شهرهای کوچک در ایران با استفاده از GIS مطالعه موردی؛ خوشرودپی بابل، مطالعات و پژوهش های شهری و منطقه ای، شماره 5.صص 111-138.
  2. ابراهیم زاده، عیسی و عبدالرضا مجیر اردکانی(1385)، ارزیابی کاربری اراضی شهری اردکان فارس، مجله جغرافیا و توسعه، دانشگاه سیستان و بلوچستان، پژوهشکده علوم زمین و جغرافیا، سال چهارم، شماره 7، زاهدان.
  3. ابراهیم زاده، عیسی(1380)، کاربری اراضی شهری، جزوة درسی کارشناسی ارشد، گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان.
  4. انتظاری،مژگاه، رشتیانی، علی(1391)،ارزیابی کمی و کیفی کاربریهای شهر سعدآباد، مجله پژوهش و برنامه ریزی شهری، شماره10، صص 67-88.
  5. بحرینی، سیدحسین(1377)، فرآیند طراحی شهری، انتشارات دانشگاه تهران، چاپ اول.
  6. بهفروز، فاطمه(1374)، زمینه های غالب درجغرافیای انسانی، انتشارات دانشگاه تهران، چاپ اول.
  7. حکمت نیا، میرنجف موسوی(1390)،کاربرد مدل در جغرافیا،انتشارات علم نوین،چاپ دوم
  8. حسین زاده دلیر، کریم، ملکی،سعید(1386)، بررسی تغییرات کاربری اراضی شهری در طرح جامع و تفصیلی شهر ایلام، طی دهه ی 82-1372، مجله جغرافیا وتوسعه ناحیه ای، شماره8.
  9. رضویان، محمد تقی(1381)، برنامه ریزی کاربری اراضی شهری،چاپ اول، انتشارات منشی، تهران.
  10. رهنما، محمدرحیم(1387)،پژوهشی پیرامون طرح های تفصیلی شهری با تأکید بر کاربری های آموزشی و بهداشتی- درمانی، مشهد:انتشارات جها دانشگاهی مشهد، چاپ اول.
  11. زیاری،کرامت ا...(1384)، برنامه ریزی کاربری اراضی شهری ، چاپ دوم، انتشارات دانشگاه یزد.
  12. سادات حسینی جنبذی ،فرزانه، سبحانی، وبخت(1394)،ارزیابی کاربری اراضی شهری با رویکرد توسعه پایدار(مورد مطالعه: شهر سبزوار)، فصلنامه مطالعات مدیریت شهری، شماره24، صص 99-110.
  13. سعید نیا، احمد (1382)،کتاب سبز شهری، انتشارت سازمان سازمان شهرداری های کشور، چاپ دوم-
  14. سوری، فاطمه،یحی پور، علی، حسن کاری، فاطمه، خداداد، مهدی(1398)،آشکارسازی تغییرات کاربری اراضی با استفاده از تصاویر ماهواره ای طی دوره 1998-2017 (مطالعه موردی:شهر بناب)، مجله جغرافیا و روابط انسانی، دوره 1،شماره4،ص211-222.
  15. سیف الدینی، فرانک (1385)، شهر خواف گرایی جهت ارزیابی و تحلیل کاربری اراضی، مجله جغرافیا و توسعه، دانشگاه سیستان و بلوحستان، پژوهشکده علوم زمین و جغرافیا، سال چهارم، شماره 8 ، زهدان.
  16. شماعی،علی،جان بابانژاد،محمدحسین،زمانی، زهرا(1394)، ارزیابی شاخص های کاربری اراضی شهری با تأکید بر سرانه مطلوب شهر سالم مطالعه موردی: شهر بابل،نشریه علمی-پژوهشی جغرافیا وبرنامه ریزی، شماره 54،صص 143-170.
  17. شکویی،حسین(1382)،دیدگاه های نودرجغرافیای شهری،چاپ ششم،انتشارات سمت، تهران.
  18. ضرابی، اصغر، رسیدنیک،سیامک، قاسمی راد، حمدالله(1389)،تحلیل و ارزیابی کاربری اراضی در شهر ایذه، مجله پژوهش و برنامه ریزی شهری، شماره 3، صص 19-40.
  19. ضرابی، اصغر، غلامی بیمرغ، یونس، موسوی، سیدعلی(1388)،بررسی کاربری اراضی شهر نورآباد ممسنی با
  • استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی(GIS)، مجله مطالعات و پژوهشهای شهری و منطقه ای، شماره1، صص 25-50.
  1. طرح توسعه و عمران (جامع) شهر دهدشت، مهندسین مشاور نقش جهان-پارس، 1382.
  2. عزت پناه،بختیار، سبحانی،نوبخت، رشیدی ابراهیم حصاری، اصغر(1394)، بررسی نحوه توزیع عوامل کاربری اراضی شهری در طرح های توسعه شهری از منظر عدالت اجتماعی، مطالعه موردی: شهر شاهین دژ، دو فصلنامه پژوهش های بوم شناسی شهری، شماره2، پیاپی12، صص 49-64.
  3. علی اکبری، اسماعیل؛ عمادالدین، عذرا (1391)، ارزیابی کمّی و کیفی کاربریهای شهری با تاکید بر نظام توزیع و الگوی همجواری (مطالعه ی موردی: ناحیه ی یک شهر گرگان)، پژوهش های جغرافیای انسانی، شماره 79 ، صص– 157-172.
  4. محمد اسماعیل، زهرا(1389)،پایش تغییرات کاربری اراضی کرج با استفاده از تکنیک سنجش از دور، مجله پژوهش های خاک (علوم خاک و آب)، شماره1، صص81-88.
  5. مشهدی زاده دهاقانی، ناصر(1383)، تحلیلی از ویژگی های برنامه ریزی شهری در ایران ، تهران : انتشارات علم و صنعت ایران.
  6. مرکز امار ایران،سالنامه اماری شهر دهدشت1390.
  7. مهندسین مشاور پارس ویستا (1383)، سرانه کاربری های خدمات شهری، جلد اول، انتشارات سازمان شهرداری های کشور.
  8. مهدیزاده، جواد (1379)،برنامه ریزی کاربری زمین تحول در دیدگاهها و روشها، فصلنامة مدیریت شهری، شماره4.
  9. وب سایت شهرداری دهدشت،1399.
  10. هاشمی، فضل الله(1376)، حقوق و قوانین شهری، مرکز مطالعات و تحقیقات شهرسازی، تهران.
  11. F, Stuart ana Kaiser Edward. J. (1979).Urban land use planning ,third edition, Illinois press.