ارزیابی نقش منظر شهر در راستای تامین امنیت شهروندان در سطح خرد شهری (مورد مطالعه: محله سرتپوله، سنندج)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 شهید بهشتی تهران

2 دانشگاه شهید بهشتی تهران

3 دانشگاه یزد

4 دانشگاه خوارزمی تهران

چکیده

در حال حاضر یکی از مهمترین آسیب‌های شهری بر پیکر شهرها ناشی از آشفتگی و اغتشاش بصری است. از طرف دیگر، امنیت و منظر شهری، واژه هایی هستند که اگرچه هردو از زیرمجموعه‌های علم شهرسازی و معماری منظر محسوب می‌شوند، اما نیاز به بررسی دقیق‌تر ارتباط بین آنها وجود دارد. این در حالی است که نظریات و تجارب متعدد نشان می‌دهد بسیاری از معیارها و سنجه‌های به دست آمده در تحقیقات مختلف که منجر به ایجاد حس امنیت در شهروندان می‌شود، مستقیم یا غیرمستقیم با اصول به کار رفته در طراحی منظر شهرها ارتباط داشته و می‌تواند حس مذکور را کاهش یا افزایش دهد. به عبارت دیگر، منظر شهری باید حریم امن زندگی شهروندان باشد. مقاله حاضر بر آن است تا با انتخاب دقیق معیارهای خاص امنیت شهری - که برگرفته از مطالعات قبلی بوده و با منظر و سیمای شهر در ارتباط است - نقش منظر در تأمین حس امنیت شهروندان را براساس مدل و ضرایب اهمیت معیارها ارزیابی کرده و در انتها، راهکارهای برنامه‌ریزی و نکاتی کلی برگرفته از مدل پژوهش برای تقویت نقش منظر شهری در تأمین امنیت شهروندان ارائه دهد. بدین ترتیب از آزمون‌های رگرسیون چند متغیره و آزمون t تک نمونه‌ای استفاده شده است. نتایج نشان داد که متغیرهای خاطره‌انگیزی، هویت مکان و حس مکان به ترتیب با ارزش عددی «425.، 408. و 398.» بیشترین تاثیر را بر احساس امنیت در محله داشته‌اند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Assessing the role of the city landscape in securing citizens in urban micro level (Case study: Sartapoleh neighborhood, Sanandaj)

نویسندگان [English]

  • Jamileh tavakolinia 1
  • kamal rassouli 2
  • zohreh nazari 3
  • soran roshanian 4
1 shahid beheshti
2 shahid beheshti university
3 yazd university
4 kharazmi university
چکیده [English]

At present, one of the most important urban damage to cities is due to visual disturbances. On the other hand, security and urban perspective are words that although both are subsets of urban science and landscape architecture, there is a need for a closer examination of the relationship between them. While numerous views and experiences show that many of the criteria and measures taken in various studies that lead to the sense of security of citizens are directly or indirectly related to the principles used in urban landscape design, Reduce or increase. In other words, the urban landscape should be a safe haven for the lives of citizens. The present paper seeks to assess the role of the landscape in securing citizens' sense of security based on the model and coefficients of importance of criteria by carefully selecting the specific criteria of urban security - which is derived from previous studies and related to the city's landscape and the city aspect. Finally, Planning strategies and general points derived from the research model to enhance the role of urban landscape in providing citizens with security. Multivariate regression tests and single sample t-test were used. The results showed that memorable variables, location identity and sense of place had the highest impact on the sense of security in the neighborhood, with numerical value of "425, 408 and 398."

کلیدواژه‌ها [English]

  • urban landscape
  • citizen security
  • Sartapoleh neighborhood
  • Sanandaj city
1- برک، آگوستن (1387)، منظر، مکان، تاریخ؛ ترجمه مریم السادات منصوری، باغ نظر، 5 (9)، صص 81 – 90.
2- پاکزاد، جهانشــاه (1385)، سیمای شــهر، آنچه کوین لینچ از آن می فهمید، مجله آبادی، شماره پنجاه و سوم.
3- توسلی، محمود (1376)، قواعد و معیارهای طراحی فضای شهری، تهران، مرکز مطالعات و تحقیقات شهرسازی و معماری ایران.
4- تیلور، نایجل (1385)، عناصر منظر شهری و هنر طراحی شهری، ترجمه وحید تقی یاری، پیوند فیروزه، فصلنامه آبادی، (53)، صص 86 – 92.
5- تیموری، محمود (1386)، مفهوم منظر شهری، نشریه اینترنتی معماری منظر www.manzaronline.com
6- حسینی، سید باقر؛ رزاقی اصل، سینا (1387)، حرکت و زمان در منظر شهری، انگاره ها و مفاهیم طراحی، تهران، نشریه بین المللی علوم مهندسی دانشگاه علم و صنعت ایران، (6)، صص 83 – 88.
7- داری پور، نادیا؛ ملکی، سعید (1394)، بررسی نقش مولفه‌های منظر شهری در ارتقای سطح احساس امنیت شهروندان در فضاهای عمومی شهر اهواز (مورد مطالعه: محله گلستان)، دو فصلنامه پژوهش‌های منظر شهر، سال دوم، شماره سوم، صص 27 – 36.
8- رفیعیان، محسن؛ مویدی، محمد؛ سلمانی، حسن (1393)، سنجش احساس امنیت شهروندان با استفاده از مولفه های منظر شهری (نمونه موردی: محله اوین)، مجله علوم جغرافیایی، شماره 21، صص 33 – 59.
9- رفیعیان، محسن؛ مویدی، محمد؛ سلمانی، حسن؛ توانگر، لیلا (1391)، ارزیابی احساس امنیت شهروندان با رویکرد منظر شهری (مورد مطالعه: محله اوین)، فصلنامه مطالعات شهر ایرانی اسلامی، شماره هشتم، صص 51 – 64.
10- شعبان جولا، الهه؛ زندیه، مهدی (1394)، ارزیابی نقش منظر شهر در تامین امنیت شهروندان (نمونه موردی: شهر قزوین)، فصلنامه علمی پژوهشی مرکز پژوهشی معماری و شهرسازی نظر، شماره 32، سال دوازدهم، صص 91 – 102.
11- شیعه، اسماعیل (1386) آماده سازی شهر برای کودکان، تهران، نشر شهر.
12- فرجامی، امیر (1385)، سیمای شهر، منظر شهری، فصلنامه آبادی (53)، صص 4 – 5.
13- گلکار، کوروش (1385)، مفهوم منظر شهری، فصلنامه آبادی (53)، صص 38 – 47.
14- لنگ، جان (1386)، طراحی شهری، گونه شناسی رویه‌ها و طرح‌ها، ترجمه سید حسین بحرینی، تهران، انتشارات دانشگاه تهران.
15- ماتلاک، جان، (1379)، آشنایی با طراحی محیط و منظر، جلد ،1ویراستار دکتر حسنعلی لقایی،تهران، سازمان پارکها و فضای سبز شهر تهران.
16- محمودی، امیرسعید (1385)، منظر شهری، مروری بر چند نظریه. آبادی (53)، صص 54 – 61.
17- مرکز آمار ایران (1390).
18- منصوری، سیدامیر (1382)، درآمدی بر شناخت معماری منظر، باغ نظر 1 (2)، صص 69 – 78.
19- مویدی، محمد؛ علی نژاد، منوچهر؛ نوایی،حسین (1392)، بررسی نقش مولفه‌های منظر شهری در ارتقای سطح احساس امنست در فضاهای عمومی شهری (نمونه موردی: محله اوین تهران)، فصلنامه مطالعات امنیت اجتماعی، شماره 35، صص 159 الی 191.
20- Adams, J.W. & Sierra, K. (2009). Foreword, In Eco Cities: Ecological Cities as Economic Cities (Conference Edition), Hiroaki Suzuki, Arish Dastur, Sebastian Moffatt, Nanae Yabuki. Washington DC: The World Bank.
21- Carmona, M., Heath, T., & Tiesdell, S. (2006). Public Places – Urban Spaces: The Dimensions of Urban Design. New York: Elsevier.
22- Nasar, J. (1997). The Evaluative Image of the City. Ohio State University: SagePublication.
23- Robinson, M. (1996). The Theoretical Of CPTED 25 years of Responses to C.Ray Jeffry. Appalachian State University Department of Political Science & Criminal Justice.