بررسی مفهومی فضای پارک بانوان با رویکرد روانشناسی محیطی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد طراحی شهری، دانشگاه علامه دهخدا قزوین

2 دانشکده فنی مهندسی، دانشگاه ازاد اسلامی واحد علوم وتحقیقات زنجان

چکیده

چکیده
عرصه های عمومی،مهم ترین بخش شهرها و محیط های شهری به شمار می آیند. در چنین عرصه هایی بیشترین تماس و تعامل بین انسان ها رخ می دهد.این عرصه تمامی بافت شهری را که مردم به آن دسترسی فیزیکی و بصری دارند، شامل می شود.یکی از مهم ترین این عرصه ها، پارک ها و فضاهای سبز شهری هستند که نقش فعالی در سلامتی شهر و شهروندان ایفا می کنند. در این مقاله سعی شده با مطالعه دانش روانشناسی محیطی، به ارزیابی نقش پارک های بانوان پرداخته شد. روش تحقیق این مقوله توصیفی-تحلیلی و فراتحلیل است که با شرح رابطه انسان و محیط پیرامون خود، به بررسی آسایش بانوان بپردازد و با ایجاد پارک بانوان ، با هدف الگویی در جهت بالابردن کیفیت زندگی بانوان به ارتقای سلامت افراد و راهگشایی برای معضلات شهری قرار گیرد.ودر پایان معیارهایی بیان شده وچگونگی تحقق پذیری آنها در شرایط فعلی مورد اشاره قرارگرفته است.واژگان کلیدی:فضای شهری، پارک بانوان، فضای سبز، روانشناسی محیطی.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Conceptual study of women's park space with environmental psychology approach

نویسندگان [English]

  • Narges Mahmoudi 1
  • ebrahim elyasi 2
1 Master of urban design, Allameh Dehkhoda University of Qazvin
چکیده [English]

Abstract
Public arenas are the most important part of cities and urban environments. In such areas, most contact and interaction between humans occurs. This area includes the entire urban fabric to which people have physical and visual access. One of the most important of these areas are urban parks and green spaces that play an active role in the health of the city and its citizens. In this article, the role of women's parks was evaluated by studying the knowledge of environmental psychology. The research method of this category is descriptive-analytical and meta-analytic, which describes the relationship between human beings and the environment around them, examines women's comfort, and by creating a women's park, aims to improve women's quality of life to improve people's health and solve urban problems. To take. At the end, some criteria are stated and how they can be realized in the current situation.
Keywords: urban space, women's park, green space, environmental psychology

کلیدواژه‌ها [English]

  • urban space
  • women's park
  • green space
  • environmental psychology
  1. امیریاراحمدی، محمود،(1377)، به سوی شهرسازی انسانگرا، شرکت پردازش و برنامه شهری، شهرداری تهران.
  2. ایزدی، ملیحـه. محمدی، جمـال. طاهری، طهرا. شـیرخانی، حسـنیه(1395)، واکاوی مطلوبیت شـهر فضاهـای شـهری از دیدگاه زنان؛ منطقه 4 اصفهـان، مجله جغرافیا و توسـعه، شـماره 42،صص127-144.
  3. ألتمن، ایروین، (۱۳۸۲). محیط و رفتار اجتماعی، خلوت، فضای شخصی، قلمرو وازدحام، (على نماز یان مترجم). تهران: دانشگاه شهید بهشتی.
  4. برناتسگی، آ، (۱۳۷۲) اکولوژی درختان و حفاظت از آن ها، تاثیر فضای سبز در تندرستی جسمی و روحی جوامع شهری (هنریک مجنونیان، متر جم)، بخش پنجم، جزء سوم،دفتر تحقیقات زیست محیطی.
  5. پورجعفر، محمدرضا؛ تقوایی، علی اکبر؛ وصادقی، علی رضا. (۱۳۸۸). خوانش تأثیر سامان دهی«محورهای بصری بر ارتقاء کیفیت محیط » فضاهای عمومی شهری، دوفصلنامه مدیریت شهری، ۲۴، ۶۵-۸۰ .
  6. حاضری،صفیه(1393)،بررسی وارزیابی کارکرد وموقعیت پارک های بانوان مورد نمونه: شهر تبریز.چهارمین همایش علمی سراسری دانشجویی جغرافیا،تهران.
  7. حیـدری، رحیـم، حاضـری، صفیـه، روسـتایی، شـهریور، آربونـی، زهـرا(1392)،ارزیابـی تناسـب عملکردی پـارک های بانوان با اسـتفاده از مدلAHP :کلانشـهر تبریـز، فصلنامه مطالعات برنامه ریزی منطقه ای، سـال سـوم، شـماره 12،ص21-34.
  8. حبیب،فرشته، لقایی، حسنعلی، جامعی فرد، محبوبه، موسوی فاطمی،حسین(1390)، پارک های موضوعی بانوان با رویکرد چند جانبه نگر، مجله ارمانشهر،شماره ششم، صص 75-86.
  9. رفیعی، آرزو، (1394)، جایگاه روانشناسی محیطی در طراحی فضاهای شهری،کنفرانس بین المللی انسان، معماری، عمران و شهر، تبریز، مرکز مطالعات راهبردی معماری و شهرسازی.

10. رضـا زاده، راضیـه، محمـدی، مریـم(1387)،طراحـی فضـای محلـه ای بـا تکیه بـر رویکرد عدالـت جنسـیتی و چارچـوب اصـول اخلاق مراقبتـی، فصلنامه هنر، سـال اول، شـماره دوم، صص55-72.

11. رضازاده، راضیه؛ عباس زادگان، مصطفی؛ و گلچین فر، صهبا. (۱۳۸۴). عوامل مؤثر بر تعامل اجتماعی در فضاهای باز شهری شهرداریها، ۷۲، 58-61.

12. ربانی،رسول،نظری،جواد، مختاری،مرضیه(1390)،تبیین جامعه شناختی کارکرد پارک های شهری:مطالعه موردی پارک های شهر اصفهان،نشریه مطالعات وپژوهش های شهری منطقه ای،3(10)،111-134.

13. رفیعیان،مجتبی، ضابطیان، الهام(1387)،درآمـدی بـر فضاهـای امن شـهری بـا رویکرد جنسـیتی»، جسـتارهای شهرسازی، شماره24،صص 55-48.

14. رهنمایی؛ محمدتقی و اشرفی، یوسف (۱۳۸۶)؛ فضاهای عمومی شهر و نقش آن در شکل گیری جامعه مدنی از دیدگاه برنامه ریزی شهری، فصلنامه انجمن جغرافیایی ایران، سال پنجم، شماره ۱۴ و ۱۵، صص 23-46.

15. زراعت دوست فرد، مهتاب. (۱۳۷۹). طراحی یک مرکز محله با توجه به تأثیر معماری بر رفتار، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید بهشتی، تهران.

16. علیزاده، ژیلا، (1381)،تحلیلی بر نقش اقتصادی درختان در فضاهای شهری، پیام سبز، شماره ۱۳ و ۱۴،

17. علی پور،رضا(1394)،بررسی تاثیر پارک های موضوعی بانوان در افزایش تعاملات اجتماعی زنان در جامعه (نمونه موردی پارک بانوان باغ جهان کرج)، اولین کنفرانس سالانه پژوهش های معماری، شهرسازی و مدیریت شهری.

18. شاهوردیان،مرضیه(1383)، بررسی عوامل موثر در حفظ ونگهداری پارک ها وفضاهای سبز،مجله شهرداری ها،سال ششم، شماره67، تهران.

19. لنگ، جان. (۱۳۹۰). آفرینش نظریه معماری نقش علوم رفتاری در طراحی محیط. (علیرضا عینی فر، مترجم). تهران: دانشگاه تهران.

20. لطیفی،امین،سجادزاده،حسن(1394)،ارزیابـی تأثیـر مولفـه هـای کیفیـت محیطـی بـر الگوهـای رفتـاری در پـارک هـای شـهری؛ مطالعـه مـوردی پـارک مـردم شـهر همـدان، یازدهـم، فصلنامـه مطالعـات شـهری، شـماره یازدهم،صص 5-20.

21. مطلبی،قاسم،(1380)،روانشناسی محیطی دانشی نو در خدمت معماری و طراحی شهری"،هنرهای زیبا،شماره 10، 52-67.

22. مطلبی،محمد(1388)،نقدی بر پروژه پارک بانوان،ماهنامه پیام سبز،شماره 31.

23. مک اندرو، فرانسیس تی. (۱۳۸۷). روان شناسی محیطی. (غلامرضا محمودی، مترجم). تهران: زرباف اصل.

24. معاونت فرهنگی و هنرهای شهری سازمان زیبا سازی شهر تهران(1391)،کلید واژه های زیباسازی شهری. تهران: پژوهشکده فرهنگ، هنر و معماری جهاد دانشگاهی.

25. مرتضوی، شهرناز. (۱۳۸۰). روان شناسی محیط و کاربرد آن. (چاپ اول). تهران: دانشگاه شهید بهشتی.

26. مطلبی، قاسم. (۱۳۸۰). روان شناسی محیطی دانشی نو در خدمت معماری وطراحی شهری، هنرهای زیبا، ۱۰، ۵۲-۶۷.

27. مدنی پور،علی،(1380)، طراحی فضای شهری،نگرشی برفرایند اجتماعی و مکانی، ترجمه فرهاد مرتضایی، چاپ اول،تهران: انتشارات شرکت پردازش و برنامه شهری.

28. مجنونیان،هنریک،(1374)، مباحثی پیرامون پارک ها، فضای سبز و تفرجگاه ها، تهران: انتشارات سازمان پارک ها، فضای سبز و تفرجگاه ها.

29. ملاحسینی، سجاد، رحمانی قصبه، محمد(1395)،امنیت وآسایش در فضای شهری با تأکید بر بانوان در جهت ایجاد پارک بانوان از دیدگاه روان شناسی محیط؛ کنفرانس بین المللی مهندسی معماری وشهرسازی،تهران.

30. نمازیان،علی،قارونی،فاطمه،(1392)،حلقه گمشده روانشناسی محیط در آموزش معماری،نشریه علمی-پژوهشی انجمن علمی معماری و شهرسازی ایران،شماره5،131-131.

31. هاشمی تیله نویی،ملیحه، میر غلامی،مرتضی، رفیعیان ،مجتبی(1393)، سنجش رضایت مندی زنان از پارک های بانوان،هویت شهر،8(19)،49-62.

  1. Girardet, (1992), EEA,two_third of all European now reside in towns or cities,Boston.
  2. Scottish, Richard (1987),information natural heritage trends,London.
  3.  Choay.Francoise: urbanism in Question, Translated excerpts from, L urbanisme utopias et realites: one anthologies. Paris: Seuil,1999, in Cottdiener and Lagopoulus,1986
  4. Ulrich,R.S (1981).natural, versus,urban, scienes;sompsycho_physiological effects. Environ Behave, Tokyo.