مطالعه روند دما، بارش وسرعت باد، درمناطق شمالی وغربی استان کرمان با استفاده از آزمون های پارامتری و ناپارامتری

مزیدی, احمد; بهاءالدین بیگی, حسن

doi:10.22034/gahr.2021.296784.1587

مطالعه روند دما، بارش وسرعت باد، درمناطق شمالی وغربی استان کرمان با استفاده از آزمون های پارامتری و ناپارامتری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ استاداقلیم شناسی و عضو هیئت علمی گروه جغرافیا، دانشگاه یزد، یزد، ایران

² دانشجوى کارشناسی ارشد آب و هواشناسی، دانشگاه یزد، یزد، ایران

10.22034/gahr.2021.296784.1587

چکیده

وجود روند در بارندگی و دما می تواند شاهدی بر تغییراقلیم باشد. روشهای مختلفی برای بررسی تغییرات و وجود روند در سری های زمانی دما و بارندگی وجود دارد که به دو دسته آمار پارامتری و غیر پارامتری تقسیم می شود. روش رگرسیون خطی از دسته پارامتری است و معمول ترین روش غیر پارامتری نیز روش من کندال می باشد.هدف این پژوهش مطالعه تغییر برخی عناصر آب و هوایی در ناحیه شمال وشمال غربی استان کرمان از حالت نرمال میباشد. مقطع زمانی مورد مطالعه در این تحقیق یک دوره 20ساله است که بین سالهای 1999تا 2019 واقع میگردد. براى بررسی روند تغییرات پارامترهاى هواشناسی (دماى متوسط،بارندگی وسرعت باد)در استان کرمان و در ایستگاه هاى انار،زرند،سیرجان،شهربابک از روش هاى من-کندال و رگرسیونی به روش کمترین مربعات استفاده شد. نتایج بررسی شیب خط روند به روش رگرسیونی نشان میدهد که بـراى دماى متوسط براى تمام ایستگاه ها روند مثبت است و فقط ایستگاه شهربابک داراى روند منفـی (٠٠١٩/٠-) می باشد در مورد پارامتر بارندگی براى کل استان داراى روند منفی میباشد که نشان میدهد بارندگی ها در منطقه رو به کاهش است و به سمت خشکسالی ها می رویم. در مورد سرعت باد روند براى ایستگاههـاى انـار،زرنـد، سـیرجان وکرمـان روند مثبت است ودرایستگاه شهربابک بدون رونـد اسـت. نتـایج آزمـون من-کندال نشان میدهد که دمای ایستگاههاى کرمان و انار روند مثبت دارد اما ایستگاه شهربابک در ماه آگوست (تابستان) و نوامبر (پاییز) روند منفی است،درایستگاههاى زرند و سیرجان فاقد روند میباشند. بارندگی در ایستگاه زرند در ماه مه (بهار) روند مثبت دارد و در بقیه ایستگاهها فاقد روند مـیباشـد و سـرعت بـاد در تمامی ایستگاهها روند مثبت دارد.

کلیدواژه‌ها

20.1001.1.26453851.1400.4.2.14.8

عنوان مقاله [English]

Study of temperature, precipitation and wind speed trends in the northern and western regions of Kerman province using parametric and non-parametric tests

نویسندگان [English]

ahmad mazidi ¹
hassan bahaaddinbeygi ²

¹ Professor of Climatology and Faculty Member, Department of Geography, Yazd University, Yazd, Iran

² Master student of Meteorology, Yazd University, Yazd, Iran

چکیده [English]

The presence of trends in rainfall and temperature can be evidence of climate change. There are different methods for examining changes and trends in temperature and rainfall time series, which are divided into two categories: parametric and non-parametric statistics. The linear regression method is a parametric category and the most common non-parametric method is the Kendall method. The aim of this study is to study the change of some climatic elements in the north and northwest of Kerman province from normal. The time period studied in this research is a 20-year period that occurs between 1999 and 2019. To study the trend of changes in meteorological parameters (average temperature, rainfall and wind speed) in Kerman province and in Anaar, Zarand, Sirjan, Shahrbabak stations, Man-Kendall and least squares regression methods were used. The results of regression of trend line slope show that for moderate temperature is a positive trend for all stations and only Shahrbabak station has a negative trend (-0 /0019)) about the rainfall parameter for the whole province has a negative trend that shows a negative trend. In the region is declining and we are moving towards droughts. Regarding wind speed, the trend is positive for Pomegranate, Zarand, Sirjan and Kerman stations and ShahrBabak station is without trend. The results of Mann-Kendall test show that the temperature of Kerman and Anaar stations has a positive trend, but Shahrbabak station has a negative trend in August (summer) and November (autumn), Zarand and Sirjan stations have no trend. Rainfall in Zarand station has a positive trend in May (spring) and in other stations there is no trend and wind speed has a positive trend in all stations.

کلیدواژه‌ها [English]

Keywords: Kerman province
least squares regression method of climate change trend
Mann-Kendall

مراجع

1-آذرخشی مریم، فرزادمهر جلیل، اصلاح مهدی، صحابی حسین. بررسی روند تغییرات سالانه و فصلی بارش و پارامترهای دما در مناطق مختلف آب و هوایی ایران. مرتع و آبخیزداری. مجله منابع طبیعی ایران. ٦٦(١): ١-١٦.

2-باهک، بتول. (١٣٩٢). بررسی احتمال تغییر اقلیم در استان کرمان با روش من- کندال (مطالعه موردى ایستگاه کرمان). فصلنامه جغرافیایی سرزمین.٩٣: ٦٦-٦٥.

3-رضیی طیب، دانش کارآراسته پیمان، ثقفیان بهرام. بررسی روند بارندگی سالانه در مناطق خشک و نیمه خشک مرکزی و شرقی ایران . آب و فاضلاب. 1384 آب و فاضلاب.٤٥: ٨٤-٧٣.

4-قصاب فیض, مصطفی, اسلامی, حسین. (1396). 'ارزیابی روند تغییرات بارندگی با روش من کندال و رگرسیون خطی در استان خوزستان', فصلنامه علمی تخصصی مهندسی،121-113.

5-عزیزى، قاسم. (١٣٨٣). تغییر اقلیم. انتشارات قومس. تهران

6-مسعودیان .ابوالفضل،)1383 ، )تحلیل ساختار دمای ماهانه ایران، مجله پژوهشی دانشگاه اصفهان (علوم انسانی( ، جلد پانزدهم – شماره 1 و 2.

7-عزیزی، قاسم. کریمی احمدآباد، مصطفی . سبک خیز، زهرا ، )1384 ،)روند دمایی چند دهه اخیر ایران و افزایش CO2 , نشریه علوم جغرافیایی دانشگاه تربیت معلم، جلد 4 ،شماره 5 ،پاییز و زمستان 1383 و بهار و تابستان صص، 25-43

8-صمدی نقاب، سینا؛ خورشیددوست، ع؛ حبیبی نوخندان، م؛ زابل عباسی، ف. " بکارگیری مدل SDSM جهت ریزمقیاس- نمایی دادههای GCM بارش و دما". 1390 .نشریه پروهشهای اقلیمشناسی، سال دوم، شماره پنجم و ششم، ص 68- .57

9- عطایی، هوشمند.یوسفی فر، بهنام. (١٣٩٤). بررسی روند تغییرات دماى شبانه استان کرمان و تأثیر آن از شدت تابش خورشید (TSI) طی نیم قرن اخیر. فصلنامه جغرافیایی و توسعه. ٤٠: ٢١٢-١٩٥.

10-علیجانی، بهلول. کاویانی، مسعود. (١٣٨٠). مبانی آب و هواشناسی. انتشارات سمت قصاب فیض، مصطفی. اسلامی، حسین. (١٣٩٦). ارزیابی روند تغییرات بارندگی با روش من- کندال و رگرسیون خطی در استان

11-خوزستان. فصلنامه علمی و تخصصی مهندسی آب هاشمی نسب خبیصی، فریده السادات. موسوى بایگی، بختیارى،محمد.بهرام داورى، کامران. (١٣٩٢). پیش بینی تغییرات بارش ٢٠ ساله آینده در استان کرمان با استفاده از مدل هاى ریز مقیاس کننده و گردش عمومی (مطالعه موردى: ایستگاه کرمان و مشهد).

12- دسترنج, علی, رستمی, محمد. (1399). 'ارزیابی و پیش‌بینی تغییرات اقلیم در دهه‌های آینده با استفاده از ریزمقیاس‌نمایی مدل‌های گردش عمومی جو(GCMs)، جغرافیا و روابط انسانی3(1)

-Gleick, P.H., (1998), The Word’s Water. The Biennial Report on Fresh Water Resource, 1998- 1999 Island Press. Washington D. C. pp 301.

- IPCC, (1996). Climate Change (1995): The Science of Climate Change. Summary for Policy - Makers. Contribution of Working Group I to The Assessment Report of The Intergovernmental Panel on Climate Change. Cambridge University Press.

-Mitchell.j.M, Chairman.j.r, Dzerdzeerskii.B, flohn.H, Hofmeyr.W.L, Lamb.H.H, Rao.K.N, wallen.C.C. (1966). Climatic Change, Technical note, wno, no 79.

-Mondale A, Kundu S., Mukhopadhyay A. (2012). Rainfall tren analysis by Mann-Kendall test : a case study of north-eastem part of Cuttack District, Orassia. International Journal of Geology, Earth and Environmental Sciences, 2 (1): 70-78.

-Onoz, B.and Bayazit, M. (2003). The power of statistical tcsts for trend detection. Turkish. Eng. Env. Sci. 27: 247-251.

-Ragab, R., (2000): Climate Change and Water Resources Management in the Arid Region. Institute of Hydrology, NERC, Wallingford, OXON, OX10, 8BB, UK.

-Xu, Z.X. Tkeuchi, K & Ishidaria, H. (2003) Monotonic trendand step changes in Japanese Precipitation.J.Hydrology, 279: 144-150.

-Yadav R, Tripathi S.K, Pranuthi G, Dubey S.K. (2014). Trend analysis Mann-kendall test of precipitation and temperature for thirteen districts of Uttarakhand. Journal of Agrometeorology 16 (2): 164-171.

-Yue, S., P.Pilon and Caradias. G . (2002) . Power of the Mann-Kendall and Spearman s rho testes for detecting monotonic trends in hydrological series. Journal. F hydrology, 259: 254-271.