بررسی نقش فضاهای باز شهری منطقه 20 شهرداری تهران در کاهش آسیب های ناشی از زلزله

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانشیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه آزاد اسلامی، سمنان، ایران

چکیده

مخاطرات طبیعی با انواع گوناگون و گستره ی نفوذشان به عنوان پدیده های تکرار پذیر و مخرب، همواره در طول دوران حیات کره ی زمین وجود داشته اند و پس از پیدایش بشر نیز همیشه خطری جدی برای انسان بوده اند. بنابر این برنامه ریزی پیش از وقوع بحران از جمله مهمترین مسائلی است که امروزه پیش روی مدیران شهری قرار دارد. یکی از شهرهای ایران که بیش از سایر شهرها با این مشکل روبرو است، شهر تهران باشد. منطقه 20 تهران در جنوب این شهر واقع شده و از جمله مناطقی است که بر روی گسل خطرناک ری قرار دارد. به نظر میرسد تلاش های صورت گرفته در یک دهه گذشته به لحاظ ایجاد برخی زیرساخت ها، بر اساس بافت فشرده جمعیتی و بافت فرسوده موجود، کافی نبوده است. در همین راستا پژوهش حاضر با روش توصیفی – تحلیلی و از نوع پژوهش های کاربردی و کمی و کیفی به دنبال بررسی نقش فضاهای باز شهری در کاهش آسیب ناشی از وقوع زلزله با تاکید بر مشارکت شهروندان منطقه 20 تهران می باشد . جامعه آماری کلیه شهروندان منطقه 20 شامل 453740 نفر می باشد . به این ترتیب در پژوهش حاضر ، مفهوم مشارکت ، ساختار کالبدی نواحی منطقه 20، ساختار شبکه راه ها و نظر شهروندان در زمینه مشارکت آن ها در فضاهای باز پس از وقوع زلزله مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج نشان داد بین زیرساخت ها، امکانات، گسترش فضاهای باز شهری، مشارکت شهروندان و آسیب های ناشی از وقوع زلزله رابطه معناداری وجود دارد و همچنین، عدم تبلیغات برنامه ریزی شده، عدم اطلاع رسانی از امکانات و موقعیت مکان های فضاهای باز شهری از جمله مهمترین موانع در مشارکت شهروندان در استفاده از فضاهای باز شهری، هنگام وقوع زلزله است

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Investigating the Role of Urban Open Spaces in District 20 of Tehran Municipality in Reducing Earthquake Damage

نویسنده [English]

  • mohammad reza zand moghadam
associate Professor, Department of Geography and Urban Planning, Islamic Azad University, Semnan, Iran
چکیده [English]

Natural hazards with their various types and their range of influence as repeated and destructive phenomena have always existed throughout the life of the planet, and after the advent of mankind, they have always been a serious danger to humans. Therefore, this planning before the occurrence Crisis is one of the most important issues facing urban managers today. One of the cities in Iran, which is more than the other cities facing this problem, is Tehran. The 20th district of Tehran is located in the south of Tehran and is one of the areas that is on the dangerous Rei fault, and is one of the major efforts of the past decade in terms of building some infrastructures based on demographic and existing texture. It has not been enough. In this regard, the present study uses a descriptive-analytic method and qualitative and quantitative research to investigate the role of urban open spaces in reducing the damage caused by earthquake with the emphasis on participation of citizens in the region of Tehran. The statistical population of all citizens in Region 20 is 453740. In this study, the present study examines the concept of participation, physical structure of districts in the region 20, the structure of the road network and the consideration of citizens' views on their participation in open spaces after the earthquake. The results of the research showed that there is a relationship between the infrastructure, facilities and the expansion of urban open spaces and the participation of citizens and the damage caused by the earthquake, as well as the lack of planned advertising, the lack of awareness of the facilities and locations of urban open spaces, among the most important Obstacles to the participation of citizens in the use of urban open spaces during an earthquake.

کلیدواژه‌ها [English]

  • earthquake
  • open spaces
  • citizen participation
  • Tehran city
  • 20th district of Tehran
  • ابراهیم زاده، عیسی; ملکی، گل آفرین ، (1391) ، تحلیل بر سازماندهی و مداخله در بافت فرسوده ی شهری (مطالعه ی موردی: بافت فرسوده ی شهر خرم آباد) ، نشریه :پژوهشهای جغرافیای انسانی - پاییز 1391 - شماره 81.
  • امینی ، الهام ، (1389) ، برنامه ریزی کاربری زمین و چگونگی تاثیر آن در کاهش آسیب پذیری شهر در برابر زلزله ، فصلنامه علوم و تکنولوژی محیط زیست ، دوره 12، شماره 3.
  • پاپلی یزدی، محمدحسین، رجبی سناجردی، حسین، (1382)، نظریه‌های شهری و پیرامون،سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه (سمت)؛ تهران
  • توسلی، محمود. ( 1381 ). طراحی شهری در بافت قدیم شهر یزد،. تهران:مرکز مطالعات و تحقلیقات شهرسازی و معماری.
  • حسینی، اکرم، (1390) ، تبیین و تدوین گرایش های معماری معاصر ایران پس از انقلاب اسلامی (مطالعه معماری سال های 1385-1360 شهر تهران) ،نشریه هویت شهر : بهار و تابستان 1390 , شماره  8 .
  • خالدی ، شهریار ، (1380) ، بلایای طبیعی ، انتشارات دانشگاه شهید بهشتی.
  • رحیم آبادی ، اعظم ، (1395) ، بررسی نقش سازمانهای مردم نهاد بر مدیریت بحران زلزله (مطالعه موردی: سازمانهای مردم نهاد شهر کرمان)، همایش مدیریت بحران، شماره 21 .
  • شکویی، حسین (1383)،"جغرافیای اجتماعی شهرها"، انتشارات جهاد دانشگاهی.
  • شهرداری منطقه 20 تهران.
  • صدر ، رقیه (1392) مکان یابی سایتهای اضطراری برای آسیب دیدگان زلزله در مناطق شهری با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی و فرایند تحلیل سلسله مراتبی (مطالعه موردی :منطقه 3 شهر کرمان ) ، پایان نامه دانشگاه سیستان و بلوچستان ، دانشکده جغرافیا و برنامه ریزی محیطی.
  • طوسی، محمد. (1370). مشارکت در مدیریت و مالکیت، تهران: مرکز آموزش مدیریت.
  • فلامکی، محمدمنصور، (1385)، باز زنده سازی بناها و شهرهای تاریخی، انتشارات دانشگاه تهران، چاپ سوم، تهران.
  • معاونت حمل و نقل شهر تهران، 1395.
  • مرکز مطالعات و برنامه ریزی شهر تهران، 1396.
  • موسی زاده ، حسن ، آمار ، تیمور ، خداداد ، مهدی ، (1395)،بررسی نقش ظرفیت سازی در کاهش ریسک مخاطرات طبیعی زلزله در مناطق روستایی (مطالعه موردی: دهستان انجیرآب، شهرستان گرگان) ، مطالعات برنامه ریزی سکونتگاههای انسانی، سال یازدهم، شماره 36.
  • میر موسوی ، سید علی ، (1375) ، مبانى دینى و فرهنگ سیاسى مشارکتى ، پژوهشگاه علوم و فرهنگ. دوره 2، شماره 8-7.

 

  • Anderson, M. C., Banker, R., & Janakiraman, S. (2003). Are selling,
    general and administrative costs "Sticky"? Journal of Accounting
    Research
  • Rosemary D. F. Bromley, Andrew R. Tallon and Colin j. Thomas (2005) , City center regeneration through residential development: Contributing to sustainability, Urban Studies, Vol 42, No 13.