ارزیابی اثرات حکمروایی خوب روستایی بر سرزندگی خانوارهای روستایی (مطالعه موردی روستاهای شهرستان زاهدان)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه پیام نور واحد نیکشهر

2 دانشگاه پیام نور

چکیده

خانوارای روستایی به دلیل وجود مشکلات فراوان همچون خشکسالی، سیل و گاها مشکلات اقتصادی همچون بیکاری جوانان و بهداشت نامناسب همواره نشاط و سرزندگی آنان دستخوش تغییر و تحولاتی می‌گردد که با مدیریت مناسب و حکمروایی خوب می-توان از این مشکلات کاست و سرزندگی را به روستاییان هدیه نمود. هدف این پژوهش ارزیابی اثرات حکمروایی خوب روستایی بر سرزندگی خانوارهای روستایی در شهرستان زاهدان است. این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و از حیث ماهیت و روش انجام کار توصیفی- تحلیلی است که به دو روش مطالعه کتابخانه‌ای و پیمایشی میدانی انجام می پذیرد. جامعه آماری تحقیق را خانوارهای روستایی شهرستان زاهدان تشکیل می‌دهد که با توجه به پراکندکی روستاها و تعداد زیاد آن‌ها تعداد 20 روستا به صورت تصادفی به عنوان روستای نمونه انتخاب شدند که بر طبق سرشماری سال 1395، این روستاها جمعا 4456 خانوار برابر با 18365 تن جمعیت داشته است که با استفاده از فرمول کوکران تعداد 354 تن به عنوان نمونه انتخاب شده است. مقدار آلفای کرونباخ بدست آمده برای شاخص‌های حکمروایی برابر 80/0 و برای شاخص‌های سرزندگی 85/0 بدست آمده است. برای تجزیه و تحلیل یافته ها از آزمون تحلیل رگرسیون چندمتغیره و آزمون تی تک نمونه‌ای استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان داد که حکمروایی خوب روستایی با میانگین 839/2 و سرزندگی خانوارهای روستایی با میانگین 773/2 پایین‌تر از وضعیت مطلوب ارزیابی شده‌اند. بررسی اثرات حکمروایی خوب روستایی بر سرزندگی خانوارهای روستایی نشان داد که حکمروایی خوب روستایی بیشترین تاثیر را با ضریب بتای 398/0 برمتغیر سرزندگی اقتصادی و کمترین تاثیر را با ضریب بتای 147/0 بر متغیر سرزندگی محیطی دارد. همچنین حکمروایی بر متغیر سرزندگی اجتماعی و سرزندگی فرهنگی به ترتیب با ضریب بتای 321/0 و 256/0 تاثیر دارد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Evaluating the effects of good rural governance on the vitality of rural households (Case study of Zahedan villages)

نویسندگان [English]

  • Raesi mohammadkarim 1
  • sajad bazvand 2
1 Faculty member of Payame Noor University, Geography and Rural Planning
2 Faculty member of Payame Noor University
چکیده [English]

Rural households due to many problems such as drought, floods and sometimes economic problems such as youth unemployment and poor health, their vitality is always subject to changes and developments that with proper management and good governance - these problems can be reduced and vitality. He gave gifts to the villagers. The purpose of this study is to evaluate the effects of good rural governance on the livelihood of rural households in Zahedan. This research is applied in terms of purpose and in terms of nature and method of descriptive-analytical work, which is done in two ways: library study and field survey. The statistical population of the study consists of rural households in Zahedan city. Due to the dispersion of villages and their large number, 20 villages were randomly selected as the sample village. According to the 2016 census, these villages have a total of 4456 households equal to It had a population of 18,365, of which 354 were selected using the Cochran's formula. The Cronbach's alpha value is 0.80 for governance indices and 0.85 for vitality indices. Multivariate regression analysis and one-sample t-test were used to analyze the findings. The results showed that good rural governance with an average of 2.839 and the vitality of rural households with an average of 2.773 were lower than the desired situation. The study of the effects of good rural governance on the vitality of rural households showed that good rural governance has the greatest effect with a beta coefficient of 0.398 on the economic vitality variable and the lowest effect with a beta coefficient of 0.147 on the environmental vitality variable. Governance also affects the variables of social vitality and cultural vitality with beta coefficients of 0.321 and 0.256, respectively.

کلیدواژه‌ها [English]

  • "vitality"
  • " governance"
  • " good governance"
  • "rural households"
  • "Zahedan city"
  1. قادرمرزی، حامد و جمینی، داود، (1396)، ارزیابی عملکرد مدیریت نوین روستایی با رویکرد حکمروایی خوب و ارائه راهکارهای بهبود آن در نواحی روستایی: مطالعه موردی بخش شاهو، شهرستان روانسر، مجله پژوهش و برنامه ریزی روستایی، سال6، شماره2، پیاپی18، صص111-123.
  2. رکن الدین افتخاری، عبدالرضا؛ عظیمی آملی، جلال؛ پورطاهری، مهدب و احمدی پور، زهرا، (1391)، ارائه الگوی مناسب حکمروایی خوب روستایی در ایران، فصلنامه ژئوپلتیک، سال8، شماره2، صص1-28.
  3. رحمانی فضلی، عبدالرضا؛ منشی زاده، رحمت الله و علیپوریان، جهانبخش، (1396)، تحلیل جایگاه مدیریت روستایی مبتنی بر حکمروایی خوب در توسعه پایدار روستایی: مطالعه موردی مقایسه بخش مرکزی کوهدشت و بخش لواسانات شمیرانات، مجله پژوهش وبرنامه ریزی روستایی، سال6، شماره1، پیاپی17، صص 133-152.
  4. خوش­فر، غلامرضا؛ شایان، محسن و خداد، مهدی، (1398)، تحلیلی بر عملکرد مدیریت روستایی با تاکید بر شاخص­های حکمروایی خوب مطالعه موردی روستاهای شهرستان زرین دشت، مجله مطالعات توسعه اجتماعی- فرهنگی، دوره7، شماره4، صص9-35.
  5. حسام، مهدی؛ رضوانی، محمدرضا و آشور، حدیثه، (1393)، سنجش رضایتمندی روستاییان از عملکرد دهیاری ها با رویکرد حکم روایی خوب روستایی: مطالعه موردی روستاهای دهستان جنوبی شهرستان گرگان، مجله آمایش جغرافیایی فضا، سال4، شماره14، صص99-128.
  6. عینالی، جمشید؛ محمدی یگانه، بهروز و محمدی، زهرا، (1398)، ارزیابی شیوه­های بازسازی سکونتگاه­های روستایی بعد از سانحه زلزله با تاکید بر سرزندگی روستایی مطالعه موردی دهستان دستجرد شهرستان طارم، مجله مطالعات برنامه­ریزی سکونتگاه­های انسانی، دوره14، شماره12، صص359-376.
  7. عینالی، جمشید؛ بوزرجمهری، خدیجه؛ نظری شیخی، معصومه؛ دهبانژاد، اکبر و رومیانی، احمد، (1396)، تحلیل نقش فضاهای عمومی در ارتقای کیفیت سرزندگی روستاییان مطالعه موردی روستاهای شهرستان الشتر، مجله مطالعات برنامه­ریزی سکونتگاه­های انسانی، دوره12، شماره3، صص619-639.
  8. زیران، حمید؛ قرشی مینا آباد، محمد باسط؛ آمار، تیمور و پور رمضان، عیسی، (1398)، نقش تحولات مسکن بر کیفیت مناطق روستایی با تاکید بر مولفه سرزندگی مطالعه موردی بخش سنگر شهرستان رشت، مجله نگرش­های نو در جغرافیای انسانی، سال11، شماره3، صص89-113.
  9. رومیانی، احمد؛ صادقلو، طاهره و سنایی مقدم، سروش، (1398)، تحلیل نگرش و انتظارات روستائیان از فضاهای عمومی در راستای ارتقای کیفیت سرزندگی مطالعه موردی دهستان دهدشت غربی شهرستان کهگیلویه، مجله جغرافیا و برنامه ریزی، سال23، شماره68، صص135-156.
  10. سواری، مسلم و خسروی، بهمن، (1397)، تحلیل آثار تاب­آوری بر سرزندگی خانوارهای روستایی در شرایط خشکسالی در شهرستان دیواندره، مجله برنامه­ریزی فضایی، سال8، شماره3، صص 19-40.
  11. ناروئی، مریم، (1398)، سنجش و ارزیابی میزان رضایت از کیفیت زندگی در نواحی روستایی پیراشهری (مطالعه مورد: دهستان چشمه زیارت، شهرستان زاهدان)، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه سیستان و بلوچستان، دانشکده جغرافیا و برنامه­ریزی محیطی، رشته برنامه­ریزی روستایی، زاهدان.
  12. حوراسفند، نرگس، (1399)، ارائه راهکارهای ارتقاء سطح سرزندگی در فضاهای شهری محله امامیه مشهد، مجله پژوهش در هنر و علوم تخصصی، سال5، شماره6، صص49-58.
  13. اسدی، احمد؛ حسین­آبادی، سعید و مودودی ارخودی، مهدی، (1399)، مدلسازی رابطه بین سرزندگی شهری و حس تعلق مکانی در شهر قاین، مجله پژوهش و برنامه­ریزی شهری، سال11، شماره40، صص17-30.
  14. قربانی پیرعلیدهی، فاطمه؛ صی محمدی، سمیره و صی محمدی، فرشته، (1397)، بررسی عوامل موثر بر ارتقای سرزندگی در بین روستاییان ایل ارکوازی از توابع شهرستان ایلام، مجله مطالعات اجتماعی ایران، سال11، شماره2، صص78-97.
  15. سعیدی، مهدی؛ خیرالدین، رضا و بهزادفر، مصطفی، (1399)، تبیین عوامل موثر بر سرزندگی فضای عمومی مطالعه موردی چهاراه ولیعصر شهر تهران، مجله شهرپایدار، دوره3، شماره2، صص105-123.
  16. صادقی، خدیجه؛ بذرافشان، جواد؛ حاجی­نژاد، علی و یاسوری، مجید، (1399)، عوامل موثر بر شادابی و سرزندگی حخانوارهای روستایی مطالعه موردی شهرستان فومن، مجله پژوهش­های روستایی، دوره11، شماره2، صص250-269.
  17. شریفی­نیا، زهرا، (1399)، تحلیل ساختاری- کارکردی طرح­های هادی روستایی در ارتقای کیفیت سرزندگی روستائیان، مجله مسکن و محیط روستا، شماره170، صص111-123.
  18. خداپناه، کیومرث، (1400)، ارزیابی اثرات حکمروایی شایسته بر زیست­پذیری روستاها مورد مطالعه: بخش مرکزی شهرستان اردبیل، مجله برنامه­ریزی منطقه­ای، سال11، شماره41، صص83-100.
  19. خزایی، مصطفی و بیگی، مصطفی، (1400)، مدیریت شبانه شهری؛ الگویی جدید در راستای حکمروایی خوب شهری، مجله جغرافیا و روابط انسانی، دوره 4، شماره 1، صص 57-81.
  20. منوچهری، فاطمه، (1401)، حکمروایی خوب شهری ضرورت رسیدن به بهره وری و مدیریت منابع انسانی سازمانها، مجله جغرافیا و روابط انسانی، دوره 4، شماره 4، صص 186-204.

 

  • Chou, H., & Wang, S. S.(2016). The effects of happiness types and happiness congruity on game app advertising and environments,Electronic Commerce Research and Applications, 20, Pp 1-14.
  • Kosec, K., and  Wantchekon, L. (2020). Can information improve rural governance and service delivery?, World Development Journal, pp.1-13.  https://doi.org/10.1016/j.worlddev.2018.07.017.
  • Jafari, N., Barghi, H., and Ghanbari, Y. (2019). Assessing the effects of social capital on governance in rural areas Case study of rural areas of Zanjan, Journal of Planning Studies of Human Settlements, Vol.14, No. 1 (46), pp. 75-91. (in Farsi)
  • Pazaki, M., Sheikhi, D.,and Samadi Moghadam, Sh. (2020). Role Analysis Based on Good Governance in Sustainable Rural Development: A Case Study of Filistan Rural District of Pakdasht County, Journal of Geography and Development, No. 58, pp. 93-112. (in Farsi)
  • Paul, A. & Sen, J. (2018) Livability assessment within a metropolis based on the impact of integrated urban geographicfactors (IUGFs) on clustering urban centers of Kolkata, Cities, Vol.74, pp.142-150.
  • Chang, E. C. Yu, T. Lee, J. Kamble, S. V. Batterbee, C. N. H. Stam, R. Chang, O. D. Najarian, A. S. M. & Wright, K. M. (2018). Understanding the Association Between Spirituality, Religiosity, and Feelings of Happiness and Sadness Among HIVPositive Indian Adults: Examining Stress-Related Growth as a Mediator, Journal of Religion and Health, 57 (3): 1052- 1061.
  • Veenhoven, R. (2017). Greater Happiness for a Greater Number: Did the Promise of Enlightenment Come True?, Soc Indic Res 130, pp 9–25.
  • Heidari Sarban, V. (2019). Evaluation of rural local management model based on good governance indicators Case study of Meshginshahr city, Journal of Geography and Development, No. 57, pp. 133-154. (in Farsi)
  • Khoshfar, Gh., Shayan, M., and Khodad, M. (2019). An Analysis of Rural Management Performance with Emphasis on Good Governance Indicators: A Case Study of Villages in Zarrin Dasht County, Journal of Socio-Cultural Development Studies, Vol. 7, No. 4, pp. 9-35. (in Farsi)
  • Momeni, A., Jahanshiri, M., and Azmi, A. (2020). The effects of good governance on the livability of Adran suburban settlements, Journal of suburban urban development, Vol. 2, No. 1, pp. 193-205. (in Farsi)
  • Momeni, A., Jahanshiri, M., and Azmi, A. (2020). The effects of good governance on the livability of Adran suburban settlements, Journal of suburban urban development, Vol. 2, No. 1, pp. 193-205. (in Farsi)
  • Pazaki, M., Sheikhi, D.,and Samadi Moghadam, Sh. (2020). Role Analysis Based on Good Governance in Sustainable Rural Development: A Case Study of Filistan Rural District of Pakdasht County, Journal of Geography and Development, No. 58, pp. 93-112. (in Farsi)
  • Sarker, M.N.I., Hossin, A., Min, W., Aktaruzzaman, M. (2018). Poverty Alleviation of Rural People through Good Governance in Bangladesh, The Journal of Social Sciences Research, Vol. 4, No. 12, pp. 547-555.
  • Jaja, J. M.(2014). Good governance in rural areas: challenges for social security, Social Science Journal, Sci. 71 , pp. 25153-25157.