بررسی نقش فضاهای سبزشهری در توسعه پایدار شهری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

رشته جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

امروزه با توسعه شهرها و مطرح شدن اصل توسعه پایدار، توجه به مسائل زیست‌محیطی و شهرهای سبز هرچه بیشتر موردسوال و توجه قرار گرفته است. مسائل و مشکلات موجود به ویژه در شهرها نشانگر عدم تحقق مشخصه‌های پایداری درآنهاست، ضمن اینکه ارزیابی و تحلیل فضایی و اکولوژیکی و زیست محیطی یکی از مشخصه‌های اصلی پایداری در مناطق و حوزه های شهری بوده و سعی دارد تا محیط زیست شهری مناسبی را برای ساکنان شهرها فراهم نماید. یکی از راه حل های رسیدن به پایداری زیست‌محیطی آشنایی با اهمیت فضای سبز و توجه به آن در راستای رسیدن به معیارهای توسعه پایدار می‌باشد. مقاله حاضر بر اساس روش توصیفی_تحلیلی تهیه شده است و هدف آن مروری برنتایج تحقیقات گوناکون صورت گرفته درمورد اهمیت و نقش فضای سبز در شهرها در جهت نیل به معیارهای توسعه پایدار شهری می‌باشد . فضای سبز شهری به عنوان یکی از مهم‌ترین مراکز خدمات رفاهی و تفریحی بوده که علاوه بر جنبه بهداشتی و روانی در توسعه پایدار شهری از اهمیت بالایی برخوردار است .نتیجه آنکه اثرات توسعه فضای سبز در شهرها، سبب بهبودکیفیت زندگی شهروندان می‌شود و به طور کلی موجب ارتقای پایداری زیست‌محیطی شهر در راستای تحقق اهداف توسعه پایدار می‌گردد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Investigating the role of urban green spaces in sustainable urban development

نویسنده [English]

  • narjes sadat barakbaf
Department of Geography and Urban Planning, Faculty of Literature and Human Sciences, Ferdowsi University of Mashhad
چکیده [English]

Today, with the development of cities and the introduction of the principle of sustainable development, attention to environmental issues and green cities has been increasingly questioned and paid attention to. The existing problems and problems, especially in the cities, indicate the failure to realize the characteristics of sustainability in them, In addition, spatial, ecological and environmental evaluation and analysis is one of the main characteristics of sustainability in urban areas and areas and it tries to provide a suitable urban environment for city residents. One of the solutions to achieve environmental sustainability is knowing the importance of green space and paying attention to it in order to achieve sustainable development criteria. The present article was prepared based on the descriptive-analytical method and its purpose is to review the results of Gonakun's research on the importance and role of green spaces in cities in order to achieve the criteria of sustainable urban development. The urban green space is one of the most important centers of welfare and recreational services, which, in addition to the health and psychological aspect, is of great importance in the sustainable development of the city. The result is that the effects of green space development in cities improve the quality of life of citizens and generally promote the city's environmental sustainability in line with the goals of sustainable development
Keywords: green space, sustainable development, quality of life, environmental sustainability

کلیدواژه‌ها [English]

  • green space
  • sustainable development
  • quality of life
  • environmental sustainability
  • اسماعیلی، اکبر(1381). بررسی و تحلیل کاربری فضای سبز (پارک­های درون­شهری) از دیدگاه برنامه­ریزی شهری( نمونه موردی مناطق 1 و 8 شهرداری تبریز). پایان­نامه کارشناسی ارشد شهرسازی، بـه راهنمـای علی عسگری، دانشـکده هنـر، دانشگاه تربیت مدرس.
  • الوند، روفیده؛ محمدزاده، مرجان؛ رضایی، حمیدرضا و میرکریمی، سید حامد (1396). نقش و کارکردهای اکولوژیکی فضاهای سبز شهری در توسعه پایدار شهرها. فصلنامه زیست سپهر، دوره12، شماره1 ،صص 39-45.
  • بهرام سلطانی، کامبیز(1371)، مجموعه مباحث روش­های شهرسازی. تهران: مرکز تحقیقات شهرسازی و معماری.
  • پاک فطرت، علیرضا؛ تقوایی، مسعود(1396). بررسی وضعیت پارک های شهری با رویکرد توسعه پایدار(مورد مطالعه: شهر شیراز). فصلنامه مدیریت شهری، شماره 47، صص 179-200.
  • پور احمد، احمد؛ اکبرپور سراسکانرود، محمد؛ ستوده، سمانه؛(1388)، مدیریت فضای سبز شهری منطقه 9 شهرداری تهران، فصلنامه پژوهش های جغرافیای انسانی، دوره42 ، شماره69، صص 50-29
  • حسین زاده دلیر، کریم(1370)، کاربرد فضای سبز شهری در طرح­های جامع و اصول طراحی پارک­ها. مجله رشد جغرافیا، پاییز 1370، شماره 27 ،صص12-19.
  • حکمتی، جمشید(1371). طراحی باغ و پارک. تهران: انتشارات فرهنگ جامع.
  • حیدری بخش، مرضیه (1387). بررسی تطبیقی استاندارد پارکها و فضای سبز شهر اصفهان با استانداردهای موجود (نمونه موردی فضای سبز حاشیه زاینده­رود). پایان نامه کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه­ریزی شهری، به راهنمایی جمال محمدی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه اصفهان.
  • زنگی آبادی، علی و رخشانی نسب، حمیدرضا(1388) . تحلیل آماری- فضایی نما گرهای توسعه فضای سـبز شـهری(نمونه موردی: مناطق شهر اصفهان). مجله محیط شناسی، بهار1388، دوره35، شماره49، صص116-105.
  • سعید نیا، احمد(1382). فضای سبز شهری، انتشارات شهرداری های کشور، جلد نهم.
  • شیری، اسماعیل(1385). الگوی بهینه مکان­یابی فضاهای سبز شهری با استفاده از GIS. پایان نامه کارشناسی ارشد رشته جغرافیا و برنامه­ریزی شهری، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه زنجان.
  • ضرابی، اصغر و تبریزی ، نازنین( 1385 ). برنامه ریزی بهینه فضای سبز شهری . فصلنامه سبزینه شرق ، شماره22، ص16.
  • شیعه، اسماعیل؛ مشرف دهکردی، حسین؛(1390). نقش پیوستگی فضاهای سبز در هویت بخشی طبیعی به شهر(مورد مطالعاتی شهرکرد). فصلنامه معماری و شهرسازی آرمان شهر، شماره9، صص315-321.
  • طالبی، کسری(1396). اصول طراحی پارک ها و فضای سبز.چاپ اول، معاونت آموزشی پژوهشکده مدیریت شهری و روستایی، قزوین: انتشارات سازمان شهرداری ها و دهیاری های کشور
  • قربانی، رسول و تیموری راضیه (1388). تحلیلی بر نقش پارک­های شهری در ارتقای کیفیت زندگی شهری با استفاده از الگوی Escaping-Seeking (نمونه موردی پارک­های شهر تبریز). پژوهش­های جغرافیای انسانی، تابسـتان 1388، دوره 42، شماره 72 ، صص62-47.
  • قربانی، رسول(1386). ضرورت تدوین استراتژی فضای سبز شهری. نشریه زبـان و ادب فارسـی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تبریز، زمستان 1386، دوره 40، شماره165، صص152-139.
  • کوکبی،افشین(1386). معیارهای ارزیابی کیفیت زندگی شهری در مراکز شهری. نشریه هویت شهر، دوره 1، شماره1،صص 75-86.
  • لقایی، حسنعلی و محمد زاده تیتکانلو، حمیده (1378). مقدمه­ای بر مفهوم توسعه شهری پایدار و نقـش برنامه­ریزی شهری. هنرهای زیبا، زمستان 1378 ، شماره 6 ، صص32-43.
  • مجنونیان، هنریک(1374). مباحثی پیرامون پارکها فضای سبز و تفرجگاه­ها. چاپ اول، تهران: انتشارات سازمان پارکها- فضای سبز و تفرجگاه­ها
  • محمدی، جمال؛ احمدیان، مهدی و آزادی قطار، سعید(1391). تحلیل و ارزیابی توزیع و توسعه پایدار فضاهای سبز درون­شهری(نمونه موردی شهر میاندوآب). دو فصلنامه مدیریت شهری، بهار و تابستان 1391، دوره 10، شماره 29، صص 275-259
  • محمدی ده چشمه، مصطفی؛ محمدی، جمال ؛ ابافت یگانه، منصور(1386). ارزیابی کیفی نقش فضاهای سبز شهری و بهینه­سازی استفاده شهروندان از آن در شهرکرد. مجله محیط شناسی، زمستان1386، دوره33، شماره44، صص104-95.
  • معتمدی، محمد؛ شورای، رمضان علی؛ دهقانیان، الهام؛ حداد وحسن آبادی، منیژه(1391). ارزیابی وضعیت فضای سبز شهری و مقایسه آن با سرانه­های استاندارد نمونه موردی (منطقه 10 شهرداری مشهد). چهارمین کنفرانس برنامه­ریزی و مدیریت شهری، اردیبهشت­ماه 1391، دانشگاه فردوسی مشهد، صص27-1.
  • نورورزی یکتا، کامران، چاره جو، فرزین(1395). نقش واهمیت فضای سبز در توسعه پایدار شهری. کنفرانس بین المللی مهندسی معماری و شهرسازی، ص 5
  • وارثی، حمیدرضا؛ محمدی، جمال و شاهیوندی، احمد(1387). مکانیابی فضای سبز شهری با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی. مجله جغرافیا و توسعه ناحیه­ای، بهار و تابستان 1387،دوره 6 ، شماره 10 ، صص103-83.
  • وارثی، حمیدرضا؛ مسعود تقوایی؛ نسرین شریفی(1394). تحلیل فضایی و مکانیابی بهینه فضاهای سبز شهری (نمونه موردی شهر نجف­آباد). نشریه پژوهش و برنامه­ریزی شهری، تابستان1394، دوره6 ، شماره22، صص72-55.
  • وفاداری کمارعلیا، داود (1401). بررسی نقش فضاهای سبز شهری در رفاه شهروندان در شرایط پاندمیک: یک مطالعه مروری. جغرافیا و روابط انسانی، پاییز 1401 ، دوره5، شماره1 ، صص333-321.
  • 25)Chiesura, A(2004). The Role of Urban parks for the Sutainable Sity, Landscape and Urban Planning Journal 68: 129-138.