تاثیر ویروس کرونا COVID-19‎بر اقلیم و آب و هوای شهر و سلامتی شهروندان در برنامه ریزی شهری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد آب و هواشناسی (اقلیم شناسی) گرایش آب و هواشناسی شهری، دانشگاه پیام نور استان کردستان

2 کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه پیام نور

3 دانشجو کارشناسی ارشد جغرافیا برنامه ریزی گردشگری، دانشگاه تهران

چکیده

COVID-19‎ یکی از بیماری های واگیر قرن بیست و یکم است. که از اواخر دسامبر سال 2019 به صورت شیوع چشم گیری در جهان در شهر ووهان چین و تحلیل الگوی مکانی شهرها شیوع این ویروس و بررسی عوامل اقلیمی از جمله رطوبت و نور خورشید و مطالعه اپیدمیولوژیکی و بهداشت جامعه. در کشور و شهرهای جهت جلوگیری شیوع به سایر شهرها و بررسی چگونگی عوامل دخالت در انتشار از جمله فرهنگ و روابط اجتماعی، آموزشی، اقتصادی، آب و هوا از جمله گرمایش جهانی و تغییرات آب و هوایی ناشی از فعالیت‌های بشر یکی از مشکلات عمده زیست ‌محیطی و به وجودآمدن بیماری های واگیر ویروسی و .. و تاثیر بسزاری برسلامتی شهروندان و جمعیت شهری شده است. که در دو دهه اخیر توجه بسیاری از محافل علمی و سیاسی جهان را به خودش جلب کرده است. و تاثیرات انسان و اقلیم، بر سلامتی شهروندان در برنامه ریزی شهری و عوامل معمولاً دگرگونی و تغییر در اقلیم، پدیده‌ای طبیعی است. که در مقیاس زمانی چند هزار ساله رخ می‌دهد اما تغییرات اقلیمی که اخیراً به وقوع پیوسته؛ در مقایسه با تغییرات اقلیمی دو میلیون سال پیش پی‌آمدها می‌توانند به دلایل گوناگونی هم‌چون ویرانی محیط خانه، آواره‌گی، قحطی، سوءتغذیه، بی‌کاری، فقر و هم‌چنین؛ شیوع بیماری‌های عفونی و غیر عفونی، تنفسی و قلبی عروقی خطرناک؛ بر روی سلامتی روان انسان‌ها تأثیرات مخربی داشته باشند. در چنین شرایطی که هر روز بحران گرمایش زمین رو به فزونی است بدون تردید؛ روند افزایشی جمعیت، دامنه این مخاطرات را گسترش بیش‌تری خواهد دادو فعالیت انسانها با توجه به شرایط موجب گسترش فضاهای مختلف در زمینه فضای مجازی در زمینه های مختلف در شرایط بحرانی نه تنها این بیماری بلکه سایر بحران های طبیعی و انسانی می باشد. این پژوهش با استفاده از منابع کتابخانه ای و اسنادی استفاده شده است .

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The effect of COVID-19 virus on urban climate and citizens' health in urban Planning

نویسندگان [English]

  • 𝑺𝒆𝒚𝒆𝒅 𝒔𝒂𝒍𝒂𝒎 hosseini 1
  • gona mehrdanesh 2
  • Lghman Farshad 3
1 Master of climatology, Payame Noor University of /kurdestan province
2 Master of Geography and Urban Planning, Payame Noor University
3 Master student of Geography, Tourism Planning, University of Tehran
چکیده [English]

COVID-19 is one of the most contagious diseases of the 21st century. Since the end of December 2019, there has been a significant outbreak in the world in Wuhan, China, and the analysis of the spatial pattern of cities. In the country and cities to prevent the spread to other cities and to investigate the factors involved in the spread, including culture and social, educational, economic, climate, including global warming and climate change due to human activities is one of the major environmental problems. And the emergence of infectious viral diseases and .. and has a great impact on the health of citizens and urban population. In the last two decades, it has attracted the attention of many scientific and political circles in the world. And the effects of humans and climate on the health of citizens in urban planning and the factors that usually change and change in climate, is a natural phenomenon.. Which occurs over a period of several thousand years, but the recent climate change; Compared to climate change two million years ago, the consequences could be for a variety of reasons, including home destruction, displacement, famine, malnutrition, unemployment, poverty, and so on; Prevalence of infectious and non-infectious, dangerous respiratory and cardiovascular diseases; Have devastating effects on human mental health. In such a situation where the global warming crisis is increasing day by day without a doubt; The increasing trend of population will further expand the scope of these hazards and human activities due to the conditions will lead to the expansion of different spaces in the field of cyberspace in different fields in critical conditions, not only this disease but also other natural and human crises. This research has been used using library and documentary sources.

کلیدواژه‌ها [English]

  • : Covid 19
  • Climate
  • Citizens' Health
  • Urban Planning
  • Urban Climate
  1. چکیده :

    COVID-19‎  یکی از بیماری های واگیر قرن بیست و یکم است. که از اواخر دسامبر سال 2019 به صورت شیوع چشم گیری در جهان در شهر ووهان چین و تحلیل الگوی مکانی شهرها شیوع این ویروس و بررسی عوامل اقلیمی از جمله رطوبت و نور خورشید و مطالعه اپیدمیولوژیکی و بهداشت جامعه. در کشور و شهرهای  جهت جلوگیری شیوع به سایر شهرها و بررسی چگونگی عوامل دخالت در انتشار از جمله فرهنگ و روابط اجتماعی، آموزشی، اقتصادی، آب و هوا از جمله گرمایش جهانی و تغییرات آب و هوایی ناشی از فعالیت‌های بشر یکی از مشکلات عمده زیست ‌محیطی و به وجودآمدن بیماری های واگیر ویروسی و .. و تاثیر بسزاری برسلامتی شهروندان و جمعیت شهری شده  است. که در دو دهه اخیر توجه بسیاری از محافل علمی و سیاسی جهان را به خودش جلب کرده است. و تاثیرات انسان و اقلیم، بر سلامتی شهروندان در برنامه ریزی شهری و عوامل معمولاً دگرگونی و تغییر در اقلیم، پدیده‌ای طبیعی است. که در مقیاس زمانی چند هزار ساله رخ می‌دهد اما تغییرات اقلیمی که اخیراً به وقوع پیوسته؛ در مقایسه با تغییرات اقلیمی دو میلیون سال پیش پی‌آمدها می‌توانند به دلایل گوناگونی هم‌چون ویرانی محیط خانه، آواره‌گی، قحطی، سوءتغذیه، بی‌کاری، فقر و هم‌چنین؛ شیوع بیماری‌های عفونی و غیر عفونی، تنفسی و قلبی عروقی خطرناک؛ بر روی سلامتی روان انسان‌ها تأثیرات مخربی داشته باشند. در چنین شرایطی که هر روز بحران گرمایش زمین رو به فزونی است بدون تردید؛ روند افزایشی جمعیت، دامنه این مخاطرات را گسترش بیش‌تری خواهد دادو فعالیت انسانها با توجه به شرایط موجب گسترش فضاهای مختلف در زمینه فضای مجازی در زمینه های مختلف  در شرایط بحرانی نه تنها این بیماری بلکه سایر بحران های طبیعی و انسانی  می باشد. این پژوهش با استفاده از منابع کتابخانه ای و اسنادی استفاده شده است .

     

    واژه کان کلیدی :کووید 19، اقلیم، سلامتی شهروندان، برنامه ریزی شهری، آب و هوا شهری

     

     

    1. مقدمه

    ویروس کرونا COVID-19  تأثیرات چشم‌گیری در قبال محیط زیست و حیات جانداران گذاشته است و با کاهش زیاد آلاینده‌های زیست محیطی، روند گرمایشی کره زمین طی این اواخر به طور محسوسی پایین آمده است. هر چند از نظر کارشناسان تداوم روند فعلی می‌تواند به کاهش انتشار کربن‌دی ‌اکسید در جوّ کمک کند، اما پس از پایان قرنطینه؛ کمپانی‌ها و شرکت‌ها برای جبران زیان‌شان احتمالاً با تلاش بیش‌تری به فعالیت ادامه می‌دهند که باز هم ما را به خانه اول بر می‌گرداند. کمک به شرایط اقلیمی زمین نیازمند تغییر در سطح اجتماع و نگرش مردم است که بعید هم نیست پس از عبور از بحران فعلی (کرونا) شاهد آن باشیم. (Amiri, Hamidullah: 1399) طبق گزارش سازمان یونیسف: ۴۰ درصد از مردم جهان، یعنی حدود سه میلیارد نفر از جمعیت کره زمین، از آب پاکیزه و قابل شرب محروم هستند و تغییرات اقلیمی به خطرناکی مقدار و کیفیت آب را در جهان کاهش داده است. امروزه مصرف آب، نسبت به ۱۰۰ سال پیش شش برابر شده است. افزایش جمعیت و رشد اقتصادی و دگرگونی عادات روزمره، سالانه حدود یک درصد مصرف آب را بالا می‌برَد. با بالا رفتن دمای آب و کم شدن اکسیژن در آب و هوا، رودخانه‌ها و دریاها قادر به تمیز شدن نیستند و باعث موجی از آلوده‌گی‌ها و بیماری‌های خطرناک می‌شوند. (Amiri, Hamidullah: 1399)) از طرف دیگر برخی ناظران نیز بر این باور اند که پدید آمدن چنین بیماری‌های همه‌گیر حاصل تجاوز بشر به محیط‌ها و زیستگاه‌های طبیعی دیگر جانوران است. این دیدگاه‌ها سبب شده است تا برخی کارشناسان اساساً دلیل پدید آمدن چنین بیماری‌های واگیر را تغییرات اقلیمی ناشی از دخالت انسان بدانند. (Amiri, Hamidullah: 1399)

    به منظور دستیابی به توسعه پایدار، تشریح و ارزیابی وضعیت برنامه ریزی شهری از نظر اقلیم شهری محیط زیست و منابع، پیش از هرگونه برنامه ریزی لازم و ضروری است. اهمیت ارزیابی سرزمین تا به آنجاست که چنانچه سرزمین بالقوه فاقد توان اکولوژیکی مناسب برای اجرای کاربری خاصی باشد (حتی در صورت نیاز اقتصادی، اجتماعی اکولوژیکی به وجود آن کاربری) اجرای آن طرح نه تنها سبب بهبود وضعیت زیست محیطی منطقه نمی گردد بلکه تخریب بیشتر محیط را نیز به ارمغان خواهد آورد. از آنجا که اقلیم و تغییرات اقلیمی و پخش فضایی ویروس و بیماری های  از طریق ویروس و میکروب سلامتی انسان به خطر می افتد  رابطه تنگاتنگی با محیط دارد، ارزیابی توان محیطی در این حوزه اگر به گونه ای شایسته صورت پذیرد موجب اصلاح طرح ها و پیشگیری از بروز ناکامی در توسعه برنامه ریزی شهری و تاثیر اقلیم بر محیط شهر  می شود، همچنین تخریب پیش بینی نشده محیط زیست را تقلیل داده و جلوگیری می کندکه یکی از پژوهش پیش رو با هدف ارزیابی توان اکولوژیک محیط برای تعیین مناطق مستعد طبیعت گردی با تأکید بر توسعه پایدار گردشگری در استان چهارمحال و بختیاری انجام شده است. به منظور رسیدن به این هدف از دو روش اسنادی و میدانی استفاده شده است. در قالب فرآیند ارزیابی توان اکولوژیک از طریق سیستم اطلاعات جغرافیا (GIS ) ، از روش سیستمیک مخدوم در ارزیابی توان تفرج استفاده گردید بررسی توان مکان و شهرهای که از نظر اقلیم و آب و هوای شهر بر سلامتی شهروندان موجب ارائه راحل مطلوب در برنامه ریزی می گردد،  صرفا پارامترهای مورد نیاز تفرج گسترده ( اقلیم، آب و هوا ) مورد بررسی قرار گرفتند. یافته ها حاکی از آن است، حدود نیمی از جمعیت انسان ها در شهرها سکونت دارند و شیوع بیماری های ویروسی در این مکان های بسیار گسترده تر خواهد بود. علوم اتمسفری که به مطالعه اتمسفر سیاره زمین می‌پردازند، شامل علوم هواشناسی و آب و هواشناسی است که  عمده‌ترین عامل تفکیک این دو علم مقیاس زمانی است. آب و هوا و سلامتی و برنامه ریزی شهری جهت پیشگیری از کرونا Covid 19 و عوامل مهم در تکثیر این ویروس در جهان  می توان به آن اشاره کرد که از نظر آب و هوا و اکولوژی اجتماعی ، ساخت ساز شهری ،ویژگی آب و هوایی و تاثیر آن بر سلامتی شهروندان می باشد . (Rahnama, Mohammad Rahim, Bazgan Mehdi, 1399) مرگ و میر و بیماری های انسان تا حد زیاد و به روش های گوناگون به الگوهای هوا ارتباط دارد. هوا بر بیماریهای واگیر مانند آنفلوانزا و سینه پهلو وحساسیت هایی چون آسم موثر است از جمله ویروس کرونا در سال 1398 سراسر جهان فراگرفته؛ تاثیرآن بر محیط و و هوا و سلامتی افراد موثر است. فراوانی و شدت دماهای حدی (حداکثر) بر میزان مرگ و میر، به ویژه در افراد مسن و خیلی مریض تاثیر دارد. چرخه و دوره زندگی حشرات مضر مانند پشه ها و ساس ها تحت تاثیر تغییرات دما و بارش و همچنین محیط قرار می گیرد. در نهایت افزایش آلودگی هوا که با الگوهای هوا مرتبط است، می تواند شدت و شیوع امراض تنفسی و ریوی را بالا ببردHaidor Valiver, 1993).) موضوع آب و هوا و سلامت به روش های مختلف هواشناسی حیاتی و آب و هواشناسی زیستی مورد استفاده قرار گرفته است. تفاوت این دو در دوره زمانی است. آب و هواشناسی در مقیاس طولانی، ولی هواشناسی در مقیاس روزانه و کوتاه است. ارتباط آب و هوا و سلامت، موضوعی قدیمی است نخستین اثر مهم نوشته شده در مورد آب و هوا و سلامت مربوط به هیپوکرات فیزیکدان مشهور یونانی است که در حدود ۴۰۰ سال پ.م. نوشته شده است. او در کتابش با عنوان "هوا، آبها و مکان ها" به واکنش انسان در برابر بادهای گرم و سرد اشاره کرده است. هرکدام از عناصر اقلیمی ممکن است آثار منفی داشته باشند، برای مثال در دمای ۳۵ درجه سانتیگراد و رطوبت نسبی ۷۰ درصد، انسان احساس می کند که دما، ۴۵ درجه سانتیگراد است. بادها با اشکال مختلف می توانند مشکل ایجاد کنند، همان طور که بادهای شدید ناراحتی ایجاد می کنند، بعضی از افراد نیز از آرام بودن هوا احساس ناراحتی می نمایند. مطالعات انجام گرفته درباره ارتباط تغییر جزیی آب و هوا و سلامت انسان، به ویژه از نظر روان شناسی و احساس عدم آسایش تاکید دارند. اعتقاد بر این است که بین آب و هوا، و بیماری ها ارتباط وجود دارد. ناراحتی های تنفسی مانند آسم، برونشیت، تنگی نفس، سرماخوردگی ها، کرونا COVID-19 رطوبت منطقه سبب عفونت هاو اغلب تغییرات هوا و آب و هوا ارتباط دارند(Euro Fairbridge, 1989).)

    بیشتر مطالعات انجام گرفته درباره ارتباط بیماری های ریوی و آلودگی هوا دلالت بر آن دارد که آلودگی هوا بر مبتلایان به آسم می افزاید و بیماری آنها را تشدید می کند در صورتی که آلودگی محیط و هوای اطراف و ماندگاری ذرات معلق ویروس و سلامتی انسان به خطر می اندازد و استفاده از موانع پیشیگیری کرونا ازجمله ماسک و رعایت پروتوکل بهداشتی تاکید دارد میتوان نقش هوا در جابجای ویروس به اطراف سبب افزایش آن به سایر افراد شود  عدم برگذاری مراسمات مذهبی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی، آموزشی، که با وجود این کرونا  COVID-19‎انسان را به سمت برنامه ریزی شهری هوشمند در شرایط بحرانی نه تنها در شیوع بیماری و مخاطرات طبیعی  شهرها نیازمند برنامه ریزی و مدریت بحران که سلامتی شهروندان و امنیت آنها COVID-19تاثیر گذار باشد (محمدی :1381 ). انسان نمی تواند دماهای زیاد و خیلی کم را تحمل کند. افراد مسن در دماهای کم زودتر در معرض مرگ و میر قرار می گیرند. اقلیم درمانی روشی است که در آن از شرایط آب و هوایی برای مداوای بیماری ها استفاده می شود. برای مداوای آسم، برونشیت و عفونت ها، بیماری کرونا هوای پاک و سالم و رطوبت کم لازم است. کوه های کم ارتفاع برای مبتلایان به آسم مفیدند. اقلیم معتدل برای بیماران قلبی مفید است. آب و هوا به روش های مختلف بر سلامت انسان موثر است. تعیین گستره این اثر کار ساده ای نیست. هر چند ارتباط میان اقلیم و سلامت مربوط به قرنهای گذشته است، ولی مطالعات دقیق و منسجم در این امور مربوط به چند دهه گذشته است. از این رو باید تحقیقات بیشتری صورت گیرد تا نقش اقلیم در سلامت و درمان بیماری ها بیشتر مشخص شود با توجه یافته نقش مناطق معتدل برای بیماری قلبی مفید است و کوه های کم ارتفاع برای بیماران مفید است در صورتی بیماری کرونا بیماری فراگیر فقط رعایت بهداشت فردی می توان موثر باشد از نظر اقلیم شهرهای که با مشخصات اقلیمی برابر و شرایط آنها در زمینه شیوع بیماری کرونا آیا بیشتر بوده یا کمتر در صورتی سازمان جهانی تاکید بر زندگی فردی و رعایت بهداشت فردی و در خانه ماندن را تاکید می کرد. (Mohammadi: 1384) استان های سمنان، یزد، مرکزی و قزوین به ترتیب دارای بالاترین میزان ابتلا و استان های سیستان و بلوچستان، بوشهر، چهار محال و بختیاری، هرمزگان، کرمان و کرمانشاه و خوزستان دارای پایین ترین میزان ابتلا تا تاریخ ۶ فروردین ۹۹ می باشند. نتایج این بررسی نشان می دهد که پنج استان جنوبی کشور (سیستان و بلوچستان، بوشهر، هرمزگان، کرمان و خوزستان) جزو هفت استان دارای کمترین تعداد ابتلا به ازای هر میلیون نفر جمعیت می باشند. از نظر تعداد افراد فوت شده در اثر این بیماری به ازای هرمیلیون نفر جمعیت نیز این ۵ استان از مطلوب ترین استانها هستند. استان فارس علیرغم اینکه جزو استان های جنوبی محسوب نمی شود، از نظر کمترین تعداد افراد فوت شده در اثر ویروس جدید در رده سوم کشور قرار دارد. دلیل آن می تواند به وضعیت مناسب زیر ساخت های بهداشتی و نسبتا گرمسیر بودن این استان ارتباط داشته باشد. به غیر از شرایط آب و هوایی عوامل دیگری نیز در شیوع این اپیدمی دخالت دارند، نظیر فاصله از مرکز شیوع، تعداد مسافرت ها، تراکم جمعیت، فرهنگ اجتماعی مردم، رعایت موارد بهداشتی و… بنابراین نباید فقط با یک عامل آب و هوا تعبیر و تفسیر کرد و تمام عوامل را باید در مطالعات مبسوط تر آینده در مورد این بیماری مد نظر قرار داد (Mohebbi Rad, Houtan: 1399) این ویروس سومین کرونا ویروس با بیماری زایی شدید است که در دو دهه اخیر ظاهر شده است. دو کرونا ویروس پیشین باعث ایجاد بیماری سندرم تنفسی حاد شدید (سارس) و سندرم تنفسی خاورمیانه (مرس) شده اند ( Kampf et al., (2020 بیماری کرونا ویروس 2019 (کووید-19) که توسط ویروس  Sars-CoV-2ایجاد می شود، ابتدا در تعدادی از بیماران دارای ذات الریه با منبع نامشخص در استان هوبی چین مورد توجه قرار گرفت و سپس از طریق مسافرت های جهانی به تقریبا تمام کشورهای جهان گسترش یافت. به نظر می رسد که گسترش ویروس کرونا در مناطق جغرافیایی خاصی از جهان نسبت به مناطق دیگر بیشتر می باشد. تناسب بین دمای هوا در شهرهای بزرگ دارای شیوع کووید-19 شایسته توجه ویژه به این امر است. یکنواختی و تشابه دمای میانگین هوا (11-5 درجه سانتیگراد) و نیزان رطوبت نسبی هوا ( ۴۷تا۷۹  درصد) در شهرهایی که در آنها این ویروس شیوع بیشتری دارد، مشاهده می شود (Sajjadi et al., 2020). همچنین شرایط آزمایشگاهی مناسب برای بقای کرونا ویروس (4 درجه سانتیگراد و رطوبت نسبی ۲۰تا۸۰ درصد) نیز با شرایط جغرافیایی فوق مطابقت نشان می دهد. دما و رطوبت عوامل شناخته شده ای در بقای ویروس‌های سارس، مرس و آنفلوانزا می باشند. به علاوه دما در این مناطق در زمان شیوع ویروس خیلی پایین تر از صفر نرفته است که نشان دهنده دامنه ای با حداقل بالقوه است که یخ زدگی می تواند اثر منفی بر حیات این ویروس داشته باشد.( Mohebbi Rad, Houtan: 1399)

    در تمام مباحث جغرافیای پزشکی سه رکن بیماری، سلامت و محیط در ارتباط با هم مورد توجه اند. آشنایی با این مفاهیم ضروری است. زیرا در جغرافیای پزشکی بحث بر سر رابطه بین محیط و سلامت است (Hooshvar, (.1986 and 2003,  

    1. مفاهیم سلامت و بیماری

    محیط زیست و حفاظت از محیط ارتقای بهداشت خانواده و محیط زیست که یکی از مهمترین  موضوع جهان امروز می باشد در غیر این صورت رد از محیط ناسالم و اثرات نامطلوب دریافت میکنند (Ismaili, Pejman: 1345) پژوهشگران، پزشکان و اپیدمیولوژیست ها، در زمانهای مختلف تعریف های متعدد و گوناگونی از سلامت ارائه کرده اند که بعضی از آنها عبارتند از:

      1-2. سلامت عبارت است از بیمار نبودن؛

    2-2. سلامت عبارت است از وضعیت خوب و عالی بدن، فکر و روح و به ویژه عاری بودن از درد یا بیماری جسمی (بستری شدن)؛

    3-2. سلامتی عبارت است از حالتی از تعادل نسبی و شکل اعمال بدن که از تنظیم موفقیت آمیز با نسبت به نیروهایی که در صدد اختلال آن هستند ناشی می شود و آن یک حالت انفعالی متقابل بین بدن و نیروهای برخورد کننده با آن نیست، بلکه پاسخ فعال نیروهای بدن نسبت به تنظیم دوباره است.

    1. نقش ژن و وراثت در سلامتی و انواع بیماری ها

    سلامتی دارای چند عامل است و عوامل موثر بر آن هم درون شخص و هم بیرون از او و در جامعه ای که او در آن زندگی میکند قرار دارند. سلامت مثبت مورد نظر WHO حاکی است که هر شخص باید به صورتی هر چی کامل تر توانایی های ژنتیکی ارثی خود را بروز دهد و این تنها هنگامی مقدور است که شخص بتواند در ارتباط سالم با محیط زیست خود زندگی نماید یعنی محیطی که توانایی های ژنتیک را به واقعیت فتوتیپ تبدیل نمایید. در غیر این صورت مبتلا به نوعی بیماری است.

    1-3.محیط در سلامتی بیماری ها

    نخستین بار بقراط بیماری را با محیط زیست مرتبط دانست: آب، وضعیت اقلیمی، و... قرن ها بعد آقای پتر کوفر آلمانی نظریه ی ارتباط بیماری با محیط زیست را از نو زنده کرد.

    2-3.تعریف های دیگری از سلامت آورده شده است:

    سلامت عبارت است از استفاده از حداکثر ارگانیسم های دفاعی با توجه به ظرفیت فردی درهواشناسی شرایط جوی موجود در زمان معین و محدود را مورد مطالعه قرار می‌دهد، ولی آب و هواشناسی (اقلیم‌شناسی) هوای غالب در یک محل در دراز مدت را مورد بررسی قرار می‌دهد.

    بطلمیوس براساس اختلاف حرارت، سرزمینهای شناخته شده آن روزگار را به هفت اقلیم تقسیم کرد که این تقسیم‌بندی براساس دایره‌های مداری است و به همین جهت اقلیمهای هفتگانه وی را، اقلیمهای هندسی می‌نامند. در صورتی دمای هوا، آلودگی هوا و رطوبت چه تاثیری روی سرایت بیماری کوید ۱۹ دارند؟ تیمی از محققین دانشگاه‌های ام آی تی، هاروارد، ویرجینیا تک، دانشگاه کنتیکت و دانشگاه کپنهاگ/ تاثیر شرایط جوی و آلودگی هوا بر پخش ویروس کرونا را بررسی کرده‌اند. چهار تن از این محققین ایرانی هستند.  https://www.bbc.com/persian/science-53067917

    مطالعه آب و هوا در قرون هفدهم و هجدهم جنبه توصیفی داشته است و در قرن نوزدهم استفاده از نقشه برای مطالعه تفاوتهای مکانی آب و هوا به دست فن ‌همبلت رایج شد. او با استفاده از خطوط همدما ، نقشه پراکندگی دما را در نیمکره شمالی ترسیم کرد. فن‌ همبلت عامل مهم تغییرات آب و هوا را خورشید می‌دانست و آب و هواشناسی خورشیدی را مطرح کرد که در نتیجه توسعه آن آب و هواشناسی فیزیکی امروزی بوجود آمد. با توجه به تعطیل شدن تمام کارخانه ها و شغل اجتماعی در زمان شیوع کرونا 19 محققان می گویند: پرتوهای فرابنفش نورخورشید قبل از اینکه ویروس کرونا بتواند از فردی به فرد دیگر منتقل شود، به سرعت این قطرات را خشک کرده و آنها را از بین می‌برند.

    3-3.آسایش، بروز بیماریها و آب و هوای شهری

    شهر اغلب به مانند یک محل ناسالم در مقایسه با ناحیه خارج شهرکه توام با شرایط زندگی بسیار فرحبخش است در نظر گرفته می شود. در زمینه این تضاد نباید مبالغه کرد، زیرا مرگ و میر در شهر اغلب از نواحی خارج شهر کمتر است: امکانات پزشکی، تحصیلات عالی و دیگر امکانات رفاهی، عالیترین توجه به مسایل سلامت و بیشتر ملاحظه به بهداشت ساکنان را معطوف می دارد. نامطلوبترین نکات آب و هوای شهری کدامند؟ آلودگی جوی بدترین آنهاست. یک شهر غیرآلوده شرایط نامناسب را بجز در تابستان یا در آب و هواهای گرمسیری، اعمال نمی کند. فواید آب و هوای شهری به گونه ای نیست که بتوان از آن صرف نظر نمود:

     •دامنه تغییرات کمتر دماها،

     •دماهای بالاتر در شهرهای کشورهای سردسیر یا معتدل،

    •رطوبت کمتر،

    • باد کمتر،

    ضررهای ناشی از آب و هوای شهری نیز به طور اساسی شامل ازدیاد دما در هنگام دوره های گرم می گردند که همچنین با تضعیف بادها و کاهش تبخیر، زجرآور می شوند. در این کمبود و فقدان، هدر رفتن بسیاری از منابع منشاء آب و هوایی و نیز کاهش سازگاری با فشار ناشی از موجهای سرما را همانگونه که در قسمتهای قبل مورد تأیید قرار دادیم (با در مقابل به وسیله گرماهای شدید) اضافه می کنیم. در حقیقت، یک خانوار شهرنشین در محیطی مصنوعی زندگی می کند: زندگی آپارتمانی در ساختمانهای بزرگ، وسایل حمل و نقل با گرمای حاصل از تردد وسایل نقلیه و مترو (خانمهایی که در زمستان پالتوی پوست بر تن دارند، در محیطی معادل ۲۵ درجه سانتیگراد قرار گرفته اند).

    از آنجا که آگاهی ما از دما در حداقل است، آگاهی ذهنی کمتری از دما داریم. سالهاست که این مطلب مورد تأیید قرار گرفته که دانش آموزان در کلاسهای درس با دمای ۲۵ درجه سانتیگراد، از لباسهای ضخیم استفاده می کنند، در حالی که در ماه مه، یعنی هنگامی که شوفاژها خاموش اند، آنها از لباسهای ضخیم استفاده نمی کنند و این در حالی است که دما از ۱۵ تا ۱۸ درجه سانتیگراد تجاوز نمی کند. در کشورهای گرمسیری، از سرماخوردگیهای زیادی در هنگام یک روز طولانی که تضاد بسیار زیادی بین دمای خارج خانه که بسیار گرم است و داخل خانه که از وسایل خنک کننده استفاده می کنند سخن می گویند. در اینجا یک مسئله وجود دارد و آن از دست رفتن احساس آب و هوایی در یک محیط مصنوعی به بزرگ است که در زمینه این ویژگی، پژوهشگران کمی وجود دارند. (Gisele Scorro: 1377).

    و چهار ماه در ناحیه خارج شهر بهره مند می شوند. ولی این وضعیت هرچه بیشتر از منطقه آسایش دور می شود، از آنجا که دماها افزار می یابند، مانند فضای حمام، زندگی در شهر بسیار رنج آور است.

    همچنین باد را باید در نظر گرفت. به عنوان مثال، در دمای برابر ۳۰ درجه سانتیگراد، دمای فراهم شده از شرایط موجود (دمایی که توسط انسان احساس می شود) در یک شهر معتدل با رطوبت نسبی میانگین (دمای دماسنج تر ۲۰ درجه سانتیگراد)، سرعت بادی برابر ۳ متر بر ثانیه بیشتر قابل تحمل است، در حالی که در یک شهر گرمسیری با رطوبت ۱۰۰ درجه و حتی بدون باد، انسان با مشکل مواجه می شود. انسان، در اختلاف دمای ۵ درجه، یعنی ۲۵ به جای ۳۰ درجه سانتیگراد احساس ناراحتی می کند. این دمای محسوس می تواند به کمک صفحاتی که برای مثال در کتاب «انسان، معماری و آب و هوا»، نوشته ب. جیونی وجود دارد، ملاحظه گردد Gisele Scorro: 1377).).

    1. آب و هوا و حفظ سلامت ساکنان شهرها

    مطالعه در زمینه این موضوع نسبتا مشکل است، زیرا ما در خصوص تعیین وقایع ممکن مبنی بر تغییرات آب و هوایی عمومی بر روی انسان، یعنی عوامل پاتولوژیکی مطابق با شهر و آلودگی جوی را از هم مجزا کنیم. آن طور که در آغاز این بخش مطرح کرده ایم این مورد به یک نوع عدم سازگاری شهروندان با آب و هوا منجر شده است. همچنین، فشارهای ناشی از موجهای سرما یا موجهای گرما در شهرها به نسبت نواحی خارج آن بیشتر احساس می شوند. Gisele Scorro: 1377).)

    به گفته این محققان، نور خورشید شامل اشعه ماوراء بنفش است. این اشعه به DNA و RNA ویروس‌ها آسیب می‌زند. DNA ویروس‌هایی که در فضای باز روی سطوح باقی می‌مانند، بر اثر تابش اشعه ماوراء بنفش نور خورشید آسیب دیده و خشک می‌شوند. صحبت کردن و سرفه باعث ایجاد قطرات ریز و درشت معلق در هوا می‌شود. قطراتی که بزرگتر از ذرات معلق موجود در هوا باشند، ویروس‌های بیشتری حمل می‌کنند اما بر اثر گرانش زمین، به سرعت بر روی زمین می‌افتند. قطراتی که از ذرات معلق موجود در هوا کوچکتر هستند، می‌توانند به فواصل دورتری منتقل شوند اما از آنجایی که محتوی آب خود را از دست می‌دهند، به سرعت خشک می‌شوند. فضای باز از لحاظ انتقال ویروس کرونا از فضای بسته بسیار امن‌تر است؛ زیرا افراد می‌توانند در فواصل بیشتری از یکدیگر قرار گیرند و شرایط مناسب برای زنده ماندن ویروس کرونا و انتقال این ویروس نسبت به فضای بسته کمتر است. بر اساس ارزیابی این محققان، ویروس کرونا در بین ماه‌های دسامبر و مارس در بیشتر شهرهای جهان برای یک یا چند روز عفونی بود. اما در فصل زمستان، ۹۰ درصد یا میزان بیشتری از ویروس های کرونا در مقابل تابش ۱۱ تا ۳۴ دقیقه ای نور نیم روزی خورشید غیرفعال خواهند شد یعنی دیگر عفونی نخواهند بود.

    این در حالی است مطالعه دیگری که توسط محققان دانشگاه ام.آی.تی انجام شده، این ایده را مورد شک و تردید قرار داده است و اعلام می کند که بعید به نظر می رسد عوامل زیست محیطی بتوانند باعث کند شدن روند شیوع کووید-۱۹ در آمریکا یا اروپا شود.( https://www.irna.ir/news)

     

    شکل (1) تابش نور خورشید بر ویروس COVID-19 

    محققان مکتب شیکاگو و مکتب برگن، مدل گردش عمومی اتمسفر بصورت تکامل‌یافته امروزی ارائه شد.

    یاکوبس، در طول جنگ جهانی دوم، آب و هواشناسی سینوپتیک (مطالعه همزمان عناصر آب و هوایی) را به معنی واقعی و عملی آن مطرح کرد.

    1. دامنه گسترش اقلیم:

    برخی از صاحب‌نظران ، محدوده تأثیر پدیده‌های جوی و اقلیمی را به واحدهای مستقل و مشخص (بزرگ‌اقلیم، متوسط‌اقلیم، ریزاقلیم و اقلیم محلی) تقسیم می‌کنند. بزرگ‌اقلیم را سیستم‌های بزرگ جوی که در ارتباط با گردش سیاره‌ای هستند، بصورت طوقه‌های اقلیمی بر سطح کره زمین، بوجود می‌آورند. اغتشاش‌های اتمسفری، نظیر سیکلونها و آنتی‌سیکلونها، موجهای بلند، رودبادها و هاریکن ها از نمونه‌های اصلی بزرگ اقلیم به شمار می‌آیند. این اغتشاش‌ها در مقیاس زمانی روز، هفته و ماه عمل می‌کنند. متوسط‌اقلیم، بیش از هر اقلیم دیگر، تحت تأثیر نمودهای ناهمواری سطح زمین و شکل آنها قرار دارد. از جمله فرایندهای جوی که از عوارض زمین تأثیر می‌پذیرند، رگبارهای همرفتی، تشکیل ابرهای محلی کوهستانی، نسیم دریا و خشکی و گرم باد را می‌توان نام برد. عملکرد این پدیده‌ها می تواند« ساعتها» تداوم داشته با برخی از صاحب‌نظران ، محدوده تأثیر پدیده‌های جوی و اقلیمی را به واحدهای مستقل و مشخص (بزرگ‌اقلیم، متوسط‌اقلیم، ریزاقلیم و اقلیم محلی) تقسیم می‌کنند. بزرگ‌اقلیم را سیستم‌های بزرگ جوی که در ارتباط با گردش سیاره‌ای هستند، بصورت طوقه‌های اقلیمی بر سطح کره زمین، بوجود می‌آورند. اغتشاش‌های اتمسفری، نظیر سیکلونها و آنتی‌سیکلونها، موجهای بلند ، رودبادها و هاریکن ها از نمونه‌های اصلی بزرگ اقلیم به شمار می‌آیند. این اغتشاش‌ها در مقیاس زمانی روز، هفته و ماه عمل می‌کنند. متوسط‌اقلیم، بیش از هر اقلیم دیگر، تحت تأثیر نمودهای ناهمواری سطح زمین و شکل آنها قرار دارد. از جمله فرایندهای جوی که از عوارض زمین تأثیر می‌پذیرند، رگبارهای همرفتی، تشکیل ابرهای محلی کوهستانی، نسیم دریا و خشکی و گرمباد را می‌توان نام برد. عملکرد این پدیده‌ها می تواند« ساعتها» تداوم داشته باشد. مثل اقلیم دشت، جلگه و.... هر واحد اقلیم متوسط مثل دشت به علت ناهمگنی طبیعت و پوشش متنوع سطح زمین به اقلیمهای کوچکتری تقسیم می‌شوند به نام اقلیم محلی. مثل اقلیم مزرعه ، اقلیم جنگلهای خزان‌دار و....و اقلیمی شهری در پیدایش ساخت شهرها و سلامتی شهروندان تاثیر بسزایی دارد و برنامه ریزی شهرها بر اساس نوع اقلیم  می توان یکی از مؤلفه های مهم در برنامه ریزی شهری و شناخت اقلیم منطقه طی دوره های مختلف و پیدایش بیماری های مختلف و تاثیر آ ن بر سلامتی شهروندان است .

    اما ریزاقلیم که کوچکترین واحد اقلیمی محسوب می‌شود، به شدت از شرایط فیزیکی سطح زمین تأثیر می‌پذیرد و تمام ویژگیهای خود را از این شرایط کسب می‌کند. حوزه تأثیر ریزاقلیم در جهت قائم را تا 2 متری سطح زمین می‌دانند. به همین دلیل دانسته‌های اقلیمی حاصل از ایستگاهای معمولی در تحلیلهای ریزاقلیمی کارآیی مطلوب را ندارند. (چون تجهیزات در بالاتر از 2 متری سطح زمین نصب شده‌اند). در بررسی و مطالعه دانسته‌های اقلیمی ، باید بین عنصر و عامل اقلیمی تفاوت قائل شویم. دما، رطوبت، فشار و تابش خورشیدی هر کدام یک عنصر اقلیمی تلقی می‌شود. تلفیق و آمیزه‌ای از این عناصر را که معرف یک حالت فیزیکی است مانند گرما، بارش و ابرناکی نیز یک عنصر اقلیمی در نظر می‌گیرند. اما عامل اقلیمی عاملی است که مانند ارتفاع، جهت و پوشش، به نحوی در فضای مورد مطالعه تأثیر داشته باشد.

    در بین ترکیبات اتمسفر، اکسیژن ثبات بیشتری دارد و کمتر دستخوش نوسان می‌شود اما میزان اکسید کربن، با توجه به افزایش فرایندهای سوختی، بر خلاف اکسیژن، تغییرات مکانی و زمانی محسوس و حتی شدیدی دارد. علت اساسی توجه به دی اکسید کربن علاوه بر سمی بودن آن ، در این است که با داشتن باند جذبی مؤثر برای تابش مادون قرمز خورشید و زمین ، می‌تواند در بیلان گرمایی جو و در نتیجه در تغییرات اقلیمی نقش داشته باشد. اکسید کربن روند تغییری شبانه‌روزی نیز دارد، به این معنی که معمولاً حداکثر آن در شب و حداقل آن در بعد از ظهرها همزمان با حداکثر شدت تلاطم مشاهده می‌شود. ازن O3  یکی دیگر از عناصر جو است که مقدار آن در حوالی سطح زمین کم و در ارتفاعات فوقانی جو (23 کیلومتری سطح زمین ) به غلظت قابل توجهی می‌رسد. اهمیت ازن، جذب تابش موج کوتاه خورشیدی و ایجاد لایه حفاظتی‌ در لایه استراتوسفر است. در صورتی شیوع بیماری کرونا و ماندگاری آن، بر روی اجسام متفاوت می باشد  و ضدعفونی کردن محیط تاثیر زیاد ی برای از بین بردن آلودگی محیط از این ویروس  می باشد .

    1-5. تأثیر پذیری اقلیم از انسان:

    مهمترین پدیده انسانی که بر روی اقلیم سیاره زمین تأثیر گذاشته است تولید گاز کربنیک است

    ویژگیهای اقلیمی

    در شکل گیری اقلیم هر منطقه عوامل جغرافیایی متعددی دخالت دارند که مهم ترین آنها عرض جغرافیایی، دوری و نزدیکی به دریا، منابع رطوبتی، جهت گیری ارتفاعات، نفوذ توده های هوای مؤثر بر منطقه و موقعیت محل نسبت به ارتفاعات اصلی و جریانات باران زاست. منطقه ای از سطح زمین که اثرات ترکیب شده فاکتورهای اقلیمی بر آن، موجب برقراری شرایط اقلیمی نسبتاً همگنی می گردند، یعنی یک نوع اقلیم، اصطلاحا منطقه اقلیمی نامیده می شود.(Jafarpour, Ebrahim: 1390)

    2-5. دامنه زمانی در مطالعات اقلیمی :

    دامنه سالهای لازم برای محاسبه میانگین عناصر اقلیمی در مناطق حاره‌ای، به استثنای مورد بارش، بطور مشخصی کم است و در مورد رطوبت حتی یکی‌ دو سال دیده‌بانی در محدوده ایستگاه‌های اقیانوسی کافی است. اما سنجش میانگین تمام عناصر اقلیمی در مناطق کوهستانی، نسبت به دیگر مناطق، به سالهای بیشتری نیاز دارد Jafarpour, Ebrahim: 1390))

    در بررسی و مطالعه دانسته‌های اقلیمی، باید بین عنصر و عامل اقلیمی تفاوت قائل شویم. دما، رطوبت، فشار و تابش خورشیدی هر کدام یک عنصر اقلیمی تلقی می‌شود. تلفیق و آمیزه‌ای از این عناصر را که معرف یک حالت فیزیکی است مانند گرما، بارش و ابرناکی نیز یک عنصر اقلیمی در نظر می‌گیرند. اما عامل اقلیمی عاملی است که مانند ارتفاع، جهت و پوشش ، به نحوی در فضای مورد مطالعه تأثیر داشته باشد. شفقنا- رضوی بر اساس نتایج تحقیقات جدید محققان هنگ‌کنگ در شرایط آزمایشگاهی و با شبیه‌سازی نور خورشید مشخص شد، افزایش دما موجب کاهش فعالیت کروناویروس جدید شده و این ویروس به مدت ۳۰ دقیقه در دمای ۵۶ درجه سلسیوس و به مدت پنج دقیقه در دمای ۷۰ درجه سانتی‌گراد غیرفعال می‌شود. (جعفر پور ،ابراهیم:1390) در سال های اخیر این رویکرد بسیار مورد بررسی قرار گرفته است. راحل های بسیاری کشف وبررسی شده و به مدیریت خطر  اقلیم وارد شده است. در سال 1399 این گونه ویروس را مقیاسی برای نمایش مقاومت سیستم و توانایی آن برای تغییر و تعریف آن بر اساس سرعتی که ویروس کرونا 19 که حالت تعادل خارج شده و باعث منحل شدن بخش های مهم زندگی شهروندان در مناطق شهری و روستایی شده است و سیستم زندگی بشر و آلودگی تنفس محیط و استفاده از ماسک و تجهزیات بهداشتی  که موارد بیشتر اشاره رعایت بهداشت فردی و فاصله گزاری اجتماعی به شرح زیر می باشد .

    ۱- نسبت به رعایت موازین بهداشتی و قرنطینه خانگی اقدام نمایند و در صورت عدم ضرورت با توجه به رفتارهای ناشناخته ویروس کووید ۱۹ از ترددهای غیر ضروری در سطح شهری و روستایی.. و پارکها و بوستانها و تفرجگاه ها جدا خودداری نمایند

     ۲- کلیه مواردی که مشکوک می باشند و یا دارای علایم ابتلا به کووید ۱۹می باشند هرچه سریعتر با رعایت موازین بهداشتی به مرکزمراجعه نمایند تا اقدامات لازم و پیشگیرانه توسط پرسنل بهداشتی و درمانی انجام پذیرد و از انتشار بیشتر بیماری جلوگیری بعمل آید.  

    ۳- از مغازه داران و بازاریان محترم که مجوز فعالیت را از سامانه وزارت بهداشت دریافت نموده اند ، با رعایت کامل مسائل بهداشتی و با استفاده از ماسک و دستکش، مغازه های خود را باز نموده و در صورت امکان ساعت کاری خود را جهت کمک به پیشگیری و جلوگیری از  انتشار ویروس تقلیل نماید.

     ۴- از جایگاه های سی ان جی و پمپ بنزین ها نقش مهمی توجه به رفع محدودیت های تردد موازین کامل بهداشتی را کما فی السابق با جدیت و پیش تر از گذشته رعایت کنند .

    ۵- اماکن تهیه و توزیع مواد غذایی با رعایت فاصله و جلوگیری از تجمع و با رعایت کامل موازین بهداشتی ارائه خدمت نمایند.

    ۶-در صورت امکان فقط افرادی که بیماریهای زمینه ای ندارند جهت رفع نیازهای ضروری خانوارها با رعایت موازین بهداشتی از منازل خود خارج شوند.

    ۷-استفاده از ادارات و دستگاه های خدمت رسان که حتی الامکان خدمات خود را غیر حضوری و الکترونیکی ارائه نمایند و در این خصوص به همشهریان محترم اطلاع رسانی نمایند.

    5-3هفت ویروس کرونا

    کرونا از کلمه لاتین corona، به معنای تاج یا هاله، به‌وجودآمده است که به ظاهر تاج-مانند اطراف ویروس در زیر میکروسکوپ الکترونی دو بعدی اشاره می‌کند. این ویروس علائمی مثل تب و تنگی نفس ایجاد می کند که با تست آنلاین کرونا می توانید از احتمال ابتلا به این ویروس مطلع شوید

    3-5.تاکنون ۷ گونه از ویروس کرونا انسانی شناخته شده‌اند:

    1. ویروس کرونا انسانی 229E (HCoV-229E)

    2. ویروس کرونا انسانی OC43 (HCoV-OC43)

    3. ویروس کرونا سندروم تنفسی حاد SARS-CoV

    4. ویروس کرونا انسانی NL63 (HCoV-NL63)

    5. ویروس کرونا انسانی HKU1

    6. ویروس کرونا مرتبط با سندروم تنفسی خاورمیانه  MERS-CoV که پیش‌تر با نام ویروس کرونا جدید 2012 و HCoV-EMC شناخته می شد.

    7. سندروم تنفسی حاد ویروس کرونا 2  SARS-CoV-2 که پیش‌تر با نام 2019-nCoV یا “ویروس کرونا جدید 2019 ” شناخته می‌شد. منبع: سایت درمانکده

     

    ۸-متاسفانه بحران COVID-19‎ و امکان بوجود آمدن پیک های جدیدی از بیماری وجود دارد نیازمند  پژوهش های لازم در این زمینه بیشتر می باشد .

    همچنین عبارت توانایی در برابر اختلالات با احیایی شرایط ؛بنا براین مخالف مقاومت (توانایی فردی و فاصله گزاری در برابر بحران) است. کاهش آمار مبتلایان و فوتی ها و مدیریت خطر تاب آور یک مدیریت خطر بیماری اپیدیمی (COVID-19‎) که هدف آن فاصله گزاری اجتماعی و تامین نیاز روزمه در خانه کنار خانواده با شرایط که در دسترس افراد می باشد ،یعنی پیامد های  خطر پخش ویروس COVID-19‎ که سراسر جهان به خود گرفتار است و اهمیت  بهداشت فردی در چنیین جریان تاب آوری شهری و استاندارهای ایمنی و کاربرد محلات شهری با اینکه فاصله گزاری اجتماعی مهم تلقی می شود فاصله نزدیگ و تامین مایحتاج محله بندی در شهر و روستا برای شرایط بحرانی از جمله نانوای نزدیک و سوپر مارکت و فروشگاه نزدیک بدون استفاده حمل و نقل و مراکز مراجعه کمتر شدت بیماری کمتر خواهد شد البته با در نظر گرفتن نکات بهداشتی فردی است. در کل، زمانی که مناطق بیشتر در خانه ماندن و یک نفر را مسئول  مایحتاج روزانه کرده باشند کاهش مقیاس بیماری وشرایط بهتر به وجود می آید. استراتژی مدیریت و کاهش تاثیرات آن (طراحی سیستم های هشدار دهنده وضد عفونی کننده کوچه و معابر و کارگاه تولید ماسک... وسایل مورد استفاده عموم مردم) را در نظر می گیرد. در راستای تدوین ابعاد، مؤلفه های شاخص ها و متغیرهای اقلیمی  دربرابر بلایای طبیعی وانسانی و بیماری اپیدیمی... مطالعه زیادی صورت گرفته است (Mehrdanesh,     (Gona and Azadi Zadeh, Namdar: 1399بحرانها و نشانگرهای شرایط بحرانی   برابر متون واکاوی، بحران به مرحله بعد از وقوع یک مخاطره گفته می شود. بحران یعنی بروز یک آشفتگی یا پریشانی و یا اختلال فیزیکی و روانی ناگهانی و شدید که روند و سیر شرایط عادی را بر هم می ریزد. بحران با ریسک تفاوت دارد. ریسک در زمان قبل از وقوع مخاطره و به معنای احتمال بروز خطر و مشکل می باشد. در حالی که بحران تجلی و عینیت یک خطر است. در واقع ریسک حادثه ای است که می تواند و یا امکان بالقوه آن را دارد که یک  مکان زیست ، کار وفراغت را از خود متاثر ساخته و شالوده ی آن را به هم دراین چارچوب مهمترین شاخص های( نماگر) یک بحران را می توان شامل موارد ی چون  وقفه در جریان عادی زندگی مردم، مشکلات اجتماعی، عاطفی و روانی، وقفه در تولید، خدمات و ارتباطات، خسارات مالی و تلفات و ضایعات جانی، تخریب محیط زیست دانست و تغیرات و تاثیر اقلیم شهری  تفاوت در بین سلامتی  شهرهای  دیگر متفاوت است با توجه به شریط بحرانی این استان با استان و شهر با شهر دیگر متفاوت و و وضعیت بحرانی را در نقشه های جغرافیایی نشان می دهد.

    6.میدان باد در شهر

    در مدل سازی شهری، هر شهر می تواند به صورت مجزا با ویژ گی های خاص خود عمل کند. هر یک از اجزاء شهر از قبیل ساختمانها، خیابانها، پارکها، عوارض زمینی و ... میتواند اثراتی بر روی جریان اولیه داشته باشد. بنابراین اثرات انتگرالی ساختار شهری نیز اغتشاش هایی روی جریان اولیه ایجاد می کنند، شهرنشینی سبب تغییرات موثری در ویژگی های تابش، حرارت، رطوبت، و آیرودینامیک سطح های خشکی گردیده است، که در نتیجه ناهمگنی های شارشی را به وجود اورده است(klysik & fortuniak, 1999,8). نقش ناهمواری های آیرودینامیکی و ناهمگنی های ترمالی در تعیین میدان های باد شهری بسیار مهم می باشدFernando,2001,19)).

    7.روش پژوهش  :

    این پژوهش از نوع کاربردی و روش آن به صورت توصیفی - تحلیلی می باشد. اطلاعات و داده های مورد نیاز از طریق مشاهدات و تجربیات میدانی واخبار اطلاعات رسانه ای در زمینه کرونا 19  بررسی های کتابخانه های و اسناد آماری پایگاههای هواشناسی و بادسنجی به دست آمده است. روش تحلیل مورد نظر به شیوه تحلیلی می باشد و از تجربیات تحلیلی - علمی در علم اقلیم شناسی و جغرافیای شهری در برنامه ریزی شهری بهره برده شده است.

    لایه اُزون در زمان COVID-19‎  :

    آسمان ابری و بدون آلودگی هوادید کافی دمای هوای مناسب و معتدل و کاهش دمای هوا جزیره حرارتی(شار گرمایی) متعادل کاهش گازهای گلخانه ای  CO2کمک به ترمیم لایه اُزون لایه اُزون  یا اُزون‌سپهر لایه‌ای‌ست در ارتفاع ۲۰ تا ۳۰ کیلومتری سطح زمین (که بسته به شرایط فصلی و آب‌وهوایی ضخامت آن تغییر می‌کند) به ضخامت ۳۰۰ دابسون معادل با ۳ میلی‌متر در لایه استراتوسفر جو زمین، با غلظت بالایی از مولکول ازون (O۳)، که در سال ۱۹۱۳ توسط دو فیزیک‌دان فرانسوی  شارل فابری وآنری بویسون کشف شد. صرفه جوی در مصرف سوخت خودروها...کاهش فعالیت روزمره نبود و کاهش ترافیک تنفس زمین و طبیعت. کاهش جرم و جنایات و دعواهای خیابانی.کاهش تصادفات داخل شهری و بین شهری...کاهش تردد و ترافیک هوایی کاهش تردد و ترافیک دریایی کاهش تردد و ترافیک زمینی کاهش زباله و توجه به محیط زیست نظافت عمومی و توجه به بهداشت کمک به بهداشت جهانی، فضای مجازی برای برگذاری مراسمات تعزیه فضای مجازی برای آموزش و یادگیری در زمینه های مختلف پی بردن به کارایی علم بهتر یا ثروت با توجه به موضوع حتی ثروتمند ترین انسانها روی کره زمین در انتظار کشف داروی COVID-19‎   برای نجات جان خود هستند حتی اگر ثروت داشته باشند سلامتی خود  را  مدیون دستاوردهای علمی و پزشکی می دانند  این ویروس در جهان ماندگاریش بیش از ویروسهای دیگر بوده است که اغلب ویروس مدت زمان کمتری بر روی کره زمین مانده اند و دارویی کشف آنها زودتر صورت گرفته واکسیناسیون  اقدام لازم انجام شده است .ولی این ویروس به صورتی جهشی با توجه به شرایط محیطی و آب هوای در حال تغییر می باشد .

     

     

     

     

     

     

     

     

     

     

     

    شکل (2) بسته شدن لایه ازون

    بعد از شیوع کرونا، بزرگترین حفره ایجاد شده در لایه ازون بسته شده؟!

    کرونا هرچقدر برای انسان کُشنده بود، کره زمین رو دوباره زنده کرد...

    لایه ازون یک سپر دفاعی در ساختار جو زمین است که بیشتر اشعه‌های فرابنفش خورشید را به خود جذب می‌کند. بدون لایه ازون، بقای تقریبا هرچیز زنده‌ای در کره زمین غیرممکن است !

     

    شکل (3) شیوع ویروس COVID-19‎  

     

    بنابر تحقیقات دانشمندان دانشگاه مریلند آمریکا میزان شیوع نوع جدید ویروس کرونا در مناطق واقع در بین عرض‌های جغرافیایی شمالی 30  و 50 درجه بیشتر است.

    آنها نقشه ارتباط کووید ـ ۱۹ با آب و هوا در مناطق مختلف جهان را تدوین کرده و در آن شرایط آب و هوایی هشت شهر دچار شیوع گسترده COVID-19‎، را با ۴۲ شهر دارای پائین ترین سطح شیوع این بیماری همه گیر مقایسه کردند.

    دسته اول شامل شهرهای دائگو(کره جنوبی)، میلان(ایتالیا)، پاریس (فرانسه(، مادرید(اسپانیا(، سیاتل(ایالات متحده آمریکا، ووهان(چین(، قم(ایران( وتوکیو(ژاپن (بود. در این شهرها از ژانویه تا مارس شرایط آب و هوایی مشابه: درجه حرارت از ۳ تا ۹ درجه و رطوبت کم وجود داشته است. آنها با نقاط سیاه در روی نقشه مشخص شده وکمربند بالاترین میزان شیوع ویروس کرونا را تشکیل می دهند.

    دانشمندان چینی در ماه مه به این نتیجه رسیده بودند که بیش از نیمی از موارد ابتلا به نوع جدید ویروس COVID-19)‎) در مکان هایی رخ داده که دمای هوا به ۵ تا ۱۵ درجه سانتیگراد رسیده بود.منبع: روزنامه دیلی میل

    چه چیزی آب و هوای شهری را کنترل می کند؟

    آب و هوای شهری ناشی از تعامل بسیاری از عوامل طبیعی و انسانی است. آلودگی هوا ، مواد سطح شهری، انتشار گرمای انسانی، همراه با عوامل طبیعی باعث اختلافات آب و هوایی بین شهرها و مناطق غیرشهری می شود.

    آب و هوای یک شهر خاص توسط بسیاری از عوامل طبیعی کنترل می شود، هم در مقیاس کلان (به عنوان مثال عرض جغرافیایی) و هم در مقیاس  meso )به عنوان مثال توپوگرافی ، اجسام آب). با رشد و توسعه یک شهر، عوامل جدیدی آب و هوای محلی یک شهر را اصلاح می کنند و به شکل گیری آب و هوای متمایز شهری کمک می کنند.در یک شهر ، بخشهای زیادی از سطح زمین ، به ویژه در مرکز شهر، با خیابانها، ساختمانها و غیره پوشیده شده است که از مواد مختلف ضد نفوذ (بتن، آسفالت و غیره) ساخته شده است.

    پوشش اصلی و طبیعی زمین ممکن است در چمنزارها یا پارک ها حفظ شود، اما معمولاً فقط قسمت کوچکی از منطقه شهر را اشغال می کند.سطح شهر اغلب شخصیتی بسیار پیچیده دارد که متشکل از موزاییکی از مواد مختلف سطحی است.علاوه بر این، هندسه سه بعدی شهرها تمایل به تابش تابش در نزدیکی سطح دارد و بنابراین کاهش افت تابش موج طولانی مشاهده می شود. این بدان معناست که انرژی زیادی در طول روز در شهر ذخیره می شود و به تدریج در شب تابش می یابد. این امر باعث کاهش سرعت خنک سازی شبانه در یک شهر در مقایسه با مناطق غیرشهری می شود.

    عامل مهم دیگر در تعدیل آب و هوای شهری، آلودگی هواوآلودگی های محیطی در مکان های مختلف تحت  تاثیر COVID-19)‎) است. این ترکیب جو شهری را تغییر می دهد، قابلیت جذب را افزایش می دهد و باعث افزایش میزان جذب تابش خورشیدو کاهش الودگی محیط زیست تولید کاز دی اکسید کربن و ترمیم لایه ازون  به سطح زمین می شود. به عبارت دیگر، آلاینده های موجود در هوا نور خورشید را می گیرند و باعث شفافیت کمتر هوا می شوند. بنابراین ، تابش خورشید کمتر به زمین می رسد.با توجه به آلودگی محیط توسط خود انسان خواهد بودکه تولید گازهای سمی و تعطیلی کارخانه ها و فعالیت انساها در تولید زباله کمتر و اهمیت دادن به بهداشت فردی و مسائل روابط اجتماعی در زمینه های مختلف فرهنگی و اجتماعی و سیاسی .. که شیوع  ویروس( COVID-19‎) و آلودگی محیط ادارات و مکان های عمومی در شهرها و محیط مختلف می باشد .آلودگی هوای شهری متشکل از گازها و ذرات جامد ساطع شده توسط صنعت ، حمل و نقل ، سیستم های گرمایشی و غیره است. معمولاً مرکز شهر نسبت به حومه شهر آلوده تر است ، اما این امر به موقعیت صنعت و خیابان های دارای ترافیک شدید بستگی دارد.در صورتی الودگی محیط شهری و شیوع بیماری COVID-19)) باعث تعطیلی  ادارات و کاهش ترافیک شهری است .و خضور انسان در زمینه فضای مجازی باعث کاهش جزیره گرمایی خواهد شد دانشگا هها  دارس عالی و آموزش زنده نگه داشتن در صورتی پیامد های مثبتی  مثل شهرهای تهران ، مشهد و تبریز ،اصفهان  در ایام آلودگی هوا (COVID-19‎) باعث شد به سمت آموزش مجازی در عرصه یادگیری و آموزشی باشد در صورتی که انسان اشرف مخلوقات  کمبودفعالیت انسان باعت امنیت  و سلامتی شهروندان می شود جهان پسا کرونا بهتر  و جنگ کمتر و امنیت بیشتر  خواهد بود (Bozorg Mehr, Mohammad Darvish: 1399)

    در طول روز، بیشترین غلظت آلودگی هوا در ساعاتی با بیشترین میزان ترافیک مشاهده می شود. در طول یک سال ، بیشترین غلظت آلاینده ها در زمستان رخ می دهد که مقدار زیادی از آلودگی هوا مضر ناشی از احتراق انواع مختلف سوخت منتشر می شود ، تا ساختمان های یک شهر گرم شود و جو پایدارترین و در نتیجه کمترین احتمال مخلوط شدن با هوای پاک و رقیق شدن غلظت آلاینده است.در صورتی با ورد موج ویروس COVID-   19آلودگی در محیط شهری ساعت مشخصی را ندارد و نیازمند به بهداشت فردی و فاصله اجتماعی است.

    تأثیر انسان بر آب و هوای شهری به اندازه شهر و ساختار فضایی آن، به تعداد ساکنان و تمرکز صنعت بستگی دارد. شهرهای کوچک با ساختمان های نسبتاً کم در مناطق سبز گسترش یافته و بدون هیچ کارخانه یا کارخانه صنعتی، کمتر از شهرهایی که دارای ساختمان های بلند هستند آب و هوا را اصلاح می کنند.

    اینکه عوامل انسانی چه تاثیری بر آب و هوای محلی دارند ، به شرایط طبیعی یک شهر بستگی دارد. به عنوان مثال، شهری که در یک دره عمیق واقع شده است ممکن است مکرر مه و وزش باد ملایم را تجربه کند. این بدان معنی است که هرگونه آلاینده هوا در سطح زمین گیر می کند و کیفیت هوا به طور کلی ضعیف است.

    با برنامه ریزی ساختار شهری به گونه ای که تأثیر منفی هر دو عامل انسانی و طبیعی را کاهش دهد، می توان آب و هوای شهری را بهبود بخشید. به عنوان مثال، از طریق موقعیت استراتژیک پارک ها و اجسام آبی (به عنوان مثال استخرها و دریاچه ها) و ساخت کارخانه هایی در پایین شهر به طوری که آلودگی هوا توسط باد برطرف شود و به محیط شهری وارد نشود.

    به دلیل آلودگی هوا و افزایش ابر ، ممکن است میزان تابش خورشید در سطح جهان (یعنی هم تابش مستقیم و هم تابش خورشید) بین 10 تا 20 درصد کمتر باشد.

    7.تغییرات آب و هوایی خشونت را افزایش می‌دهد

    بر اساس پژوهش‌های گوناگون می‌توان گفت که گرم شدن هوا باعث افزایش خشونت و قتل و پرخاشگری می‌شود. گفته می‌شود که یکی از دلایل مهم این پدیده، میزان تولید ماده سروتونین در بدن است. نا بر برآوردهای موسسه روبرت کُخ آلمان، در سال ۲۰۱۸ حدود ۵۰۰ نفر در برلین به دلیل افزایش بیش از حد دما جان باخته‌اند .به این ترتیب  به ازای هر ۱۰۰ هزار شهروند برلین ۱۲ نفر قربانی تغییر درجه حرارت هوا شده‌اند.علت مرگ این افراد اختلالات قلبی عروقی، نارسایی کلیه، بیماری‌های تنفسی و سکته مغزی اعلام شده است .علاوه بر این، بر اساس پژوهشی در آفریقای جنوبی، بالارفتن حرارت هوا باعث تغییر آمار قتل می‌شود، به این معنا که  به ازای هر درجه سانتیگراد بیشتر، میانگین قتل ۵، ۱ درصد بالا می‌رود.در فنلاند با هر درجه سانتیگراد اضافی، میزان قتل حتی 1.7 درصد افزایش می‌یابد. https://p.dw.com/p/3hyGD

     

    8.گردش هوای محلی

    وجود ساختمانهای مرتفع و پرجمعیت در شهرها سرعت و جهت باد غالب را تغییر می دهد. آنها همچنین اجازه می دهند الگوهای گردش هوا محلی. باد ممکن است با پاکسازی هوا از آلاینده ها کیفیت هوا را در یک شهر بهبود بخشد اما همچنین ممکن است باعث از بین رفتن گرمای زیاد ساختمان ها شود.گردش هوا در یک شهر توسط عوامل طبیعی و انسانی کنترل می شود، به عنوان مثال درجه حرارت هوا، ناهمواری سطح و وجود موانع مختلف (تپه ها ، جنگل ها ، ساختمان های بلند).

    مناطق شهری در طول روز بسیار سریعتر از مناطق غیرشهری گرم می شوند. این امر منجر به اختلاف فشار جوی بین دو منطقه، فشار کم بر شهر و فشار بیشتر بر حومه اطراف می شود.

    این اختلاف فشار باعث ایجاد بادهایی می شود که به مرکز شهر می وزند. این بادهای محلی در فواصل بسیار کمتری نسبت به آنچه که در اثر الگوهای گردش هوا و اختلاف فشار هوا بر روی قاره ها ایجاد می شود، رخ می دهند.

    با وزش باد در شهر، نسیم شهری ایجاد می شود. با گرم شدن هوای شهر، از تراکم کمتری برخوردار می شود و بالا می رود. هرچه بالا می رود ، گسترش می یابد و سرد می شود. با خنک شدن، سنگین می شود و در حومه شهر فرو می رود. سپس به شهر برمی گردد و این چرخه به عنوان نسیم شهری شناخته می شود.

    وزش باد به شهر تغییر جهت می دهد. خیابان های دارای ساختمان های بلند در هر طرف جاده تونل هایی برای عبور باد ایجاد می کند و ساختمان های عمود بر جهت اصلی باد هم جهت و هم سرعت باد را تغییر می دهند. جاده های اصلی منتهی به شهر به عنوان راهروهای اصلی عمل می کنند که باد از طریق آن وارد شهر می شود. در خیابان های عریض، باد به سادگی جهت خیابان را دنبال می کند. در خیابان های باریک سرعت وزش باد در گوشه و کنار خیابان ها به میزان قابل توجهی افزایش می یابد و گردبادهای محلی در میادین و محل های اتصال خیابان ها که جریان های مختلف هوا به هم می رسند، ایجاد می شوند.

    ساختمانها به عنوان موانعی در مقابل باد عمل می کنند و در مرکز شهر، سرعت متوسط باد حدود 20٪ کمتر از حومه شهر است. وزش باد ضعیف (سرعت باد کمتر از 3 متر بر متر) در شهرها بیشتر از حومه اطراف دیده می شود.
    هنگامی که باد عمود بر یک ردیف از ساختمان می وزد ، سمت باد در معرض وزش شدید باد قرار می گیرد ، در حالی که طرف کم فشار در سایه ای به اصطلاح آیرودینامیکی قرار دارد.
    سرعت باد بیش از 3 متر در ثانیه با بهبود تهویه و افزایش تبخیر به طور کلی بر کیفیت هوای شهر تأثیر مثبت می گذارد. با این حال، این بادها همچنین آلاینده های هوا را به مناطق دیگر پراکنده می کنند و باعث افزایش تلفات گرما از ساختمان ها در زمستان می شوندبادهها عامل پخش ویروس کرونا 19 هستند و باعث انتقال به انسانها می شود

    9.تراز آب در یک شهر

      وقتی باد به یک ساختمان بلند برخورد می کند، جریان هوا تقسیم می شود. بخشی از آن به سمت بالا حرکت می کند و بقیه به دور ساختمان می چرخد. این امر باعث افزایش سرعت باد تا 30٪ در گوشه های ساختمان می شود. ساختمانهای پایین تر در همان منطقه اغلب در نتیجه این اصلاح در جهت باد آسیب می بینند. جریان هوا تولید شده توسط ساختمانهای بلند ممکن است به میزان بارندگی بیشتر در مناطق شهری بیشتر از مناطق غیرشهری است که دلیل اصلی آن وقایع بارشی کوتاه اما فشرده است. در یک شهر، سطح آسفالت، بتن و سنگ مسلط است و میزان نفوذ آب در زمین را کاهش می دهد.

    در یک منطقه شهری ، تراز آب از همان عناصر تشکیل شده است، اما نسبت آنها به طور قابل توجهی متفاوت است. بارندگی معمولاً بیشتر از مناطق غیرشهری است، تبخیر و تعرق بسیار کمتر است، رواناب سطحی بسیار بزرگتر است (دبی آب زیرزمینی کم است) و ذخیره آب بسیار کمتر است. شده و در متن زیر توضیح داده شده است. تأثیر یک شهر بر رطوبت هوا، بارش و تشکیل مه نامشخص است. بعضی از شهرها روزهای بیشتری با مه و فرکانس ابرهای کومولوس و کومولونیمبوس بیشتر از مناطق غیرشهری اطراف دارند. این پدیده ها همه با رطوبت زیاد هوا و وجود مقادیر زیادی از آلودگی هوا به عنوان هسته های متراکم مورد علاقه قرار می گیرند.علاوه بر این، تشکیل ابر با همرفت افزایش می یابد که در شهر به دلیل اثر جزیره گرمایی شهری شدت بیشتری دارد و به دلیل کم بودن سرعت باد در شهر، مه ایجاد می شود. شهرها در مکانهای مختلف جغرافیایی یافت می شوند و شرایط محلی به این معنی است که آب و هوای همه شهرها متفاوت است. بعلاوه ، وجود کارخانه ها یا نیروگاه های عظیم الجثه ممکن است با ایجاد آلاینده های هوا، گرما و مقدار زیادی بخار آب از برج های خنک کننده به هوا، بر آب و هوای شهری تأثیر بگذارد.میزان آب تحویل داده شده به یک شهر در درجه اول به منطقه آب و هوایی آن بستگی دارد، اما وجود یک شهر می تواند میزان طبیعی باران را در مقایسه با مناطق غیرشهری اطراف 20 تا 30 درصد افزایش دهد.

    تفاوت در میزان بارش بین شهرها و مناطق غیرشهری اطراف در بالاترین میزان در تابستان است. در بسیاری از شهرها، بارندگی زیاد در تابستان نتیجه رعد و برق شدید است. افزایش بارندگی نتیجه همان عواملی است که به افزایش ابر در سطح شهر کمک می کند.تبخیر و تعرق در شهرها کم است. این می تواند تا 38 درصد از تبخیر و تعرق در مناطق غیرشهری مجاور باشد. این فرآیند عمدتا تبخیر است ، نه تعرق ، زیرا مناطق سبز نسبتاً کوچک هستند و گیاهان کمی برای نفوذ وجود دارند. تبخیر نیز کم است زیرا آب ایستاده کمی وجود دارد. بیشتر باران به جای نفوذ به داخل زمین، به زهکشی ها و به سیستم فاضلاب می رود. با توجه به تاثیر اقلیم بر شهرها می توان با الودگی محیطی و ویروس های جدید در شهرها که موجب چالش های  شهری و سمت مدیریت بحران در زمینه های محتلف از جمله جامعه شناسان، برنامه ریزان شهری و ...در زمینه های مختلف شهرها از نظر آب هوا توسط اقلیم شناسان و سلامتی شهروندان توسط  جغرافیایی پزشکی به سمت شهر پایدار و امنیت شهرها در زمانهای مختلف مدیریت بحرانی را مورد بررسی قرار داده که شهرهای موفق هستند در این زمینه نخبگان علمی و پژوهشگران در کنار همدیگر  ارائه راحل مطلوب برای محیط شهری قابل شناسایی  کرد .

    آسفالت، بتن و سنگ به طور کلی اجازه نفوذ آب در آنها را نمی دهند. بنابراین رواناب سطحی در شهر تقریباً چهار برابر بیشتر از یک منطقه غیر شهری است و رواناب آب زیرزمینی حدود 50٪ کمتر است. این منجر به احتباس کم می شود.پوشش برفی نوعی احتباس آب موقتی در یک شهر است. با این حال ، در شهر به دلیل تأثیر جزیره گرمای شهری و به دلیل فعالیت های انسانی ، سریعتر از مناطق غیر شهری اطراف ناپدید می شود ، به عنوان مثال از بین بردن برف از خیابان ها.علاوه بر این ، آلودگی هوا در برف در یک شهر باعث کثیف شدن برف و کاهش آلبدو آن می شود. این اجازه می دهد تا برف انرژی بیشتری جذب کند و سریعتر گرم و ذوب شود

    1-8.رطوبت هوا

    بارندگی، منابع آب آشامیدنی و فعالیتهای انسانی (نظافت خیابان ، آبیاری چمنها ، بخار آب از برج های خنک کننده نیروگاه ها) همگی منابع آب در محیط شهری هستند. این آب می تواند تبخیر شده یا وارد سیستم فاضلاب شود. انتقال و ماندگاری ویروس کرونای جدید در آب شرب: تحقیقات حاکی از آن است که ویروس‌هایی از خانواده کرونا قابلیت باقی ماندن و زنده‌مانی را در آب شرب داشته‌اند. براساس این تحقیقات مهم‌ترین فاکتور بر درجه زنده‌مانی این ویروس‌ها در آب در درجه اول دما و در درجه دوم املاح موجود در آب است. ویروس‌های مذکور در دمای معمولی ۲۳ درجه سانتی‌گراد، از ۶ تا ۱۲ روز و همچنین در دمای ۴ درجه سانتی‌گراد حتی تا بیش از ۱۰۰ روز نیز در آب قابلیت باقی ماندن و زنده‌مانی را دارند. وجود املاح بیشتر در آب می‌تواند به قابلیت ماندگاری بیشتر این نوع ویروس‌ها کمک کند. البته آمار و ا‌قام ارائه شده برای خانواده کروناویروس‌ها تا قبل از ویروس کرونای جدید است. تحقیقات و توصیه‌های سازمان بهداشت جهانی و اداره حفاظت محیط‌زیست آمریکا نشان داده ویروس کرونای جدید در شرایط آزمایشگاهی و با توجه به دما و سایر پارامترهای کیفی آب می‌تواند از روزها تا هفته‌ها در آب باقی بماند. براساس این تحقیقات می‌توان نتیجه گرفت که روش‌های معمول تصفیه آب از جمله گذراندن از فیلتر و همچنین گندزدایی تا حد زیادی در از بین بردن این ویروس موثر خواهد بود. در این راستا، گندزدایی به‌وسیله کلر و استفاده از نور ماورای بنفش موثر است. انتقال و ماندگاری ویروس کرونای جدید در فاضلاب: ویروس‌های خانواده کرونا (تا قبل از ویروس کرونای جدید) از دو تا سه روز در دمای ۲۳ درجه سانتی‌گراد قابلیت باقی ماندن و زنده‌مانی را در محیط فاضلاب دارند. شواهدی مبنی‌بر انتقال ویروس کرونای جدید از فاضلاب به انسان وجود ندارد. در زمان اپیدمی بیماری سارس در سال ۲۰۰۳ نیز، این بیماری از طریق فاضلاب به تکنسین‌ها و کارگران در تماس با فاضلاب منتقل نشد. البته شرایط برای ویروس جدید کرونا به‌دلیل جدید بودن آن می‌تواند تا حدی متفاوت باشد. 

    رطوبت عمدتا توسط سرعت باد با سرعت کم باد که رطوبت زیاد را کنترل می کند کنترل می شود. در طول شب ، مرکز شهر معمولاً از حومه شهر مرطوب تر است زیرا ساختمان ها جریان هوا را ضعیف می کنند.حومه شهرها با ساختمان های پراکنده و پایین تر، تهویه هوا بهتر و خشک تر هستند.در صورتی وجود ویروس کووید 19 بیشترین آلودگی در مراکز شهرها ومکانهای پر رفت آمد و درعین رطوبت زیاد باعث ماندگاری این ویروس در محیط است .

    پدیده ای معروف به به دام انداختن خورشید می تواند در دره هایی رخ دهد که به موجب آن تابش خورشید از بسیاری از سطوح داخل دره منعکس می شود و فرصت بیشتری برای جذب فراهم می کند.به طور کلی، حدود 60٪ از تابش خالص تمام طول موج به عنوان گرمای محسوس در هوا آزاد می شود و 30٪ در دیوارها و خیابان ها ذخیره می شود. فقط 10٪ برای تبخیر آب استفاده می شود زیرا سطوح مصنوعی آب را مانند سطح طبیعی ذخیره نمی کنند و معمولاً فقط مقدار کمی از فضای سبز در یک شهر وجود دارد.این درصدها برای شهرهای مختلف متفاوت است و به عنوان مثال به میزان زمین پارک و میزان آبیاری بستگی دارد.طی یک چرخه سالانه ، شدت انتشار گرمای انسانی به همان میزان شدت جزیره گرمایی شهری تغییر می کند. در آب و هوای سرد در زمستان ، گرمایش خانگی و سوختن فسیلی انرژی بیشتری نسبت به خورشید در هوا منتشر می کند ، در حالی که در آب و هوای گرم ، تهویه مطبوع بار حرارتی دیگری را به هوای گرم موجود اضافه می کند.در شهرها مقدار آب از دست رفته در اثر تبخیر کم است زیرا سطوح مصنوعی به همان اندازه که سطوح طبیعی جذب آب نمی کنند، هنگام باران، آب به سرعت به سیستم فاضلاب شهری می ریزد و ساختمان ها و جاده ها به سرعت خشک می شوند. این بدان معنی است که گرمای بیش از حد برای تبخیر آب استفاده نمی شود (زیرا زمین کمی خوابیده است) بلکه باعث گرم شدن هوا می شود. وجود مقادیر زیادی پوشش گیاهی در بسیاری از شهرها تا حدی با این اثر خنثی می کندبا توجه  وجود گرما در محیط های شهری در زمینه شیوع ویروس جدید کووید 19در جهان  دارای ویژگی اقلیم های مختلف  فقط تاثیر در بهداشت فردی وزدن ماسک و استفاده از مجازی مجاری برای زندگی روزمه از نظر آموزشی ،اقتصادی ، اجتماعی در کل زندگی بشتر به سمت مجازی و دنیایی مجازی در زمینه های مختلف قرار داد است ،پس هر چقدر شهرها از نظر امکانات و زیرساخت نیازمند به برنامه ریزی در زمینه های  شبکه مجازی باعث کاهش آلودگی هاا در شهرها  خواهد شد.

     

     

     

    کاهش قابل توجه تولید گاز کربن در جهان

    شکل (4) نمودار وضعیت کرونا

    شکل شماره  5 در شرایطی که محدودیت‌های جهانی مرتبط با شیوع کرونا موجب تعطیلی بسیاری از صنایع و کارخانه‌ها شده، آمارها بیانگر کاهش ۱۷ درصدی تولید گاز کربن است. این مساله بیانگر تاثیری است که تک تک افراد می‌توانند در تغییرات آب و هوایی داشته باشد.

     

     

    شکل (5) میدان آزادی شهر تهران در زمان شیوع کووید 19آسمان ابری و بدون آلودگی هوا

                     

    شکل(6) مقایسه  رد پای کربن در کشورهای مختلف :

    با توجه به شکل 6 مقایسه  ردپای کربن کشورهای مختلف؛ انتشار گازهایی که به زعم تعداد قابل توجهی از دانشمندان، از مهمترین عوامل گرمایش جهانی و تغییر اقلیم است...

    شکل (7) آخرین آمار مبتلایان به کرونا در ایران

    شنبه 27/6/1399

    شناسایی ۲۸۱۵ بیمار مبتلا به کووید ۱۹ در کشور ، جان باختن ۱۷۶ بیمار کرونایی در شبانه روز گذشته دکتر لاری سخنگوی وزارت بهداشت:بر اساس آخرین اطلاعات کرونا در کشور، استانهای تهران، مازندران، گیلان، قم، اصفهان، خراسان رضوی، آذربایجان شرقی، کرمان، خراسان شمالی، سمنان، یزد، زنجان و قزوین در وضعیت قرمز قرار دارند.همچنین استانهای آذربایجان غربی، البرز، فارس، لرستان، هرمزگان، اردبیل، بوشهر، کرمانشاه، کهگیلویه و بویراحمد، خراسان جنوبی، مرکزی، ایلام، چهارمحال و بختیاری، گلستان و خوزستان در وضعیت هشدار قرار دارند. با توجه به شرایط هشدار دهند اقلیم مختلف و شرایط گسترش در مناطق کوهستانی ، دشتی ، بیابان ، در مانطق سرد سیر و گرم سیر این بیماری هنوز در وضعیت قرمز می باشد تنها رعایت بهداشت فردی و فاصله گرفتن در فضاهای اجتماعی   و استفاده درست از و هر خانه یک پایگاه سلامت خانوده می باشد.

    نتیجه گیری :

    تاثیرات انسان و اقلیم، بر سلامتی شهروندان در برنامه ریزی شهری و عوامل معمولاً دگرگونی و تغییر در اقلیم، پدیده‌ای طبیعی است .که در مقیاس زمانی چند هزار ساله رخ می‌دهد اما تغییرات اقلیمی که اخیراً به وقوع پیوسته؛ در مقایسه با تغییرات اقلیمی دو میلیون سال پیش بسیار شدیدتر بوده است و زمین در طول دو دهه گذشته به اوج گرمای خود در دو هزار سال اخیر رسیده است. این پی‌آمدها می‌توانند به دلایل گوناگونی هم‌چون ویرانی محیط خانه، آواره‌گی، قحطی، سوءتغذیه، بی‌کاری، فقر و هم‌چنین؛ شیوع بیماری‌های عفونی و غیر عفونی، تنفسی و قلبی عروقی خطرناک؛ بر روی سلامتی روان انسان‌ها تأثیرات مخربی داشته باشند. در چنین شرایطی که هر روز بحران گرمایش زمین رو به فزونی است بدون تردید؛ روند افزایشی جمعیت، دامنه این مخاطرات را گسترش بیش‌تری خواهد دادو فعالیت انسانها با توجه به شرایط COVID-19  موجب گسترش فضاهای مختلف در زمینه فضای مجازی در زمینه های مختلف  در شرایط بحرانی نه تنها این بیماری بلکه سایر بحران های طبیعی و انسانی  می باشد. این پژوهش با استفاده از منابع کتابخانه ای و اسنادی استفاده شده است .. در حال حاضر زمین ۶.۰ درجه سانتیگراد گرم‌تر از سال ۱۹۰۰ میلادی است. بسیاری از دانشمندان نسبت به گرمایش روزافزون زمین هشدار داده‌اند و برخی از آنان معتقد اند که تنها چند دهه برای مقابله با این مشکل فرصت هست و پس از گذشت این مدت نجات کره زمین امکان‌پذیر نخواهد بود، زیرا حتا افزایش یک درجه‌ای دمای کره زمین سبب تغییرات قابل ملاحظه‌ای در آب و هوای زمین و شرایط زنده‌گی موجودات زنده آن خواهد شد. تغییرات اقلیمی معمولاً با رویدادهای آب و هوایی حدی هم‌چون خشک‌سالی، بارش‌های شدید، امواج گرما و سرما همراه هستند. بر طبق مطالعات گذشته اقلیم شناختی، شرایط اقلیمی زمین، چه در مقیاس جهانی و چه منطقه‌ای، به دلایل گوناگون پیوسته در حال تغییر و نوسان بوده است و وقوع مکرّر تغییرات اقلیمی ناگهانی باعث بروز تنش‌ها و فشارهای شدیدی بر طبیعت و شیوه زنده‌گی جوامع انسانی شده است. با وجودی که روند کلی دما از حدود ۵۰۰۰ سال پیش تا کنون؛ احتمالاً به دلیل کاهش برون‌دادهای خورشیدی، به سوی سرمایش میل می‌کرده است اما به دلیل فعالیت‌های انسانی شدید و روند تصاعدی افزایش جمعیت طی حدود ۲۰۰ سال اخیر، دمای زمین به طور فزاینده‌ای در حال افزایش بوده است. تأثیرات این تغییر اقلیم بر طبیعت به صورت بالاآمدن و اسیدی شدن آب اقیانوس‌ها، ذوب شدن یخ‌های قطبی، افزایش رویدادهای النینو (رخداد اقلیمی بزرگ) و بروز رویدادهای آب و هوایی حدّی مانند امواج گرما و سرما، طوفان‌های شدید، بارش‌های سیل‌آسا، خشک‌سالی‌ها، طوفان‌های گرد و غبار و آتش‌سوزی‌های جنگلی ظاهر می‌شود که باعث اختلال در حیات گونه‌ها می‌گردد طی یک چرخه سالانه ، شدت انتشار گرمای انسانی به همان میزان شدت جزیره گرمایی شهری تغییر می کند. در آب و هوای سرد در زمستان ، گرمایش خانگی و سوختن فسیلی انرژی بیشتری نسبت به خورشید در هوا منتشر می کند ، در حالی که در آب و هوای گرم ، تهویه مطبوع بار حرارتی دیگری را به هوای گرم موجود اضافه می کند.در شهرها مقدار آب از دست رفته در اثر تبخیر کم است زیرا سطوح مصنوعی به همان اندازه که سطوح طبیعی جذب آب نمی کنند ، هنگام باران ، آب به سرعت به سیستم فاضلاب شهری می ریزد و ساختمان ها و جاده ها به سرعت خشک می شوند. این بدان معنی است که گرمای بیش از حد برای تبخیر آب استفاده نمی شود (زیرا زمین کمی خوابیده است) بلکه باعث گرم شدن هوا می شود. وجود مقادیر زیادی پوشش گیاهی در بسیاری از شهرها تا حدی با این اثر خنثی می کندبا توجه  وجود گرما در محیط های شهری در زمینه شیوع ویروس جدید کووید 19در جهان  دارای ویژگی اقلیم های مختلف  فقط تاثیر در بهداشت فردی وزدن ماسک و استفاده از فضای مجازی  برای زندگی روزمه از نظر آموزشی، اقتصادی، اجتماعی در کل زندگی بشتر به سمت مجازی و دنیایی مجازی در زمینه های مختلف قرار داد است، از نظر امکانات و زیرساخت شهر وندان نیازمند به برنامه ریزی در زمینه های  شبکه مجازی باعث کاهش آلودگی ها در شهرها  خواهد شد. بهگفته مقامات سازمان جهانی بهداشت میزان انتشار ویروس کرونا ارتباطی با تغییرات دما ندارد، اما با سرد شدن هوا به دلیل آنکه افراد تمایل دارند در محیط‌های سربسته بمانند سرعت انتشار ویروس بیشتر می‌شود. مطالعات نشان می‌دهد کرونا از طریق آب منتقل نمی‌شود و تا به امروز عامل بیماری کووید ۱۹ در آب آشامیدنی مشاهده نشده است، بنابراین با شنا کردن در استخر ممکن نیست به کرونا مبتلا شوید. اما با ورود به استخر شلوغ، ممکن است به دیگران نزدیک شوید و اگر فردی مبتلا به کرونا باشد می‌تواند شما را بیمار کنددر نتیجه مصرف ماسک و وسایل بهداشتی الکل و ضد عفونی  در این شرایط بیشتر شده است هرچند می توان با استفاده از ماسک می توان تا حدودی از گسترش شیوع بیماری جلوگیری کرداما باعث تعطیل شدن شغل و بیکاری در شهرها شده است وجودشرایط اقلیم و برنامه ریزی در تمام شهرهای جهان شده است که نیازمند  زیر ساخت هوشمند و بهداشت شهری و سلامتی شهروندان و تغیرات اقلیم و پایداری و هشدارجدی سازمان جهانی برای حفظ محیط زیست و بهبود زندگی انسان از طریق  فضای مجازی و دور کاری در زمینه های مختلف شهری و روستایی شده است .

    References :

    1- Sobh Iran Donya-e-Eqtesad newspaper, newspaper number 4978, Monday, September 8, 2016, Corona effect on water and wastewater resources

    2- Mohebbi Rad, Houtan, Mohebbi, Fereydoun, Seidgar, Massoud (2016) Investigation of the effect of geographical and climatic factors on the prevalence of Covid-19 disease in Iran Artemia Research Center, Fisheries Research Institute, Research, Education and Extension Organization Agriculture, Urmia, Iran, Source: 34Number 1234 Medical Journal Today

    3- Sajjadi et al. (2016) The role of climate in the prevalence of corona, Deutsche Welle

    4- https://www.bbc.com/persian/science-53067917

    5-Amiri, Hamidollah (1399) 8 Sobh newspaper Research on corona, climate change and its effects in the world https://8am.af/

    6-Rahnama, Mohammad Rahim, Bazargan, Mehdi (1399) Article on the analysis of spatio-temporal patterns of Covid 91 virus epidemic and its risks in Iran Environmental risk management (Knowledge of former risks) / Volume 7, Number 2, Summer 9911 / p. 927 -999

    7- Mehrdanesh, Gona, Azadizadeh, Namdar (1399) Article on the concept of urban resilience, management and future planning of cities (Corona 19) in the Journal of Geography and Human Relations, Volume 3, Number 1

    8- Bozorg Mehr, Mohammad Darvish, (1399) A Reflection on the Positive and Negative Role of Quid 19 on the Biosphere, the Second National Conference on Geography, Environment, Security and Cyberspace Tourism

    9- (Escoro, Giselle: 1998). Climate book and city of urban environment, Nature Publications.

    10-Jafarpour: Ebrahim: (2011) Basics of Climatology, Payame Noor University Press.

    11-Deutsche Welle, Environment, https://p.dw.com/p/3hyGD