ارزیابی و سنجش عوامل امنیت زنان در پارک های شهری با تاکید بر امنیت محیطی(مورد مطالعه پارک علامه اهواز)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

جغرافیا،علوم انسانی،دانشگاه پیام نور،اهواز،ایران

چکیده

رشد شهرها و افزایش جمعیت، سبب تغییر ساختار و عدم تعادل میان کالبد شهر و طبیعت شد و افزایش نیازافراد به مکان های عمومی را جهت گذران اوقات و کسب آسایش دربرداشت. پارکها به منظور برقراری تعادل در پیکره شهری و طبیعت به وجود آمدند. اما با گذر زمان و پر رونق شدن مکان ها؛ پارکها به مکان جرم و جنایت نیز تبدیل و عدم امنیت لازم، استفاده برای همه اقشار را با مشکلاتی روبرو ساخت. هدف این مقاله، ارزیابی و سنجش عوامل امنیت زنان در پارک های شهری با تاکید بر امنیت محیطی(مورد مطالعه پارک علامه اهواز) می باشد؛ بنا به ماهیت موضوع و اهدافی که برای آن پیش بینی شده، از نوع توصیفی-تحلیلی ؛ جامعه آماری مورد مطالعه زنان حاضر در پارک علامه که تعداد 50 نفر انتخاب شده اند مورد نمونه تصادفی قرار گرفتند. تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS و آزمون همبستگی فریدمن تست، کوروسکال والیس اچ تست انجام شد. یافته ها حاکی از آن است که رتبه بندی متغیرهای شاخص اجتماعی و امنیتی براساس آزمون فریدمن نشان می دهد که حضور افراد در ساعات مختلف شبانه روز با میانگین 13/6، در رتبه اول، برقراری ارتباط با پارک با میانگین 32/5، در رتبه دوم، نفوذپذیری وسایل نقلیه موتوری، امنیت در رفت و آمد با میانگین 79/4 در رتبه سوم، قرار دارند.
نتیجه گیری اینکه: نظارت اجتماعی، راحتی و آسایش و اجتماع پذیری و... ، به طور مستقیم بر مطلوبیت فضاهای عمومی از منظر بانوان اثرگذار است، که با بهره گیری از این موضوع و تغییر و اصلاح هر یک از این متغییرهای مستقل در فضای شهری، می تواند محیط هایی جاذب برای حضور همه گروه های استفاده کننده و به ویژه بانوان فراهم آورد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Assessment and assessment of women's security agents in urban parks with emphasis on environmental security(Study of Allameh Ahvaz Park)

نویسنده [English]

  • Zahra Saki
Geography, Humanities,Payame Noor University, Ahvaz,, Iran
چکیده [English]

The growth of cities and population growth has changed the structure and imbalance between the body of the city and nature, and increasing the need for public places to pass and acquire comfort. Parks were created in order to balance the urban and nature. But with the passage of time and thriving places; Parks, to the place of crime, also made it difficult to use for all strata. The purpose of this paper is to assess and measure the security factors of women in urban parks with emphasis on environmental security (studied by Allameh Ahvaz); According to the nature of the subject and goals for which predicted, descriptive-analytical type; The statistical population of women in Allameh park, which was selected, were selected randomly. Data analysis was performed using SPSS software and Friedman's correlation test, Kurkal Wallis Ht-test. Findings indicate that the ranking of social and security variables based on Friedman test shows that the presence of people at different hours of day with an average of 13\/6, ranked first, communicating with the park with an average of 32\/5, ranked Second, the permeability of motor vehicles, security in the commute with an average of 4.79 in the third place.
Conclusion: Social monitoring, comfort and comfort and socialization, etc. directly affects the desirability of public spaces from the perspective of women, which utilizes this issue and modify and modify any of these independent variables in space Urban can provide adsorbent environments for the presence of all users and especially women.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Security
  • Environmental Security
  • Women
  • Allameh Park
  • Ahvaz
آریان کیان،مصطفی(1397) سنجش مؤلفه های اثرگذار بر حس امنیت و حضور زنان در فضاهای شهری (مطالعه موردی:پارک شهر گرگان)، فصلنامه جغرافیا و برنامه ریزی شهری چشم انداز زاگرس ،دوره 10،شماره 37، پاییز،صفحات48-30
آنامرادنژاد، ر،بلوری، ز،1396، مؤلفه های تأثیرگذار در ارتقاء امنیت فضاهای عمومی (نمونه مورد مطالعه: پارک های شهر آمل)، آمایش محیط،شماره 39،سال 10،صفحات153-131
آذر،علی و محمدی بیرنگ،مهدیه(1398) تحلیل احساس امنیت زنان در فضاهای عمومی با تأکید بر پارکهای شهری، مطالعه موردی: تبریز، دو فصلنامه علمی پژوهش های بوم شناسی شهری، سال دهم، شماره 2، پیاپی 2 ، پاییز و زمستان،صفحات 27-40
الیاس زاده، مقدم؛ و سیدنصرالدین؛ و ضابطیان، الهام(1389) بررسی شاخصهای برنامه ریزی شهری مؤثر در ارتقای امنیت زنان در فضاهای عمومی با رویکرد مشارکتی (نمونه موردی: بخش مرکزی شهر تهران، نشریه هنرهای زیبا - معماری و شهرسازی،شماره43،صفحات56-43
بمانیان، محمد رضا.؛ رفیعیان، مجتبی. و ضابطیان، الهام (1388). سنجش عوامل مؤثر بر ارتقاء امنیت زنان در محیط‌های شهری (مورد محدوده اطراف پارک‌ شهر تهران) ، فصلنامۀ علمی- پژوهشی پژوهش زنان، دوره 7 ، شماره 3، پاییز،صفحات 49- 67.
پور احمد،احمد،آروین،محمود و رحیم پور،نگار(1395)ارزیابی احساس امنیت زنان در فضاهای شهری مطالعه موردی: منطقه یک شهر اهواز، فصلنامه علمی-پژوهشی مطالعات شهری،شماره 23،تابستان،صفحات68-53
حاتمی،سنبل و جلالیان،سارا (1398) احساس امنیت زنان با توجه به طراحی کالبدی در پارک سیفیه ملایر، فصلنامه فضای گردشگری، سال هشتم، شماره 31،تابستان،صفحات 40-17
حاجی‌احمدی همدانی، آذین؛ ماجدی، حمید. و جهانشاه‌لو، لعلا. (1394). بررسی معیارهای تأثیرگذار بر افزایش میزان فعالیت زنان در فضاهای شهری؛ مطالعۀ موردی محلۀ پونک (20متری گلستان) شهر تهران، فصلنامۀ علمی-پژوهشی مطالعات شهری، شماره 14، پاییز صفحات 58-47 .
حسنعلی پور،عباس(1400)  عوامل موثر بر احساس امنیت اجتماعی زنان در فضاهای شهری، مجله علمی پژوهش در مهندسی عمران و معماری ایران، سال ششم، شماره 20،بهار،صفحات 72-51
حسین زاده دلیر،کریم(1372) عملکرد فضای سبز شهری در برنامه های جامع و اصول طراحی پارک ها، مجله بهبود آموزش جغرافیا، شماره 27،،سال 8،صفحات 19-12
حیاتی،حامد و  نورمحمدی دهبالائی، لیدا(1400) ارزیابی و سنجش عوامل امنیت زنان در پارک های شهری با تاکید بر بهره وری اجتماعی وامنیت محیطی (نمونه موردی: پارک کودک شهر ایلام)، فصلنامه علمی پژوهشی مطالعات امنیت اجتماعی، شماره65،بهار، صفحات140-115
رضازاده، راضیه  و محمدی، مریم (1387) طراحی فضای محله‌ای با تأکید بر رویکرد عدالت جنسیتی و چارچوب اصول اخلاق مراقبتی، فصلنامۀ علمی-پژوهشی نامۀ معماری و شهرسازی، شماره 2، سال 1،پاییز و زمستان،صفحات 92-73.
رضایی، مریم(1391) مطالعه جامعه شناختی احساس امنیت زنان در فضاهای عمومی مطالعه موردی خیابان پاسداران شهر سنندج، چکیده مقاله های اولین همایش ملی علمی پژوهشی زنان و زندگی شهری
رفیعیان،مجتبی و جعفری،ساغر(1399) سنجش رضایتمندی زنان از کیفیت فضاهای عمومی انحصاری با تأکید بر حس ایمنی نمونۀ مطالعاتی: پارک بوستان مادران، شهر جدید اندیشه، تهران، پژوهش های راهبردی مسائل اجتماعی ایران سال نهم، شماره پیاپی28، شماره اول، بهار،158-133
شهرداری اهواز(1400) مطالعات پارک های اهواز، سازمان زیباسازی
شهرداری اهواز(1400) نتایج مطالعات کالبدی محلات اهواز، منطقه هفت، گزیده اطلاعات مناطق،نواحی و محلات شهر اهواز، معاونت برنامه ریزی و توسعه نیروی انسانی، نشر روابط عمومی و امور بین الملل شهرداری اهواز، صفحه32-30
صادقی، نرگس، سبحان اردکانی، سهیل، ذاکرحقیقی، کیانوش(1395) ارزیابی عوامل مؤثر بر تأمین امنیت شهری به منظور افزایش حضور بانوان در فضاهای عمومی شهری مطالعه موردی: پارک ساعی تهران. هویت شهر، شماره بیست وهفتم، سال دهم،  پاییز،صفحات74-65
صفائی پور، مسعود، پیری، فاطمه، امانپور، سعید، شجاعیان، علی(1394) بررسی احساس  امنیت در پارک ها شهری با تاکید بر شاخص های محیطی(کالبدی و اجتماعی)نمونه موردی: شهر ایلام. دو فصلنامه مطالعات پلیس زن- سال نهم- شماره  23،پاییز- زمستان، صفحات29-5
ظفریان پور، آیدا،. قراعینی، حامد( 1394)بررسی محیط کالبدی و حس مکان در پارک شهر،دانشگاه شهید بهشتی، - تهران. سومین کنگره بین الملی مهندسی عمران و توسعه شهری، تهران، ایران
فرهودیان، نازنین. (1394). بررسی امنیت محیطی در پارک‌های بانوان بر پایۀ رویکرد CPTED (مطالعۀ موردی: پارک آنا تبریز). اولین کنفرانس بشر، معماری، مهندسی مدنی و شهر،‌ تبریز، مرکز مطالعات راهبردی معماری و شهرسازی.
قاضی نژاد، مریم. و شاکری، فرشته(1391)بررسی و تحلیل جامعه شناختی ترس از جرم و رفتارهای غیرمدنی در میان زنان شهر تهران با تأکید بر هویت جنسی و هویت مدنی، فصلنامه علمی- پژوهشی مسائل اجتماعی ایران، دوره 3 ، شماره 2 ،زمستان،صفحات202-181
قرایی، فریبا، رادجهانبایی، نفسیه، رشیدپور، نازیلا(1398) بررسی و سنجش حس امنیت درمناطق مختلف شهری (نمونه موردی: مناطق 2و 11 تهران)، دو فصلنامۀ معماری و شهرسازی آرمانشهر، شماره  4،ساه7،بهار و تابستان،صفحات32-17
کیقبادی، سارا. (1393). ارتقاء حضور زنان در فضای شهری با رویکرد توسعۀ امنیت اجتماعی (نمونۀ موردی بلوار سجاد مشهد) ، نخستین همایش مهندسی عمران، معماری و مدیریت پایدار شهری، گرگان.
گلی، علی؛ زادولی خواجه، شاهرخ. و زادولی خواجه، فاطمه. (1392). ارزیابی نگرش جنسیتی در طراحی فضاهای شهری (مطالعۀ موردی: پارک بانوان شمس تبریز). زن در توسعه و سیاست،  شماره 2، سال 11، صفحات 171-188.
سالنامه آماری شهرداری اهواز(1396) فصل چمعیت، معاونت نیروی انسانی شهرداری اهواز
گلی، علی، قاسم‌زاده، بهنام؛ فتح‌بقالی، عاطفه. و رمضان‌مقدم‌واجاری، یاسمن. (1394).عوامل مؤثر در احساس امنیت اجتماعی زنان در فضاهای عمومی شهری (مطالعۀ موردی پارک ائل‌گلی تبریز) ، فصلنامۀ علمی – پژوهشی مطالعات راهبردی زنان، شماره 69، سال 18،پاییز،صفحات136-97.
مجیدی خامنه،بتول،آقایی، پرویز،ضرغامی،سعید و رئیسی،حسین،(1399) تحلیل مؤلفه های تأثیرگذار بر احساس امنیت اجتماعی زنان در فضاهای عمومی سبز موردپژوهی: پارک نیاوران، منطقه یک شهرداری تهران، فصل نامه آمایش محیط، شماره 50،پاییز، صفحات20-1
مدنی‌پور، علی. (1387). فضاهای عمومی و خصوصی شهر، ترجمۀ: فرشاد نوریان، تهران: شرکت پردازش و برنامه‌ریزی شهری.
مفیدی شمریانی، سید مجید. علوی زاده، الهام(1389)تحول رویکرد بصری به اکولوژیک در طراحی پارک های شهری، مجله علمی منظر، شماره 2،تابستان،صفحات60-62
ملکی، سعید، آروین، محمود و بذافکن، شهرام(1397)، بررسی نقش الگوی حکمروایی خوب شهری در تحقق شهر تاب آور(مطالعه موردی:شهر اهواز)، فصلنامه دانش شهرسازی، دوره2، شماره 4، زمستان،صفحه18-1
ملکی،یدالله(1395)شهر و امنیت اجتماعی از منظر آموزه های دینی، آمایش محیط، شماره33،سال9،تابستان،صفحات 153-133
مهدی، علی، پوراحمد، احمد و مهدیان بهمنمیری، معصومه. (1392). بررسی و سنجش سطح امنیت پارک‌های شهری در منطقۀ 2 شهر قم،.پژوهش‌های راهبردی امنیت و نظم اجتماعی،شماره 1، سال 2،بهار و تابستان،صفحات 1-24.
نصیری، قدیر(1381) معنا و اصول جامعه شناسی امنیت. مجله راهبرد شماره 26،صفحات133-112
هاشمی تیله وندی، ملیحه، میرغلامی، مرتضی، رفیعیان، مجتبی( 1393) سنجش رضایتمندی زنان از پارک های بانوان مطالعه موردی پارک های بانوان تبریز. مجله هویت شهر، شماره19، دوره 8پاییزصفحات 69-42
یاران، علی، ارجمندی، هانی، مسگریان، مریم(1398) تاثیر مولفه های کالبدی بر احساس امنیت زنان در فضاهای باز گردشگری شهری نمونه موردی: خیابان سی تیر تهران. مجله منظر،شماره 47، دوره 11،تابستان، صفحات 42-37
 
Bell, Wendy. (1998) “Women and Community Safety.” Bell Planning Associates South Australia, 32: 1-26.
Oneill, P.E. 2006. the European Union and Migration: Security versus Identity, Defence Studies, 6(3): 322-350
Khakzand, Mehdi، Gorji Mahlabani, Teymori Gerdeh, Saeideh(2015) A Specific Park for Women or a Public Park: Womans Perspectives on Using City Parks, Case Study: Four Parks in Tehran. Armanshahr Architecture & Urban Development, 8(14), 45-56 Spring Summer  ISSN: 2008-5079.
Carmona, M. (2010), Contemporary Public Space, Part Two: Classification, Journal of Urban Design Volume 15, Issue 2 : 157-173.
Maruthaveeran, S. and Konijendijk van den Bosch, C.C. (2014). A Socio-ecological exploration of fear of crime in urban green spaces - A Systematic review. Urban Forestry and
Urban Design,13, 1-18
 
Memela, S. and Maharaj, B. (2018) Refugees, violence and gender: the case of women in the Albert Park area in Durban, South Africa. 29(4): 429-443. Retrieved from Available on https://doi.org/10.1007/s12132-018-9356-1.
M.power, Anderes ( 2006) The Ecological park, Massachusetts Institute of Technology