رضایت سنجی اقشار کم درآمد شهری از کیفیت مولفه های محیط مسکونی (نمونه موردی: شهرستان نیر)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل ایران

2 دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران.

چکیده

در طی سال‌های اخیر توجه به ویژگی‌های محیط مسکونی و رضایتمندی از مسکن اهمیت ویژه‌ای یافته است ولی توجه به ویژگی‌های گروه‌های درآمدی متفاوت به خصوص قشرهای آسیب‌پذیر جامعه همچون مددجویان چندان مورد توجه واقع نبوده است. این در حالی است که با شناخت محیط مسکونی این گروه‌ها بیشتر می‌توان در برنامه‌ریزی‌ها و سیاست‌گذاری‌ها به آن‌ها توجه نمود و نهایتاً باعث بهتر شدن محیط مسکونی و در نهایت رشد شهری و توسعه‌ی پایدار شهر شد. در این راستا هدف پژوهش حاضر رضایت سنجی اقشار کم درآمد شهری از کیفیت مولفه های محیط مسکونی شهرستان نیر می باشد.این تحقیق از لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ ماهیت، توصیفی و تحلیلی است. ابزار جمع آوری اطلاعات شامل مطالعات اسنادی و پیمایشی از طریق توزیع پرسش نامه بوده است. جامعه آماری پژوهش مشتمل بر مدد جویان شهری کمیته‌امداد و بهزیستی شهر نیر می‏باشد که به‌ صورت تصادفی در دسترس بوده، جهت تجزیه و تحلیل داده‌ها از نرم افزار SPSS استفاده شده است. در این راستا از آزمون های tتک نمونه ای و t مستقل و هم چنین تحلیل واریانس یک طرفه و آزمون‌ تعقیبی شفه بهره برده شده است. یافته های حاصل از آزمونt تک نمونه‌ای نشان داد رضایتمندی مددجویان از محیط مسکونی‌شان با میانگین عددی (05/3) بالاتر از حد متوسط(3) می‌باشد و تحلیل واریانس یک‌طرفه از تاثیر ویژگی‌های فردی دلالت بر تأثیرگذاری سن بر رضایتمندی بود. با توجه به نتایج تحقیق، ایجاد امکانات بیشتر جهت دسترسی به مراکز بهداشت و درمان و ایجاد پارک ها و فضای سبز می تواند باعث کاهش مشکلات ساکنان و افزایش سطح رضایت مندی این اقشار از مسکن خود گردد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Measuring the satisfaction of low-income urban strata with the quality of residential environment components (case example: Nir city)

نویسندگان [English]

  • Mohammadhasan yazdani 1
  • Zhila Farzaneh 2
1 Professor of Geography and Urban Planning, University of Mohaghegh Ardabili, Ardabil Iran.
2 PhD student of geography and urban planning,, university of Mohaghegh Ardabili, Ardabil, Iran.
چکیده [English]

In recent years, paying attention to the characteristics of the residential environment and satisfaction with housing has gained special importance, but paying attention to the characteristics of different income groups, especially the vulnerable sections of the society, such as those seeking help, has not been given much attention. This is despite the fact that by knowing the residential environment of these groups, it is possible to pay more attention to them in planning and policies, and ultimately it will improve the residential environment and ultimately urban growth and development. It became a stable city. In this regard, the aim of the current research is to measure the satisfaction of the low-income urban strata with the quality of the components of the residential environment in Nair city. The data collection tool included documentary studies and surveys through the distribution of questionnaires. The statistical population of the research consists of the urban help-seekers of Nair City Aid and Welfare Committee, which were randomly available, SPSS software was used to analyze the data. In this regard, one-sample t-test and independent t-test, as well as one-way analysis of variance and Sheffe's post hoc test have been used. The findings from the one-sample t-test showed that the clients' satisfaction with their residential environment is higher than the average (3.05) and the one-way variance analysis of the influence of individual characteristics indicates that Age had an effect on satisfaction. According to the results of the research, creating more facilities for access to health and treatment centers and creating parks and green spaces can reduce the problems of residents and increase the level of satisfaction of these groups with their housing.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Satisfaction
  • residential environment
  • low-income groups
  • Nir city
  • ادواردز. برایان ، تورنت.دیوید .(1393). مسکن پایدار (اصول و اجرا)، ترجمه محمود شورچه، انتشارات مدیران امروز، تهران.
  • ایران نژاد.محمد جواد (1396)، مطالعه مسکن برای گرو ههای کم درآمد شهری با تاکید بر پایداری اجتماعی؛ نمونه موردی شهر ایلام، مجله مدیریت شهری، دوره 16، شماره49، صص 67-76
  • بسحاق. محمدرضا، سالاروند. اسماعیل، تبریزی. جلال.( 1393)، تحلیل بر شاخص‌های پایداری مسکن در مناطق روستایی (مطالعه موردی: دهستان سیلاخور شرقی-شهرستان ازنا)،  مجله جغرافیا و برنامه‌ریزی محیطی، دوره 25، شماره2، صص 119-207
  • پورمحمدی.محمدرضا. (1393)، برنامه ریزی مسکن. چاپ دوازدهم، تهران: انتشارات سمت.
  • حجازی. جعفر.( 1394)، ارزیابی وضعیت طرح مسکن مهر از دیدگاه ساکنان مسکن مهر شهر ماهشهر، فصلنامه توسعه اجتماعی (توسعه انسانی سابق)، دوره 9 ، شماره2، صص 256-229.
  • داداش پور. هاشم، روشنی. صالح .(1392). شناسایی عوامل مؤثر بر کیفیت محیط مسکونی در محله های قدیمی (مطالعه موردی: محله سنگلج تهران)، فصلنامه مطالعات شهر ایرانی اسلامی، د.ره 3، شماره10، صص  61-50
  • رضائی. محمدرضا، کمایی زاده. یعقوب.( 1392). ارزیابی رضایتمندی ساکنان از مجتمع مسکن مهر، مطالعه موردی: سایت مسکن مهر فاطمیه شهر یزد، فصلنامه مطالعات شهری، دوره2، شماره5، (5)، 25- 13  
  • رفیعیان. مجتبی، امین.صالحی، فرزین، تقوایی.علی اکبر(1389).سنجش کیفیت محیط سکونت در شهرک اکباتان تهران ، فصلنامه علمی – پژوهشی برنامه ریزی و آمایش فضا ، دوره14، شماره4، صص 85-63
  • رفیعیان. مجتبی، مسعودی راد. ماندانا، مسعودی راد. مونا، رضائی. مریم. ( 1393). سنجش میزان رضایت مندی ساکنان از کیفیت سکونتی مسکن مهر مورد شناسی: مهرشهر زاهدان، جغرافیا و آمایش شهری منطقه ای،  دوره 4، شماره 12 ،صص 150-135
  • رفیعیان. مجتبی، نظری.مونس، داداش پور. هاشم .( 1394). سنجش رضایتمندی سکونتی ازمطلوبیت مکانی در نواحی شهری برنامه ریزی شده(مطالعه موردی: مهرشهر کرج)، فصلنامه هویت شهر،  دوره10، شماره 27 ، صص 31-40
  • سجودی.مریم؛ محمدزاده. ربابه، شعبان پور. محمد،  نظری. فرهاد .(1395) . سنجش میزان رضایت مندی ساکنان مسکن مهر مهر شهر رشت، فصلنامه جغرافیا و مطالعات محیطی،  دوره 2، شماره3، صص90-79
  • سرایی. محمدحسین، علیان. مهدی، خاوریان. امیررضا .( 1392). مقایسه تطبیقی کیفیت زندگی در بافت‌های قدیم و جدید شهر یزد، مطالعات جغرافیایی مناطق خشک، دوره2، شماره12، صص  ١٤٧-١٢٩
  • سلمانی جلودار. هاجر.( 1395). مقایسه تطبیقی رضایتمندی از محیط مسکونی در انواع بافت شهری( مطالعه موردی: شهر بابل) ،پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه محقق اردبیلی
  • صلواتی، سامان؛ پورمحمدی، محمدرضا .)1402). واکاوی پیشران های کلیدی برنامه ریزی مسکن اقشار کم درآمد شهری با رویکرد آینده پژوهشی (مورد مطالعه: ناحیه منفصل شهری نایسر، سنندج). جغرافیا و روابط انسانی، دوره5، شماره4، صص 23-47
  • قادرمرزی،. حامد، زارع ممقانی. بیتا، زیاری. کرامت الله .( 1392) . ارزیابی کیفیت محیط مسکونی روستاهای ادغام شده در شهر سنندج مورد : روستاهای حسن آباد و نایسر ، فصلنامه اقتصاد فضا و توسعه روستایی ، دوره2، شماره3، صص  56-39.
  • گراوند. لیلا .(1395).  مقایسه تطبیقی رضایتمندی از محیط مسکونی در انواع بافت شهری (نمونه موردی: شهر اردبیل)، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه محقق اردبیلی.
  • محمدتقی. ایمان، کاوه. مهدی( 1391)، سنجش میزان رضایت زندگی در میان ساکنان مسکن مهر فولادشهر اصفهان، نشریه مطالعات جامعه شناختی شهری، دوره2، شماره5، صص 32-1
  • نوری، محمد جواد؛ اسدپور، کاوه (1395). تبیین عوامل موثر بر میزان رضایت مندی ساکنان مسکن مهر از وضعیت سکونت مطالعه موردی: شهر دهاقان. فصلنامه مطالعات شهری، دوره5، شماره18، صص 75-63 5
  • هادیزاده زرگر. صادق، هاشمی امری. وحید، مسعود.محمد.( 1392). سنجش توسعه یافتگی مناطق شهری اصفهان در بخش مسکن، مطالعات و پژوهش های شهری و منطقه ای ، دوره5، شماره17، صص   100-85
  • یزدانی. محمدحسن، گراوند. لیلا، پاشازاده.  اصغر.( 1394). سنجش میزان رضایت مندی ساکنان مسکن مهر از کیفیت محیط مسکونی مسکن مهر کوهدشت، انجمن علمی معماری و شهرسازی ایران، دوره7، شماره1، صص 7150-137
  • Baer, W. C. (2014). Using Housing Quality to Track Change in the Standard of Living and Poverty for Seventeenth-Century London. Historical Methods: A Journal of Quantitative and Interdisciplinary History, 47(1), 1-18
  • Boshagh M.R., Salarvand E. & Tabrizi J. (2012). Analytical on Housing Indicators Sustainability in Rural Area (Case Study: Silakhor Sharghi Rural District –Azna Township), Geography and Environmental Planning Journal, 25th Year, Vol. 54, No. 2, Summer
  • Buys, L., Miller, E .(2012). Residential satisfaction in inner urban higher-density Brisbane, Australia: Role of dwelling design, neighbourhood and neighbours. Journal of Environmental Planning and Management, 55(3): 319–338.
  • Gallent, N, & Robinson, S(2011), housing affordability and implications for the localism agenda in England. Journal of Rural Studies. 27. 297.307-10.1016/j.jrurstud.05.004.
  • Hur, M., Morrow-Jones, H .(2008). Factors that influence residents' satisfaction with neighborhoods. Environment and Behavior
  • Lee, S. M., Conway, T. L., Frank, L. D., Saelens, B. E., Cain, K. L., Sallis, J. F .(2017). The relation of perceived and objective environment attributes to neighborhood satisfaction. Environment and Behavior, 49(2): 136-160.
  • Lee, Y.J. (2008), Subjective quality of life measurement in Taipei, Building and Environmental, 43 (7)
  • Li, G. and Weng, Q. (2007), Measuring the quality of life in city of Indianapolis by integration of remote sensiny and census data, International Journal of Remote Sensiny, 28 (2).
  • Mohit, A. M., Ibrahim, M., Rashid, R. Y (2010), Assessment of residential satisfaction in newly designe d public low-cost housing in Kuala Lumpur, Malaysia. Habitat International, 34(1): 18-27.
  • Mustapha F.H., Al-Fed A. & Wild S., (1995). A Model for Assessing the Effectiveness of Public Housing in Sana'a Republic of Yemen, Constriction, Management and Economics, Vol. 13, pp. 457-465.
  • Strassmann, W. P. (1998), The third world. In W. V. Vliet (Ed.), the encyclopaedia of housing. Thousand Oaks—London—New Delhi: SAGE Publications.
  • Schwartz A.F., (2006), Housing Policy in the United States: An Introduction, Routledge, Taylor & Francis group.
  • Tucker, R., Abass, Z (2018),Residential satisfaction in low-density Australian suburbs: The impact of social and physical context on neighborhood contentment. Journal of Environmental Psychology. 56: 36-45. doi: 10.1016/j.jenvp.2018.02.005
  • Van Poll, R., (1997), the Perceived Quality of the Urban Residential Environment A Multi- Attribute Evaluation