ارزیابی و تحلیل پراکنش و توزیع کاربری های اداری -دولتی در شهر اهواز با رویکرد آمایشی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی ارشد دانشگاه شهید چمران اهواز

2 (دانشیارگروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری .دانشگاه شهید چمران اهواز.اهواز . ایران)

چکیده

موضوع زمین و چگونگی استفاده از آن همواره موضوع و بستر اصلی برنامه‌ریزی شهری بوده و در حقیقت سرنوشت نهایی طرح توسعه شهری را چگونگی مداخله و نظارت بر نحوه استفاده از زمین رقم می‌زند و همواره یکی از مسائل اجتماعی اقتصادی و کالبدی در شهرنشینی معاصر را این مقوله تشکیل داده است. برنامه‌ریزی آمایشی نوعی برنامه‌ریزی فضایی است، این برنامه‌ریزی شامل سطوح برنامه‌ریزی شهری، ناحیه‌ای، ملی و بین‌المللی است. کاربری زمین به‌عنوان یکی از مؤلفه‌های مفهومی آمایش سرزمین نیزبه نوع استفاده از زمین تعریف می‌شود. هدف تحقیق حاضر بررسی نحوه توزیع کاربری‌های اداری-دولتی شهر اهواز با رویکرد آمایش شهری است. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی و مبتنی بر مطالعات کتابخانه‌ای و اسنادی و بررسی‌های میدانی در سطح شهر اهواز می‌باشد. در مرحله تحلیل با استفاده از نرم‌افزار Arc GIS و Geo DA اقدام به تحلیل فضایی و بررسی نحوه پراکندگی جمعیت و کاربری‌های اداری‌_دولتی در شهر اهواز شده است. نتایج تحقیق حاکی نشان داده است که کاربری‌های اداری- دولتی موجود شهر اهواز دارای پراکنش عادلانه‌ای در بین نواحی شهری نیست و به‌غیراز ناحیه 2 شهری، بقیه نواحی دارای سهم ناچیزی از این نوع کاربری‌هاست. بنابراین انتظار می‌رود مدیران شهری بیش‌ازپیش متوجه اهمیت توزیع متوازن این کاربری‌ها باشند تا با اقدامات و برنامه‌ریزی‌های آتی خود، توزیع و تخصیص متوازن کاربری اداری – دولتی به هر یک از نواحی با حفظ انسجام عملی این کاربری و در راستای برخورداری عادلانه نواحی شهری از کاربری مذکور گام برداشته و زمینه‌ساز پایداری محیط شوند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Evaluation and analysis of the distribution of government administrative uses in the city of Ahvaz with an empirical approach

نویسندگان [English]

  • azam ebrahimi 1
  • saeed amanpour 2
1 Senior student of Shahid Chamran University, Ahvaz
2 Associate professor in the Department of Geography and Urban Planning, Shahid Chamran University of Ahvaz,Ahvaz, Iran
چکیده [English]

The issue of land and how to use it has always been the main issue and platform of urban planning, and in fact, the final fate of the urban development plan is determined by how to intervene and monitor the way land is used, and it is always one of the social, economic and physical issues in urbanization. Contemporary is formed by this category. Experimental planning is a type of spatial planning, this planning includes all levels of urban, regional, national and international planning. Land use as one of the conceptual components of land use is land use according to the type of activity. The aim of the present research is to investigate the distribution of administrative-government uses in the city of Ahvaz with the approach of urban planning. The descriptive-analytical research method is based on library and documentary studies and field investigations in the city of Ahvaz. In the analysis phase, using Arc GIS and Geo DA software, a spatial analysis has been carried out and the distribution of the population and government-administrative uses in the city of Ahvaz has been investigated. The results of the research have shown that the existing government-administrative uses of Ahvaz city do not have a fair distribution among the urban areas, and except for the 2nd urban area, the rest of the areas have a small share of these types of uses. Therefore, it is expected that city managers will realize the importance of balanced distribution of these uses, so that with their future actions and plans, the balanced distribution and allocation of government-administrative use to each of the areas while maintaining the practical coherence of this use and in line with the fair enjoyment of the said use by urban areas take a step and become the foundation of environmental sustainability.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Land use
  • urban planning
  • Ahvaz city
  • GIS
  • Geo DA

مراجع

  • امینی الهام؛ حبیب فرح؛ مجتهدزاده غلامحسین. (1389). برنامه­ریزی کاربری زمین و چگونگی تاثیر آن در کاهش آسیب­پذیری شهر در برابر زلزله. فصلنامه علوم و تکنولوژی محیط زیست، 11 (3) ، صص۱۷۴-۱۶۱.
  • جوادی قاسم؛ طالعی  محمد؛ کریمی محمد. (1392). توسعه مدل ارزیابی اثرات اختلاط کاربری­های شهری بر پایه شاخص­ها و تحلیل­های مکانی. نشریه جغرافیا و آمایش شهری_­منطقه­ای، 3(8)، 84-69.
  • حسین­زاده دلیر، کریم ، ملکی  حسین. (1384)، توسعۀ پایدار شهری و کاربری اراضی شهر ایلام. مجله دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه شهید چمران اهواز، 1(1)، 54-23.
  • حسینی­- جنبذی، فرزانه سادات، سبحانی نوبخت. (1394). ارزیابی کاربری اراضی شهری با رویکرد توسعه پایدار (مورد مطالعه: شهر سبزوار­). نشریه مطالعات مدیریت شهری­، 7(24)، صص110-99.
  • خلجی صبا. (1400). اثرات تغییر کاربری اراضی بر برنامه­ریزی کاربری زمین. پژوهش­های مکانی فضایی، 5(3)، 18-5.
  • رازانی اسد. (1381). برنامه­ریزی کاربری اراضی شهری با استفاده از سیستم پشتیبانی برنامه­ریزی What if ( نمونه موردی: شهر دورود). پایان­نامه کارشناسی ارشد شهرسازی، دانشکده هنر، دانشگاه تربیت مدرس تهران.
  • رحیمی اکبر. (1396). تغییرات کاربری زمین شهری و اثر آن بر کار­بری­های عمومی در شهر­. جغرافیا و برنامه­ریزی، 21(59)، 88-65.
  • رهنما محمدرحیم، آفتاب  احمد. (1394). بررسی ارتباط متقابل کاربری‌های ورزشی و حمل­ونقل شهری در مشهد. نشریه جغرافیا و توسعه، 13(38)، 46-31.
  • رهنما محمدرحیم، عباس­زاده غلامرضا. (1387). اصول، مبانی و مدل‌های سنجش فرم کالبدی شهر. انتشارات جهاد دانشگاهی مشهد.
  • زیاری کرامت الله. (1378). اصول و روش­های برنامه­ریزی منطقه­ای. انتشارات دانشگاه یزد.
  • زیاری کرامت­الله، مینایی عباس،  زیاری سمیه. (1391). برنامه­ریزی کاربری اراضی در شهر گرمی. مجلۀ جغرافیا و توسعۀ شهری، 1(1)، 49-27.
  • شیعه اسماعیل. (1393). مقدمه­ای بر مبانی برنامه‌ریزی شهری. انتشارات دانشگاه علم و صنعت ایران، چاپ سی و پنجم.
  • ضرابی اصغر؛ غلامی بیمرغ یونس، موسوی سیدعلی. (1388). بررسی کاربری اراضی شهر نورآباد ممسنی با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (جی آی اس). مجله مطالعات و پژوهش­های شهری و منطقه­ای­، 1(1)، 48-25.
  • عبدالهی علی­اصغر،  غضنفر­پور  حسین،  رضایی  زهره. (1394). بررسی و ارزیابی کاربری اراضی مناطق 9 گانه شهر شیراز  با استفاده از مدل ال کیو در محیط جی آی اس. برنامه‌ریزی فضایی (جغرافیا)، 5(1)، صص۸۲-۶۳.
  • فرید یدالله. (1375). جغرافیا و شهرشناسی. انتشارات دانشگاه تبریز. چاپ دوم.
  • قنبری ابوالفضل؛ واعظی  موسی، باکویی مائده. (1400). ارزیابی تاثیر برنامه­ریزی کاربری زمین بر مصرف انرژی (مطالعه موردی: شهر تبریز). نشریه فضای جغرافیایی، 21(73)، 72-55.
  • هاروی دیوید. (1382)، عدالت اجتماعی و شهر. ترجمة محمدرضا حائری، بهروز منادی­زاده و فرخ حسامیان، انتشارات شرکت پردازش و برنامه ریزی شهری، جلد اول، چاپ اول، 372 صفحه.
  • هاشم­زاده همایونی مهرداد. (1379). مسائل و مباحث نظام کاربری زمین در شهرسازی. م‍ع‍ماری‌ و ش‍ه‍رس‍ازی، 9 (57).
  • یاری ژیلا ، مرادی محمدرضا. (1389). بررسی کاربری اراضی شهر اهواز با استفاده از جی آی اس­. دومین همایش علمی سراسر دانشجویی جغرافیا­، دانشگاه تهران.  
  • Feyzan, E., (1997). The distribution of urban public services: the case of parks and recreational services in Ankara, Journal of Cities, (6) 14, Elsevier Publishing, Pp 353- 361.
  • Greer, J.R., (2002), Equity in the Spatial Distribution of Municipal Services: How to Operationalize the Concepts and Institutionalize a Program, University of Texas, Dallas
  • Salvati, L., Munafo, M., Morelli, V. G., Sabbi, A., (2012). Educational land user challenges reviews of the city Hertogenbosch in The Netherlands Landscape and urban planning. 105 (1-2), 43-52.
  • Ton, D. N., (2008). Future land –use in the Netherlands: evaluation of the national spatial strategy planning support systems best practices and new methods. Planning Support Systems Best Practice and New Methods. 53-67.
  • Wiley, J., Norlnan, R., (1975). Urban Geography. London, P 77.
  • Winkler, K., Fuchs, R., Rounsevell, M., Herold, M., (2021). Global land use changes are four times greater than previously estimated. Nat Commun. 12(1).

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 14 تیر 1402
  • تاریخ پذیرش: 23 تیر 1402

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار