نقش ترویج دانش بومی حفاظت از محیط زیست در کشاورزی پایدار

خسروی پور, بهمن; چراغی, میترا; سلیمانی, خدیجه; سرخی, علی

doi:10.22034/gahr.2024.435028.2027

نقش ترویج دانش بومی حفاظت از محیط زیست در کشاورزی پایدار

نوع مقاله : طرح پژوهشی

نویسندگان

¹ دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان

² گروه مهندسی طبیعت دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان

³ ملاثانی. دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان. گروه ترویج و آموزش کشاورزی

10.22034/gahr.2024.435028.2027

چکیده

عدم موفقیت کشورها در نیل به توسعه پایدار لزوم توجه به مشارکت مردم محلی و اهمیت و ارزش دانش بومی و محلی آنان را دو چندان ساخته است. بنابراین در سال‌های اخیر دانشمندان و برنامه‌ریزان محیط زیستی بدین نتیجه رسیده‌اند که یکی از راه‌های مهم و مؤثر برای کاهش چالش‌های محیط‌زیستی و مقابله با آنها، بومی‌سازی فناوری‌های مدرن و همچنین احیا و استفاده از روش‌ها و دانش‌های بومی هر منطقه جغرافیایی است. در این مقاله با استناد به منابع کتابخانه‌ای و اینترنتی و بر مبنای ادبیات نظری موضوع، ضمن تشریح ویژگی‌های دانش بومی (استوار بودن بر پایه تجربه، جنبه کاربردی داشتن، سازگاری با محیط و فرهنگ بومی) اهمیت و جایگاه دانش بومی در فرایند توسعه و بخش کشاورزی (از طریق هم‌افزایی اثربخشی، بهره‌وری، سازگاری و توسعه) تشریح شده است و با اشاره به چالش‌های بکارگیری دانش بومی، استراتژی‌های مقابله با این چالش‌ها را نیز بحث شده است.
عدم موفقیت کشورها در نیل به توسعه پایدار لزوم توجه به مشارکت مردم محلی و اهمیت و ارزش دانش بومی و محلی آنان را دو چندان ساخته است. بنابراین در سال‌های اخیر دانشمندان و برنامه‌ریزان محیط زیستی بدین نتیجه رسیده‌اند که یکی از راه‌های مهم و مؤثر برای کاهش چالش‌های محیط‌زیستی و مقابله با آنها، بومی‌سازی فناوری‌های مدرن و همچنین احیا و استفاده از روش‌ها و دانش‌های بومی هر منطقه جغرافیایی است. در این مقاله با استناد به منابع کتابخانه‌ای و اینترنتی و بر مبنای ادبیات نظری موضوع، ضمن تشریح ویژگی‌های دانش بومی (استوار بودن بر پایه تجربه، جنبه کاربردی داشتن، سازگاری با محیط و فرهنگ بومی) اهمیت و جایگاه دانش بومی در فرایند توسعه و بخش کشاورزی (از طریق هم‌افزایی اثربخشی، بهره‌وری، سازگاری و توسعه) تشریح شده است و با اشاره به چالش‌های بکارگیری دانش بومی، استراتژی‌های مقابله با این چالش‌ها را نیز بحث شده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

علوم اجتماعی

عنوان مقاله [English]

نقش ترویج دانش بومی حفاظت از محیط زیست در کشاورزی پایدار

نویسندگان [English]

bahman khosravipour ¹
mitra Cheraghi ²
Khadijeh Soleimani Harooni ¹
Ali Sorkhi ³

¹ agricultural university

² Department of Nature Engineering, Agricultural Sciences and Natural Resources University of Khuzestan, Mollasani, Iran.

³ ملاثانی. دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان. گروه ترویج و آموزش کشاورزی

چکیده [English]

عدم موفقیت کشورها در نیل به توسعه پایدار لزوم توجه به مشارکت مردم محلی و اهمیت و ارزش دانش بومی و محلی آنان را دو چندان ساخته است. بنابراین در سال‌های اخیر دانشمندان و برنامه‌ریزان محیط زیستی بدین نتیجه رسیده‌اند که یکی از راه‌های مهم و مؤثر برای کاهش چالش‌های محیط‌زیستی و مقابله با آنها، بومی‌سازی فناوری‌های مدرن و همچنین احیا و استفاده از روش‌ها و دانش‌های بومی هر منطقه جغرافیایی است. در این مقاله با استناد به منابع کتابخانه‌ای و اینترنتی و بر مبنای ادبیات نظری موضوع، ضمن تشریح ویژگی‌های دانش بومی (استوار بودن بر پایه تجربه، جنبه کاربردی داشتن، سازگاری با محیط و فرهنگ بومی) اهمیت و جایگاه دانش بومی در فرایند توسعه و بخش کشاورزی (از طریق هم‌افزایی اثربخشی، بهره‌وری، سازگاری و توسعه)
عدم موفقیت کشورها در نیل به توسعه پایدار لزوم توجه به مشارکت مردم محلی و اهمیت و ارزش دانش بومی و محلی آنان را دو چندان ساخته است. بنابراین در سال‌های اخیر دانشمندان و برنامه‌ریزان محیط زیستی بدین نتیجه رسیده‌اند که یکی از راه‌های مهم و مؤثر برای کاهش چالش‌های محیط‌زیستی و مقابله با آنها، بومی‌سازی فناوری‌های مدرن و همچنین احیا و استفاده از روش‌ها و دانش‌های بومی هر منطقه جغرافیایی است. در این مقاله با استناد به منابع کتابخانه‌ای و اینترنتی و بر مبنای ادبیات نظری موضوع، ضمن تشریح ویژگی‌های دانش بومی (استوار بودن بر پایه تجربه، جنبه کاربردی داشتن، سازگاری با محیط و فرهنگ بومی) اهمیت و جایگاه دانش بومی در فرایند توسعه و بخش کشاورزی (از طریق هم‌افزایی اثربخشی، بهره‌وری، سازگاری و توسعه) تشریح شده است و با اشاره به چالش‌های بکارگیری دانش بومی، استراتژی‌های مقابله با این چالش‌ها را نیز بحث شده است. تشریح شده است و با اشاره به چالش‌های بکارگیری دانش بومی، استراتژی‌های مقابله با این چالش‌ها را نیز بحث شده است.

کلیدواژه‌ها [English]

دانش بومی
محیط زیست
توسعه پایدار
حفاظت

مراجع

بوذرجمهری، خدیجه.، رکن الدین افتخاری، عبدالرضا. (1384). تحلیل جایگاه دانش بومی در توسعه پایدار روستایی. مجله برنامه ریزی و آمایش فضا. دوره 9. شماره 1. صص: 45-17.

جمعه پور، محمود. (1394). بومی‌سازی در عرصه توسعه روستایی و نقش دانش بومی در فرایند آن. دو فصلنامه دانش های بومی ایران. دوره 1. شماره 2. صص: 79-50.

حاجی علی محمدی، هما. (1385). فن آوری تهیه ذغال در شمال ایران پژوهشی در حوزه دانش بومی. فصلنامه علوم اجتماعی تابستان و پاییز 1385; -(34-35):97-147.

خانی، مهدی.، هویدی، حسن.، یاوری، احمدرضا.، خانی، محمدرضا. (1399). استفاده از تحلیل عاملی جهت تدوین، ارزیابی و شناسایی موثرترین معیارهای دانش بومی در مدیریت و برنامه‌ریزی منابع آب مناطق خشک و نیمه خشک ایران (استان یزد). دو فصلنامه دانش های بومی ایران. دوره 7. شماره 14. صص: 152-105.

عربیون، ابوالقاسم. (1385). دانش بومی، ضرورتی در فرآیند توسعه و ترویج. فصلنامه روستا و توسعه. بهار 1385; 9(1):81-136

کارپیشه، لیلا. (1399). روشهای بومی کاهش ریسک خشکسالی و چالشهای تلفیق آن با دانش بومی، فصلنامه جغرافیا و روابط انسانی، دوره سوم. شماره سوم. صص: 322-307.

Cln, g. A., cln, a. E. O., & okpanachi, a. S. (2022). Indigenous knowledge in the context of knowledge societies as a tool for sustainable development in nigeria. Library Philosophy and Practice, 1-13.

Ekere, F. C., & Ekere, J. N. (2009). Repackaging indigenous knowledge and cultural resources for Knowledge societies. Global Review of Library & Information Science, 1(5), 2-7.

Eyong, Charles Takoyoh. "Indigenous knowledge and sustainable development in Africa: Case study on Central Africa." Tribes and tribals 1.1 (2007): 121-139.

Lianuw, T.T. (2005). Desa informasi: Local content global reach. Paper presented at the seminar Of the international council on Archives, section on university and research Institution Archives in Michigan state university, East learning, MI,USA on September 6-9, 2005.

Lwoga, E. T., Ngulube, P., & Stilwell, C. (2011). Challenges of managing indigenous knowledge with other knowledge systems for agricultural growth in sub-Saharan Africa.

Movarej, M., Hashemi, S. M. K., Hosseini, S. M., & Rezvanfar, A. (2012). Facilitating sustainable agriculture: Integrating indigenous knowledge in current agricultural knowledge and information systems. Cercetări Agronomice în Moldova, 45(1), 93-103.

Mudemba, R., Taruvinga, A., & Zhou, L. (2021). Determinants of adoption of Indigenous Knowledge (IK) based technology in handicrafts among rural women of Amathole, South Africa: A double hurdle model approach. African Journal of Science, Technology, Innovation and Development, 13(4), 407-414.

Ndlela, S. Z., Mkwanazi, M. V., & Chimonyo, M. (2021). Factors affecting utilisation of indigenous knowledge to control gastrointestinal nematodes in goats. Agriculture, 11(2), 160.

Okorie, A.M., et al. (2009). Promoting access to indigenous knowledge in digitize age: Libraries As facilitators. Libraries create future: A paper presented at the Nigerian library Association 47th General annual conference 2009.

Salami, R. O., Akawu, L., & Abutu, P. (2020). The role of indigenous knowledge in sustainable urban agriculture and urban food security in Minna, Nigeria. Library Philosophy and Practice, 1-16.

Seko, J., Bain, E., & Maponya, P. (2021). Assessing the Impact of Indigenous Knowledge Systems on Sustainable Agriculture: A Case Study of the Selected Communities in the City of Tshwane Metropolitan, Gauteng Province, South Africa. In Sustainable Bioeconomy (pp. 183-208). Springer, Singapore.

Senanayake, S. G. J. N. (2006). Indigenous knowledge as a key to sustainable development. January 2006. 94-87.

UNEP. (2002). Traditional knowledge, Innovations and practices Introduction. https://www.cbd.int/traditional/intro.shtml