جایگاه مطالعات تغییر اقلیم در مکان گزینی صنایع مطالعه موردی: شمال استان همدان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دکتری معماری، عضو هیات علمی دانشگاه فنی و حرفه ای

2 2دکتری آب و هواشناسی، گروه شیمی، سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزش و پرورش، گروه شیمی

چکیده

در کشور ما، ایران، که شرایط اقلیمی متفاوت و متنوعی را داراست، توجه به مکان‌یابی محل استقرار صنایع از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است . در بیشتر نقاط کشور استقرار واحد‌های تولیدی بدون توجه به مسایل جغرافیایی و اقلیمی صورت گرفته است و این امر موجب بروز خسارت‌هایی در نواحی مختلف کشور شده است. از سوی دیگر توجه به اثرات دراز مدت استقرار صنایع در یک مکان با توجه به تأثیرات آن بر روی اقلیم باید مد نظر قرار گیرد. منطقه مورد مطالعه در این تحقیق در شمال استان همدان قرار گرفته است.
صنایع را براساس حجم تولید به پنج کد "الف"، "ب"، "ج"، "د" و"ه" تقسیم نموده که، میزان تولید صنایع به ترتیب از کد "الف" به سوی کد "ه" افزایش می‌یابد. عوامل و عناصری که در این مطالعه جهت مکان‌یابی صنایع در محدوده مورد مطالعه مورد تأکید و تحلیل قرار گرفته‌اند، پارامترهای محیطی، عوامل اقلیمی و عوامل انسانی می‌باشند. جهت بررسی اهمیت و ضابطه پارامترهای اقلیمی درمکان‌یابی، عوامل بارش، دما و باد انتخاب شده است. پس از بررسی مدل‌های مختلف مکان‌یابی و انتخاب مدل مناسب موضوع مورد پژوهش، پایگاه داده‌های GIS شامل داده‌های مکانی ایجاد شده و سپس با استفاده از امکانات مدل‌های مبتنی بر منطق فازی (Fuzzy) و نهایتاً مدل تحلیل سلسله مراتبی AHP ، داده‌های طبقه‌بندی شده، بازیابی، تجزیه، تحلیل و ارزیابی می‌شوند و رویهم اندازی لایه‌ها براساس ترکیب خطی – وزنی لایه‌ها (WLC) انجام شده و بر اساس مدل مورد نظر ضمن تحلیل وضع موجود، خروجی داده‌ها، تولید نقشه‌ی نهایی خواهد بود که مکان‌های مناسب برای احداث مناطق صنعتی را نمایش می‌دهد.
سپس موقعیت مناطق منتخب با استفاده از شاخص های تغییر اقلیم مورد بررسی قرار گرفته است. برای نیل به هدف فوق، از آستانه‌های دما و بارش که از طرف کارگروه تغییراقلیم WMO (ETCCDI)، تعیین گردیده است استفاده کردیم.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Variability analysis of extreme precipitation and temperature in Industrial Plate Site selection Case Study : North Hamedan Province

نویسندگان [English]

  • Ali Khaki 1
  • Fatemeh Parak 2
1 phd in Architecture, Faculty of Technical and Vocational University
2 Science Department, Orgnization for Educational Research and Planning, Tehran, Iran.
چکیده [English]

With attention to the effect of industrial siteselection on regional economy in populated areas, Urban Upthrowing, suburban changes both in structure and texture, social and physical ruptureand change in demand of infrastructures and type of service method, can include siteselection for industrial plate as importance and principals discussion in development. However, exactly industrial siteselection have a grand value in decrease environmental destructive result and geographic studies have very important level. Unconsidered establishment industrial plate, without study the environmental effects can accompany with pollution and destruction. therefore, in this study, efficacy of environmental factors on industrial siteselection with emphasis on the spatial analyst method in north area of Hamedan province as a semi industrial region investigated. To this approach, GIS database includes maps, digital images and attribute data created and climate layers product with interpolation methods, layers standardization create with performance scales on the basis fuzzy logic. Then, by using AHP method weighted layers and overlays them with WLC composition. Final map determinate optimum palce for establish industrial plate, and situation of this area be analysis about prevailing wind direction. On the other hand, trends in temperature and precipitation investigated and final place for establish industrial plate evaluate with climate change parameters.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Siteselection
  • Industry
  • climate parameter
  • climate change

مراجع

-         پولاد دژ، محمد، 1376، مکان­یابی و کارآیی پروژه صنعتی، هما، تهران.
-         تشنه­لب، م. 1378. سیستم­های فازی و کنترل فازی. انتشارات دانشگاه خواجه نصیر­الدین طوسی.
-         تصویب نامه هیئت وزیران، 1381، سازمان حفاظت محیط زیست و وزارت صنایع و معادن.
-         سازمان هواشناسی کشور، آمار و اطلاعات ایستگاه های مورد مطالعه دوره آماری مورد نظر دفتر خدمات ماشینی.
-         شهابیان، شهرام،1376، مکان یابی فضایی ایستگاههای آتش نشانی با استفاده از GIS ، مطالعه موردی ناحیه شهران(شمال غرب تهران)، فصلنامه شهر نگار،ص21.
-         خالدی، شهریار، روشنی، احمد، 1388، پتانسیل­یابی مناطق بهینه کشت و پرورش درخت سیب با استفاده از GIS، مجله علمی پژوهشی جغرافیا، انجمن جغرافیایی ایران، شماره 16 و 17، ص145.
-         خالدی، شهریار، روشنی، احمد، 1388، نقش سبلان در پیدایش آب و هواهای منطقه اردبیل، مجله علمی پژوهشی جغرافیا، انجمن جغرافیایی ایران، شماره 10 و 11، ص95.
-         رضویان، محمدتقی،1376، مکان گزینی واحدهای صنعتی بحثی در اقتصاد فضا، دانشگاه آزاد اسلامی (واحد اهواز)، تهران.
-         زاهدی، م، 1378، تئوری مجموعه های فازی و کاربرد های آن، نشر کتاب دانشگاهی.
-         فرج زاده، منوچهر، 1386، تکنیک­های اقلیم شناسی، انتشارات سمت، تهران.
-         فرقانی، علی (1386)، یزدان شناس، نیما و آخوندی، علیرضا، ارایه چارچوبی برای مکانیابی مراکز صنعتی در سطح ملی همراه با مطالعه موردی، نشزیه دانش مدیریت، شماره 77، از صفحه 81 تا 104.
-         فرقانی، علی و پورابراهیم، علی،1387، مسایل مکان­یابی مراکز صنعتی، ماهنامه تدبیر، سال نوزدهم، شماره 196.
-         علیجانی،بهلول وکاویانی، محمد رضا،1371، مبانی آب و هوا شناسی،انتشارات سمت.
-         علیجانی،بهلول،1378، آب و هوای ایران، انتشارات پیام نور.
-         علیزاده، امین،1374، هیدرولوژی کاربردی، انتشارات دانشگاه تهران.
-         نقشه زمین شناسی 100000/1، سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور.
-         نقشه توپوگرافی 25000/1، سازمان نقشه برداری کشور.
-         وزارت نیرو، شرکت مادر تخصصی مدیریت منابع آب ایران، آمار ایستگاه های باران سنجی.
-          A. Karagiannidis, T. Karacostas, P. Maheras, and T. Makrogiannis, Trends and seasonality of extreme precipitation characteristics related to mid-latitude cyclones in Europe, the European Geosciences Union. 2009.
-          A. M. G. KLEIN TANK AND G. P. KO ¨ NNEN, 2003,Trends in Indices of Daily Temperature and Precipitation Extremes in Europe, 1946–99, American Meteorological Society.
-          Babuskaa,R,Verbruggen,H.B,1996, An Overview of Fuzzy Modeling for Control,Control Eng.Practice, Vol.4,No.11,PP.1593-1606,Pergamon.
-          Bezdek.J.C,Pal.S.K,1992, Fuzzy Models for Pattern Recognition, (Paper Collection), PP.539,IEEE Press, New York.
-          Bezdek.J.C, 1995, Hybrid Modeling in Pattern Recognition and Control, Khowledge – Based Systems, Vol.8,No.6,PP.359-371, Elsevier.
-          Rahimzadeh.Fatemeh, A.Asgari and E.Fattahi, Variability of extreme temperature and precipitation in Iran during recent decades, INTERNATIONAL JOURNAL OF CLIMATOLOGYInt. J. Climatol. 29 : 329–343 (2009).
-          IPCC, Climate Models and Their Evaluation, 2007.
-          Jang,J.R., 1993, Adaptive Network-Based Fuzzy Inference System, IEEE Trans. On Systems, Man and Cybernetics, Vol. 23,No.3,PP.665-685.
-          Zadeh,L,A, 1965, Fuzzy Sets, Information and Control,8,PP.338-353.

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 23 آبان 1398
  • تاریخ پذیرش: 08 آذر 1398

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار