توان‌سنجی پتانسیل‌های ژئوتوریستی و مدیریت توسعه‌ی ان در شهر هشجین

نوع مقاله : طرح پژوهشی

نویسندگان

1 مدیریت بازرگانی. دانشکده علوم اجتماعی. دانشگاه محقق اردبیلی. اردبیل. ایران

2 دانشیار دانشگاه محقق اردبیلی، دانشکده علوم اجتماعی،گروه مدیریت بازرگانی، اردبیل،ایران

چکیده

ژئوتوریسم ‌یکی ‌از ‌ارکان ‌گردشگری ‌است‌ که‌ بر ‌چشم‌اندازها‌، فرم‌ها‌، و ‌فرایندهای ‌به وجودآورنده‌ی ‌آن‌ها‌ تأکید‌دارد. بدیهی‌است ‌هر ‌منطقه‌ای ‌با‌توجه ‌به ‌محیط‌ جغرافیایی ‌خود‌ از ‌استعدادها ‌و ‌جذابیت‌های‌ متفاوتی‌ برخوردار‌است که ملزم مدیریت صحیح ان جهت توسعه و دستیابی به مزیت رقابتی پایدار می‌باشد.با ‌توجه ‌به ‌اهمیت‌ موضوع، ‌هدف ‌از ‌انجام ‌این ‌پژوهش ‌توان‌سنجی پتانسیل‌های ‌ژئوتوریستی و مدیریت توسعه‌ ان در شهر هشجین با استفاده از دو مدل فیولت و کوبالیکوا می‌باشد؛ ‌برای‌دستیابی ‌به ‌این ‌هدف، ‌داده‌های ‌اصلی ‌پژوهش ‌را ‌اطلاعات ‌اسنادی، مصاحبه و مشاهدات ‌میدانی تشکیل‌داده‌اند. در این پژوهش از مدل کوبالیکوا که بیشتر بر معیارهای علمی، آموزشی، اقتصادی، حفاظتی و فرهنگی تاکید دارد و همچنین از مدل فیولت که مناطق ژئوتوریستی را بر اساس چهار معیار منشا شکل‌گیری، پراکندگی جغرافیایی، گردشگری و وضعیت دسترسی مورد بررسی قرار می‌دهد استفاده گردید. نتایج حاصل براساس مدل فیولت بیانگر این است که کوه اق‌داغ با مجموع امتیاز (5/11) نسبت به سایر مناطق ژئوتوریستی از قابلیت‌های متنوعی برخوردار است. همچنین امتیاز رودخانه زیبای قزل‌اوزن (25/11) و جنگل‌های نادر ارس امتیاز (11) رابه خود اختصاص داده است. و همچنین نتایج مدل کوبالیکوا نشان می‌دهد که کوه اق‌داغ با مقدار (10) بیشترین امتیاز را نسبت به سایر مناطق ژئوتوریستی کسب کرده است و پس از ان رودخانه قزل‌اوزن است که با مجموع امتیاز(5/9) دارای ارزش علمی واقتصادی و ارزش افزوده بیشـتری بوده که منجر به توسعه منطقه در سطح شهرهشجین شده است. جنگل‌های ارس به‌دلیل نادر بودن در سطح کشور و دارا بودن انواع سازدها مورد توجه بیشتر مصاحبه شوندگان قرار گرفت و امتیاز(25/9) را به خود اختصاص داد؛ و درنهایت، راهکارهایی جهت مدیریت توسعه‌ی صنعت ژئوتوریسم در این شهر ارائه گردید.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Evaluating geotourism potentials and managing its development in Hashjin city

نویسندگان [English]

  • mahta azizi 1
  • qasem zarei 2
1 Business Management. Faculty of Social Sciences. University of Mohaghegh Ardabili. Ardabil Iran
2 1- University of Mohaghegh Ardabili , Faculty of Social Sciences, Department of Public Administration and Tourism, Ardabil, Iran
چکیده [English]

Geotourism is one of the components of tourism that emphasizes the views, forms, and processes that create them. It is obvious that each region has different talents and attractions according to its geographical environment, which requires its proper management in order to develop and achieve a sustainable competitive advantage. Considering the importance of the subject, the purpose of this research is to assess geotourism potentials and manage their development. In the city of Hashjin using two models, Violet and Kubalikova; In order to achieve this goal, the main data of the research are document information, interviews and field observations. In this research, the Kubalikova model, which emphasizes scientific, educational, economic, conservation and cultural criteria, was used, as well as the Fiolet model, which examines geotourist areas based on four criteria: the origin of formation, geographical distribution, tourism, and access status. The results based on Violet's model indicate that Aghdagh Mountain has a variety of capabilities compared to other geotourist areas with a total score of (11.5). Also, the beautiful river of Qezel-Ozan (25/11) and the rare forests of Ors (11) have been assigned to it. And also, the results of the Kubalikova model show that Ag-dagh Mountain with a value of (10) has obtained the highest score compared to other geotourist areas, followed by the Qezel-Ozan River, which has a higher scientific and economic value and added value with a total score of (9.5). which has led to the development of the region at the level of Hashjin city. The juniper forests received the most attention of the interviewees due to their rarity in the country and the presence of all kinds of flora and fauna and received a score of (9/25). And finally, solutions were presented to manage the development of the tourism industry in this city.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Geotourism Potential
  • Development Management
  • Hashjin City
  • Violet Model
  • Kubalikova Model

مراجع

 «وب گاه ژئوتوریسم ایران». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۴ مارس ۲۰۰۹. دریافت‌شده در ۱ ژوئن ۲۰۰۹.
ابراهیم پور، حبیب و نعمتی، ولی و نظافت تکله، بهروز(1401)؛شناسایی پتانسیل های ژئوتوریستی شهرستان سرعین با استفاده از مدل پارک ملی و مدل هادزیک؛جغرافیا و روابط انسانی، زمستان ،1401دوره ،5شماره ،3صص161.
اسفندیاری درآباد، ف، نظافت تکله، ب. (1401)، بررسی و ارزیابی توانمندی ها و پتانسیل های ژئوتوریستی
شهرستان سرعین (مطالعه موردی: روستاهای آلوارس، درآباد، نوران). جغرافیا و مطالعات محیطی،44(11)، 130-147.
اسفندیاری درآباد، ف، نظافت تکله، ب، حسن زاده، م، پاسبان، ا م. (1401)، ارزیابی و تحلیل توان گردشگری
و رقابت پذیری استان اردبیل با استفاده از مدل پائوولوا و مدل دینامیکی هادزیک (مطالعه موردی: هیر، خلخال،
سرعین)، فصلنامه مطالعات محیط زیست، دوره ،7شماره .51
امری کاظمی، علیرضا. (1391): ژئوتوریسم (زمین‌گردشگری). انتشارات رهی. تهران
تهمک، راحله و یمانی، مجتبی و مقصودی، مهران(1400)؛ پتانسیل سنجی‏توسعة ‏ژئوتوریسم ‏در ‏مناطق ‏پیرامونی شهرهای ‏مناطق‏خشک‏ ‏(مطالعة‏موردی:‏شهر‏جدید‏ایوانکی)، پژوهش‌های جغرافیای انسانی دوره54، شماره2، تابستان1401؛ صص 767-753.
جعفری، غلامحسن و طاهرخانی، محمد و رضایی، خدیجه(1397)؛  ارزیابی ژئوتوریسم حوضه آبریز قزلاوزن بر اساس روش فاسیلاس، نشریه تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی، سال بیستم، شماره ،59زمستان 9.ص59-79.
حجازی، سید اسدالله و رسولی، عادل و  ایمان زاده، طاها و حیدری، سید عبدالسلام(1402)؛ بررسی توانمندی های ژئوتوریسمی ژئوسایت ها با استفاده از روش کامنسکو.مطالعه موردی:ژئوسایت های شهرستان بوکان، جغرافیا و روابط انسانی، تابستان ،1402دوره ،6شماره ،1صص24.
غضبانی، راحله و امین بیدختی، علی اکبر و جعفری، سکینه و حقیقت حسن(1399)؛ عوامل مؤثر بر رقابتپذیری مقصد ژئوتوریسم، فصلنامه علمی مطالعات مدیریت گردشگری، سال پانزدهم، شماره ،49بهار ،1399صفحات 63-93.
مختاری، داود؛ کرمی، فریبا و بیاتی خطیبی، مریم(1390)؛ شناسایی اشکال مورفوژنتیک فعال در گردنة پیام با هدف برنامه‌ریزی ژئوتوریسم، فصلنامة تحقیقات جغرافیایی، سال  ،26شمارة  ،4صص .92-6.
مختاری، داوود(1398)؛ارزیابی توانمندیهای اکوتوریستی مکانهای ژئومورفیکی حوضه آبریز آسیاب خرابه در شمال غرب ایران با روش پرالونگ، جغرافیا و توسعه،8(18)، 52-27 .
منصوری، رضا؛ قنواتی، عزتالله؛ ثروتی، محمدرضا. (1393): بررسی نقش مناظر ژئومورفولوژیکی و پتانسیل های
ژئوتوریستی استان مرزی ایلام با استفاده از دادههای مکانی، در راستای توسعه پایدار، سپهر، 24(89)، 5-13.
نعمتی، ولی و نظافت، بهروز(1402)؛ ارزیابی و تحلیل رقابتپذیری ژئوتوریسمی شهرستان نیر با استفاده مدل پاوولوا, جغرافیا و روابط انسانی، بهار ،1402دوره ،5شماره ،4صص8.
نکویی صدری، بهرام،  ،1391آغازی بر مطالعـة ژئومورفوسـایتهـا، همـایش ملـی ژئومورفولـوژی و زیسـتگاه انسـان، انجمـن ایرانـی ژئومورفولوژی.
نکوئی صدری، بهرام (۱۳۸۸) مبانی زمین گردشگری :باتاکید بر ایران، تهران انتشارات سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها (سمت)۲۱۱ صفحه.
Hose T A. 2011. The English origins of geotourism (as a vehicle for geoconservation) and their relevance to current studies, Acta Geographica Slovenica, 51(2): 343-359, Doi.org/10.3986/AGS51302.
Turner S. 2013. Geoheritage and geoparks: One (Australian) woman’s point of
view, Geoheritage, 5(4): 249-264, Doi.org/10.1007/s12371-013-0085-5
Ozsahin, E., 2017, Geodiversity assessment in the Ganos (Isıklar) Mount (NW Turkey). Environmental Earth Sciences, 76 (7), 1-10.
Mero, P.; Herrera Franco, G.; Briones, J.; Caldevilla, P.; Domínguez-Cuesta, M. J. and Berrezueta, E., 2018, Geotourism and Local Development Based on Geological and Mining Sites Utilization, Zaruma-Portovelo, Ecuador. Geosciences, 8, 2-18.
Bouzekraoui, H.; ‏Barakat, A.; Elyoussi, M.; Touhami, F.; Mouaddine, Hafid, Z. and Zwoliński,‏Zw., 2018, Mapping geosites as gateways to the geotourism management in CentralHigh-Atlas(Morocco), Quaest Geogr, 37 (1) , ‏87-102.
Kubalíkova, L. and Kirchner, K., 2016, Geosite and Geomorphosite Assessment as a Tool for
Geoconservation and Geotourism Purposes: a Case Study from Vizovická vrchovina Highland
(Eastern Part of the Czech Republic), Geoheritage, 8: 5-14.
Feuillet, T & Sourp, E (2011); Geomorphological Heritage of the Pyrenees National Park(France): Assessment, Clustering, and Promotion of Geomorphosites; Geoheritage, V 3, pp 151–162.

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 16 مهر 1402
  • تاریخ پذیرش: 22 مهر 1402

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار